żywy
  • reflektować
    27.01.2010
    27.01.2010
    W polskich tekstach homiletycznych i rozważaniach religijnych można często spotkać słowo reflektować w znaczeniu: 'rozważać coś, podejmować refleksję nad czymś'. Słowniki rejestrują jedynie formy: reflektować się i reflektować na coś. Czy wspomniane wyżej „kaznodziejskie” zastosowanie tego czasownika można uznać za poprawne?
    Z poważaniem,
    Maria Jankowska
  • reifikacja

    5.10.2021
    5.10.2021

    Szanowni Państwo!


    Jestem ciekaw, jak nazywa się środek stylistyczny polegający na przypisaniu człowiekowi cech przedmiotów (przeciwieństwo antropomorfizacji). Na przykład: „Człowiek jak lód, kamień”.


    Łączę wyrazy szacunku

  • Robić komuś dobrze
    12.05.2016
    12.05.2016
    Proszę powiedzieć: co językoznawcy sądzą o wyrażeniu robić komuś dobrze?
    Wiedzą Państwo zapewne, że wywodzi się ono ze sfery erotyki (oraz co znaczy), ale czy jest ono stosowne w oficjalnych wypowiedziach bądź tekstach dziennikarskich? Jak czytam w gazecie, że przewodniczący Tusk zrobi nam dobrze, to mam poważne wątpliwości, czy ten zwrot powinien się ukazać w tekście, a mówią tak czasem również osoby znane i publiczne.

    Z poważaniem
    Wojciech ze Szczecina
  • rzeczywisto
    17.01.2015
    17.01.2015
    Szanowni Państwo,
    w matematyce występuje pojęcie ciała rzeczywiście domkniętego (really closed field). Słowo rzeczywiście domknięte oznacza tutaj jednak 'domknięte w sposób rzeczywisty', a nie 'faktycznie domknięte'. Czy byłoby zatem poprawnym używanie formy ciało rzeczywisto domknięte? Czy istnieje w ogóle taka forma jak rzeczywisto?
  • sadz – sadza
    15.02.2010
    15.02.2010
    Dzień dobry!
    Moje pytanie dotyczy dopełniacza liczby pojedynczej słowa sadz. Słowniki PWN podają wyłącznie formę sadzu. Mam jednak przed sobą tekst, w którym używana jest forma sadza (np. „transport ryb z sadza”). Czy jest to błędem, czy też dopuszczalną formą alternatywną?
    Z pozdrowieniami,
    Anna
  • skalp
    27.02.2015
    27.02.2015
    Dzień dobry,
    razi mnie używanie na portalach kosmetycznych słowa skalp do określenia skóry głowy. Na przykład zdanie „Nie polecam tego zabiegu, jeśli macie wrażliwy skalp” brzmi nieco makabrycznie. Czy słowo skalp rozszerzyło swoje znaczenie także na żywą skórę głowy?
  • Skalp w znaczeniu ‘skóra głowy’

    5.07.2021
    5.07.2021

    Dzień dobry,

    od dłuższego czasu obserwuję na portalach społecznościowych (zarówno marek kosmetycznych jak i prywatnych ludzi, influencerów) używanie słowa skalp do określenia skóry głowy. Nie brzmi to moim zdaniem dobrze, słowo to ma utrwalone inne znaczenie i zastanawiam się, czy jest to aktualnie poprawne, czy jego znaczenie zostało w języku polskim poszerzone i oznacza również żywą skórę głowy?

  • Symboliczne oznaczenia skrętności
    6.10.2016
    6.10.2016
    Szanowni Państwo,
    nurtuje mnie pytanie dotyczące pisowni związków chemicznych, które czasem bywają lewoskrętne, co zapisujemy literą l przed nazwą substancji. I tu wątpliwość – czy litera l ma być wielka (także w środku zdania) czy mała. L-leucyna czy l-leucyna?
    Przesyłam pozdrowienia,
    Anna Kaczmarek

  • Szkarłat
    26.11.2018
    26.11.2018
    Szanowna Poradnio,
    Czy można powiedzieć, że szkarłat jest odpowiednikiem (na przykład) angielskiego scarlet, który jest opisywany jako kolor jasnoczerwony z odcieniem pomarańczu, podczas gdy polski szkarłat to barwa ciemnoczerwona, krwista? Ta pierwsza, jeśli wierzyć internetowi, odpowiada barwie u nas znanej kardynalską, a ta druga w anglojęzycznym świecie jest odcieniem kasztanowego. Czy jeśli mam rację, to do przejścia doszło u nas czy też tam?
    Pozdrawiam, Arkadiusz C.
  • Święty Mikołaj i święty mikołaj
    17.03.2017
    17.03.2017
    Szanowni Państwo,
    po lekturze porad nt. Świętego Mikołaja można uznać, że kwestia pisowni wielką/małą literą jest żywa i w fazie kształtowania się. Czy coś się zmieniło od najnowszej porady, z 2013 r.? Pytam, bo np. Słownik języka polskiego podaje pisownię wielkimi literami niezależnie od znaczenia. Wiem, że WSO ma na tym polu prym w stosunku do SJP, ale hasła tego w internetowym WSO brak.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego