Doroszewski
-
w oparciu o…10.09.200710.09.2007Chodzi o ewentualną ewolucję w używaniu zwrotu w oparciu o, który to zwrot – o ile dobrze pamiętam – nieboszczyk Doroszewski bezwarunkowo tępił, chyba że to było np. w oparciu o stół. A dzisiaj słyszę, że w opariu o idee, czy marksizm-leninizm, czy w oparciu o ustrój, to już można…
Proszę mi przypomnieć, czy Doroszewski łaskawie dozwalał, czy może potem nastąpiła jakaś ewolucja, przez powszechność takiego wysławiania się, nie patrząc na to, czy to błędne, czy poprawne? -
Dlaczego zakopiański, nie zakopański?30.01.201430.01.2014Dlaczego przymiotnik od Zakopanego to zakopiański? W latach 80. XIX wieku Adam Antoni Kryński opublikował studium dialektologiczne pod tytułem Gwara zakopańska. Od kiedy datuje się forma ze zmiękczeniem?
-
obłudność6.04.20156.04.2015Droga poradnio,
ostatnio po raz pierwszy spotkałam się ze słowem obłudność, użytym w tym samym kontekście co obłuda (dokładnie w zestawieniu obłudność ludzka). Znalazłam tylko jedno słownikowe źródło, u Pana Doroszewskiego. Czy jest to słowo, które było po prostu częściej używane w starszej polszczyźnie, zastąpione obecnie obłudą? A może ma jednak inne znaczenie, inne zastosowanie? Będę wdzięczna za rozwianie moich wątpliwości.
-
Popełnić wiersz 6.07.20186.07.2018Skąd się wziął popularny ostatnio błąd popełnić wpis/artykuł, zamiast napisać wpis/artykuł. Bo domyślam się, że jest to błąd, jeszcze kilka lat temu nie słyszałam takiego połączenia. Czy może jest to dopuszczalne? Dziękuję.
-
domniemywać6.03.20146.03.2014Dlaczego w słowniku Doroszewskiego oraz w słowniku Szymczaka, a nawet w suplemencie do niego nie odnotowano wyrazu domniemywać w znaczeniu 'przypuszczać'? Trudno mi uwierzyć, aby to było znaczenie nowe. Czyżby więc przeoczenie?
-
helikopter8.10.20118.10.2011Witam!
Zastanawia mnie, czy w języku polskim występuje wyraz helikopter, czy powinno się mówić śmigłowiec?
-
Konwisarz 25.07.201725.07.2017Jaka jest etymologia słów konwisarz, konwisarstwo. Słownik Doroszewskiego sugeruje związek z niemieckim Kannengiesser, ale jakoś trudno tu o jakiekolwiek podobieństwo. Czy te słowa nie mają raczej czegoś wspólnego z polską konwią?
Abraham
-
płocha sarna12.04.201412.04.2014Zarzucono mi, że użyłem słowa płochy jako synonimu słów strachliwy, pierzchliwy. Dotąd wydawało mi się, że to powszechny synonim tego słowa, ale – jak sprawdziłem w kilku nowszych słownikach – jako synonimu tych słów stosuje się słowo płochliwy, a w starym słowniku Doroszewskiego przy haśle płochy (jako 'bojaźliwy') widnieje przypis „wychodzące z użycia”. Czy zatem zwrot płocha sarna można obecnie uznać za błędny, czy nadal można zamiennie używać przymiotników płochy i płochliwy?
-
Tylko dysleksja 21.12.201821.12.2018Szanowni Państwo,
wyraz dysleksja słyszę czasem w formie dyslekcja. Byłem przekonany, że to błąd, ale natrafiłem na taki trop: https://sjp.pwn.pl/doroszewski/dyslekcja;5424324.html. Czy to tylko literówka w haśle? Przy okazji ciekawe, że Doroszewski wywodzi tę nazwę inaczej niż np. encyklopedia PWN: https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/dysleksja;4008086.html (wyjaśnienie encyklopedyczne brzmi na oko lepiej).
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
Wrocławski trzonolinowiec19.02.201919.02.2019Zastanawia mnie pisownia wielką literą wyrazu Trzonolinowiec w WSO. Czy rzeczywiście mamy tu do czynienia z nazwą własną budynku? Słownik W. Doroszewskiego notuje hasło trzonolinowiec wraz z definicją ‘budynek mający trzonolinową konstrukcję’ oraz przykładem użycia: 4 lata trwała budowa domu mieszkalnego – tzw. trzonolinowca we Wrocławiu.
Proszę o kilka słów wyjaśnienia.
