10-m
  • 10-kilometrowy w skrócie
    12.06.2015
    12.06.2015
    Szanowni Państwo,
    wielokrotnie spotykam się w różnego typu opracowaniach ze skrótami: 10-km (10-kilometrowy), 10-m (10-metrowy) lub 10-proc. (10-procentowy). Interesuje mnie, czy są one poprawne?
  • m.c.
    10.07.2002
    10.07.2002
    Szanowni Państwo!
    Uprzejmie proszę o wyjaśnienie, jak należy skrócić wyrażenie masy ciała: m.c. czy mc.? Ja opowiadam się za pierwszą z tych wersji. Przykładowe zdanie: „Lek należy podawać w dawce 1 mg/kg m.c. dwa razy w tygodniu” (Lek należy podawać w dawce jednego miligrama na kilogram masy ciała dwa razy w tygodniu).

    Łączę wyrazy szacunku,
    Jan Artur Sieńczewski
  • 40 lat 10 miesięcy
    27.04.2009
    27.04.2009
    Czy w sformułowaniu: wiek: 40 lat 10 miesięcy powinien być przecinek? Czyli 40 lat, 10 miesięcy?
    Dziękuję za pomoc
    Małgorzata Mietkowska
  • s (bez kropki)
    1.02.2016
    1.02.2016
    Tym razem mam pytanie dotyczące zapisu skrótu sekundy. Czy po skrócie s postawienie kropki będzie traktowane jako błąd? Według ogólnych zasad po skrótach jednoliterowych należy stawiać kropkę. Chyba że ten skrót jest traktowany jako jednostka miar i wag?
    Pozdrawiam
    Agnieszka
  • jednostki miar i cytaty
    6.05.2008
    6.05.2008
    Piszemy 10 m czy 10m? 10 h czy 10h? 10 $ czy 10$? 10 MW czy 10MW?
    Czy zamiast znaków cudzysłowu możemy pisać kursywą tekst cytowany?
  • Wymowa samogłosek nosowych

    27.02.2024
    10.04.2017

    Szanowni naukowcy,

    od długiego czasu zastanawiam się, czy w wyrazach z literą ę w środku, np. będę, brzęk, kręcone, rębajło, wewnętrzny, należy wymawiać czyste [ę], czy może zmiękczone przez „…e-m…”, „…e-n…”, „…e-ń…”.

    W sąsiedztwie jakich głosek należy wymówić: „…e-m…”, „…e-n…”, „…e-ń…”?

    Jakiego podziału wymaga poprawna ich wymowa? em” czy jw.?

    Jakie słownikowe zasady określają poprawną wymowę, gdy mamy do czynienia z literą ę w środku wyrazu?


    Proszę o pomoc.

  • Nuggetsy, nuggety

    23.12.2015
    23.12.2015

    W Najnowszym Słownictwie Polskim można znaleźć odmianę nugget (M.lp.) – nuggetsy (M.lmn.).

    Angielska końcówka -s dotąd albo przechodziła do liczby pojedynczej w ramach depluralizacji (np. krakers), albo tworzyła liczbę mnogą (np. rookies, marines). Czy nie powinno być zatem:

    nugget (M.lp.) – nuggety (M.lmn.) a. nuggets (M.lp.) – nuggetsy (M.lmn.)?

  • Powinien być Bułgakow
    1.02.2019
    1.02.2019
    Nurtuje mnie pewne pytanie. Dlaczego nazwisko Michaiła Bułhakowa piszemy przez h, a nie ch lub g? Słownik ortograficzny PWN podaje, że rosyjską literę x oddajemy w polszczyźnie przez ch, ale przecież w oryginale nazwisko pisarza brzmi Михаил Булгаков, czyli w ogóle nie ma tam x, tylko г, zatem powinno być Bułgakow, prawda? Skąd więc w tym słowie h, niespotykane chyba w innych rosyjskich wyrazach? A może jednak są jeszcze jakieś inne słowa, które po przełożeniu na polski piszemy przez h?
  • Hummus czy humus?
    10.09.2018
    10.09.2018
    Szanowna Poradnio!
    Pasta ze zmielonej ciecierzycy z sezamem to hummus czy humus? Dotychczas przeważała pisownia z podwójnym m (choć nigdy nie pojawiła się w słowniku ortograficznym), ale zauważyłam, że na Państwa stronie w SJP jest już humus z jednym m (w tym właśnie znaczeniu).

    Serdecznie pozdrawiam
    Mira
  • Jak wymawiamy ę w wyrazie rękawiczka?
    7.02.2018
    7.02.2018
    Szanowni Państwo,
    zapytałem około 25 nauczycieli polonistów i pań edukacji wczesnoszkolnej, ile głosek ma słowo rękawiczka. Wszystkie panie po przegłoskowaniu udzieliły odpowiedzi 9 głosek. Głoskując wyodrębniły głoski: r-ę-k-a-w-i-cz-k-a. (należy zaznaczyć, że wymowa głoski „ę” różniła się w tych wypowiedziach i brzmiała od tej klasycznej „ę” do takiej zbliżającej się do „en”). Jednakże zawsze głoska „ę” traktowana była jako jedna głoska.
    Zapytanie wynikało z faktu, że na podjętych przeze mnie studiach podyplomowych pani profesor zakwestionowała podaną przez mnie w tym słowie (rękawiczka) ilość/liczbę głosek (9 głosek), twierdząc, że głosek w tym słowie w zależności od wymowy jest 10: r-e- η-k-a-v'-i-č-k-a lub r-e-ł-k-a-v'-i'-č-k-a.

    Oto uzasadnienie:
    W słowie rękawiczka głoska [ę] stoi przed zwartą głoską [k], co powoduje zmianę sposobu artykulacji samogłoski nosowej [ę]. W rezultacie tego zjawiska fonetycznego zwanego upodobnieniem (w tym przypadku wstecznym) głoska [ę] będzie wymówiona najczęściej jako odnosowione [e] oraz tzw. nga, czyli tylnojęzykowe [n], lub jako [e] i półotwarta spółgłoska [ł]. Dlatego głoski w słowie rękawiczka, w zależności od tego jak je kto wymówi mogą być następujące: r-e- η-k-a-v'-i-č-k-a (liczba głosek 10) lub r-e-ł-k-a-v'-i'-č-k-a (liczba głosek 10).
    Ze względu na zachodzące w języku polskim zjawiska fonetyczne kolejne głoski w słowie rękawiczka nie są zatem takie, jaki Pan wymienił. Ponadto nigdy nie będzie ich 9, jak Pan podaje, tylko 10.
    Potwierdzenie można znaleźć choćby w następujących źródłach: M. Wiśniewski, Zarys fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Toruń, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika 2001; T. Karpowicz Kultura języka polskiego. Wymowa, ortografia, interpunkcja, Warszawa, PWN 2009; E. Awramiuk, Lingwistyczne podstawy początkowej nauki czytania i pisania po polsku, Białystok, Trans Humana 2006.

    Moje poszukiwania odpowiedzi spowodowały znalezienie w Internecie – co nie jest potwierdzonym źródłem wiedzy – że o ile głoskę „ę” wymawiamy na różne sposoby w zależności jej położenia w wyrazie, to jednak traktujemy ją jako jedną głoskę, a nie wiele głosek.
    Stąd moje pytanie do Państwa: ile głosek ma słowo rękawiczka? Mojej pytanie wynika również z faktu, że powinienem (powinniśmy) uczyć poprawnego głoskowania uczniów.
    Z poważaniem
    Piotr Dylewski
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego