-cierpliwości-było
  • Gdyby historia była dla Śląska łaskawsza…
    10.12.2007
    10.12.2007
    Szanowni Państwo!
    Przepraszam za swoją dociekliwość, ale mam jeszcze jedno pytanie dotyczące dialektu śląskiego. Gdyby historia była dla Śląska łaskawsza i dialekt śląski miałby większy wpływ na formowanie się polszczyzny ogólnej, to co mógłby on do niej wnieść, jak bardzo taki ewentualny wpływ mógłby ją zmienić i czy kształt, a także norma polszczyzny ogólnej różniłyby się wówczas znacznie od stanu obecnego?
    Proszę Państwa o cierpliwość.
    Z poważaniem
    Filip Cerkaski
  • adwokat i advocat
    18.04.2012
    18.04.2012
    Szanowni Państwo,
    mam wątpliwość dotyczącą poprawnej deklinacji słowa advocat lub adwokat (tj. likier na bazie jajek i alkoholu). Byłbym zatem zobowiązany za informację, która wersja poniższego sformułowania jest poprawna:
    – tort o smaku advocatu,
    – tort o smaku adwokatu,
    – tort o smaku advocata,
    – tort o smaku adwokata,
    – tort o smaku advocatowym,
    – tort o smaku adwokatowym?

    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Z poważaniem
    Grzegorz Sobociński
  • ćwiczebny

    26.04.2023
    26.04.2023

    Szanowni Państwo,

    Przymiotniki zakończone na "ebny" zdają się w większości pochodzić od wyrazów z przyrostkiem -ba. Od liczby mamy liczebny, od chwalby – chwalebny itd., z nielicznymi wyjątkami typu wielebny – z tym, że w wyrazie "wielbić" ta litera "b" nadal występuje. Jak jednak powstał wyraz "ćwiczebny"? Wiadomo, że końcowo od czasownika ćwiczyć, ale czy jego istnienie znaczy, że -ebny jest samodzielnym przyrostkiem? Czy może istnieje jakaś "ćwiczba"?

  • oczko w głowie
    9.01.2014
    9.01.2014
    Jak będzie poprawnie: „Była oczkiem w głowie rodziców” czy „… oczkiem w głowach rodziców”? Dziękując za odpowiedź, z pewnym opóźnieniem życzę Państwu wszystkiego dobrego w nowym roku, jak również samych ciekawych pytań i cierpliwości do pytających.
  • obscena
    4.09.2006
    4.09.2006
    Szanowni Państwo,
    w słownikach można znaleźć rzeczownik obscena. Tymczasem, jak zauważyłem, w mediach, zwłaszcza telewizji i radiu, można się spotkać jedynie z formą obscenia (a nawet z żartobliwie utworzoną liczbą pojedynczą obscenium). Czy tylko słownikowe obscena jest poprawne?
    Pozdrawiam i życzę dużo cierpliwości aż do kolejnych wakacji!
  • Ochrzczony czy ochrzcony?
    3.09.2018
    3.09.2018
    Szanowni Państwo,
    w zasadzie imiesłów bierny od chrzcić powinien chyba brzmieć chrzcony (jak chwycić, chwycony), tak zresztą mówi się na wielkopolskiej (niemazurzącej!) wsi. Czy cz w chrzczony jest hiperpoprawnością, uproszczeniem fonetycznym, czy śladem jakiejś innej formy pierwotnej bezokolicznika (np. *chrścić)?

    Dziękuję za pomoc,
    Łukasz
  • swąd, porzekadło i msza
    17.05.2002
    17.05.2002
    Szanowny Panie,
    Istnieje przysłowie (powiedzonko?, porzekadło?) udało się komuś coś psim swędem. Co to jest ten swęd??
    I drugie pytanie: skąd się wzięło i co oznacza słowo porzekadło używane zamiennie ze słowem przysłowie. Czy słusznie?
    I trzecie, jeśli nie nadużywam Pańskiej cierpliwości: co oznacza slowo msza ? Wiem, że pochodzi od łacińskiego missa, ale w słowniku łac.-pol. znalazłem tłumaczenie „missa = msza”, czyli…???
    Z poważaniem
    Łukasz Piskorski – Szczecin
  • Wiele uwagi zostało poświęconej…
    12.07.2016
    12.07.2016
    Szanowni Państwo,
    uprzejmie proszę o podpowiedź, które wyrażenie jest poprawne:
    wiele uwagi zostało poświęcone
    czy
    wiele uwagi zostało poświęconej.

    Dziękuję i pozdrawiam!
  • dużo i wiele
    4.09.2006
    4.09.2006
    Czy to prawda, że nieokreślonych zaimków liczebnych wiele oraz dużo należy używać w zależności od policzalności lub niepoliczalności? Na przykład dużo miejsca, wiele osób? W archiwum Poradni znalazłem następujące zdanie: „Język oprócz dostrzegalnych innowacji (a tych dużo pojawiło się w ostatnim szesnastoleciu) zawiera w sobie bardzo wiele historii i tradycji”.
  • Za pół godziny
    26.10.2018
    26.10.2018
    Dzień dobry,
    Szanowna Poradnio,
    pisałem już w tym temacie, czy poprawnym jest powiedzieć na koniec wiadomości w radiu o 8:03, że kolejne wiadomości za pół godziny? Jeśli wiadomości są co 30 minut tj. 8:00, 8:30…itd.
    No przecież za pół godziny to już wiadomości nie będzie. Chyba, że liczyć pół godziny od chwili rozpoczęcia wiadomości?

    Pytałem o podobną rzecz, ale nieprecyzyjne.
    Dziękuję za cierpliwość.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego