Czeka
  • Nikt, masa
    29.12.2015
    29.12.2015
    Jaką „płeć” ma słowo nikt? W nocnej (28.12.2015 r.) audycji Trójki o obrzędach noworocznych w Polsce rozmówczyni red. Sosnowskiego powiedziała: W tej wsi nikt nie wyszedł za mąż w ubiegłym roku. Popieram dążenie kobiet do akcentowania płci w określeniach, ale tu chyba trudno będzie.
    Razi mnie – nie wiem, czy słusznie – użycie słowa masę w zdaniu Było tam masę ludzi. Wydaje się, że jeśli już, to Była tam masa ludzi.
  • numer
    14.07.2003
    14.07.2003
    Jak się ma sprawa pisowni: „Zadzwoń pod numer tel. (…)”, czy „Zadzwoń na nr tel. (…)”? Czy zdanie: „Czekamy na kontakt pod numerem tel. (…)” jest poprawne? Ponadto: czy można stosować skrót nrem, czy pisać całe słowo – numerem?
  • obejrzeć – oglądnąć
    26.04.2002
    26.04.2002
    Panie Profesorze,
    Jak to jest z czasownikami: obejrzeć i oglądnąć? Przyznam, że ten drugi bardzo mnie razi. Czy jest niepoprawny? Czekam na odpowiedź.
  • obrzympała
    17.12.2003
    17.12.2003
    Dzień dobry!
    Chciałbym się od Państwa dowiedzieć czegoś o etymologii wyrazu obrzympał (może obrzympała?). Spotkałem się z nim w filmie Wniebowzięci z niezapomnianym duetem Himilsbach-Maklakiewicz. Było to w dialogu dwóch dorożkarzy, z których jeden zadaje pytanie: „Na kogo czekasz?”, drugi zaś odpowiada: „Na takich dwóch obrzympałów”.
    Za wszelkie informacje na ten temat z góry serdecznie dziękuję.
    Kamil Jaśkiewicz
  • odmiana nazwisk żeńskich zakończonych na -a
    13.04.2005
    13.04.2005
    Szanowny Panie Profesorze, mam pytanie związane z moim nazwiskiem. Na jednej ze stron internetowych znajomy zamieścił moje nazwisko, niestety, może i „stety”, w formie odmienionej: „Należy skontaktować się z Magdaleną Rosą”, co wywołało mój sprzeciw. Czy jest jakaś reguła, jeśli chodzi o odmianę tego nazwiska? Czy jest to kwestia osobista?
    Czekam na odpowiedź,
    Z poważaniem
    Magdalena Rosa
  • odznaczyć
    22.11.2010
    22.11.2010
    Witam,
    mam pytanie o poprawność używania słowa odznaczyć jako równoważnego z usunąć zaznaczenie. A także tłumaczenia angielskiego uncheck jako odznacz. W SJP definicja odznaczyć nie zawiera usunąć zaznaczenie i wygląda następująco:
    odznaczyć — odznaczać
    1. «znacząc, wyodrębnić coś z jakiejś całości»
    2. «wyróżnić kogoś, dając mu jakieś odznaczenie»

    Czy używanie odznaczyć zamiast usunąć zaznaczenie jest poprawne?
    Z góry dziękuję za odpowiedź
  • oglądnąć
    16.11.2011
    16.11.2011
    Witam.
    Otóż, czy słowo oglądnąć jest zgodne z j. polskim? Coraz częściej je spotykam, w codziennym użytku.
    Pozdrawiam i czekam na odpowiedź.
  • O ile..., o tyle...

    2.07.2022
    2.07.2022

    Szanowni Państwo,


    nieraz spotykam się ze zdaniami zbudowanymi wg schematu „O ile..., to...”, np. „O ile w Anglii szala przechyliła się na korzyść wszechwładzy parlamentu, to w Europie kontynentalnej było odwrotnie”.

    Mi ta forma zgrzyta: przy takiej budowie zdania niemal bezwiednie czekam w drugiej części na „o tyle”, a „to” mnie nieprzyjemnie zaskakuje. Czy jest to moje subiektywne nieuzasadnione odczucie i forma ta jest poprawna?


    Z góry dziękuję za odpowiedź.

  • Oko jako nazwisko
    1.03.2019
    1.03.2019
    Szanowni Państwo,
    dlaczego nazwisko Oko odmieniamy tak jak nazwiska Kościuszko, a nie jak rzeczownik pospolity oko. Wiem, że nazwiska słowiańskie zakończone na -o odmieniamy wedle deklinacji żeńskiej, gdy przed -o występuje spółgłoska twarda, zaś według deklinacji męskiej, gdy spółgłoska ta jest miękka. Interesuje mnie jednak, dlaczego nazwisko Oko powinniśmy odmieniać jako Oki, Oce, Okę…, a nie jako Oka, Oku itd. Tłumaczy to po prostu tradycja czy może chodzi o głębsze racje merytoryczne?
  • otrapianie miotu
    23.03.2004
    23.03.2004
    Jak wiadomo, myśliwi tropią. Jeżeli sprawdzili tropy wokół jakiegoś fragmentu lasu – w gwarze łowieckiej: miotu – to mówi się, że miot otropili. Instruując tropicieli przy liczeniu wilka, chciałem użyć konstrukcji: „mioty, które będziemy…”, no właśnie – otropiali czy otrapiali?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego