Inny-słownik-języka-polskiego
  • na pole, czyli na dwór
    16.05.2006
    16.05.2006
    Dlaczego krakowskie wyjść na pole ma status regionalizmu, a warszawskie wyjść na dwór – normy ogólnopolskiej? Dlaczego nie po równo albo wręcz odwrotnie? Tam, gdzie się wychodzi na pole – a czasem jest to i ze 200 km od Krakowa – wychodzenie na dwór nie jest alternatywą, tylko abstrakcją, a pewnie jeszcze bardziej było tak w czasach, kiedy hierarchizowano te formy. Czy ta nierówność jest nie do ruszenia? Czy na pole może jeszcze liczyć na nobilitację?
  • Natenczas
    24.06.2016
    24.06.2016
    Szanowni Państwo,
    czy wyrażenie natenczas, zapisywane jako jedno słowo, odnosi się jedynie do czasu przeszłego (taki przykład znalazłem w słowniku), czy też można go użyć w czasie przyszłym, np. mówiąc: natenczas przyjdę?

    Z poważaniem
    Miłośnik Polszczyzny
  • na uniwersytecie czy w uniwersytecie?
    25.11.2002
    25.11.2002
    Witam!
    Zauważyłem, że na okładce informatora Uniwersytetu Warszawskiego widnieje tytuł: „Regulamin studiów w Uniwersytecie Warszawskim”. Chciałbym spytać, czy owo w jest poprawne, czy należałoby bardziej napisać na. W słowniku języka polskiego jest przecież napisane:
    Studiować prawo na uniwersytecie.
    Wstąpić, zapisać się, dostać sie na uniwersytet.
    Chodzić, uczęszczać na uniwersytet.
    Wykładać na uniwersytecie.

    Z góry dziękuję i pozdrawiam
  • nazbierać
    22.04.2011
    22.04.2011
    Która konstrukcja jest poprawna: kosze grzybów, których nazbieraliśmy czy kosze grzybów, które nazbieraliśmy?
  • nazwiska obce na -o
    5.07.2006
    5.07.2006
    Komentatorzy mundialu nie odmieniają nazwisk kończących się na -o – włoskich (Gattuso), portugalskich (Figo, Tiago, Ronaldo), hiszpańskich (Cambiasso, Mascherano, Salgado), a także imienia Rio (piłkarz angielski Rio Ferdinand). Słownik ortograficzny ogólnie pisze jedynie o Włochach, Hiszpana Picassa odmienia, a Portugalczyka Vasco (w haśle V. da Gama) – nie. Czy i jak odmieniać wspomniane nazwiska?
  • nazwy mieszkańców
    4.03.2009
    4.03.2009
    W zasadach języka polskiego (a przynajmniej publikacjach RJP) obywatel Azerbejdżanu to Azerbejdżanin, a Armenii – Armeńczyk. Wydaje mi się to o tyle dziwne, że raz – w przypadku analogicznym do Azerbejdżanu – obywatela Uzbekistanu nazwiemy Uzbekiem, a nie jakimś sztucznym Uzbekistańczykiem, a dwa – są to państwa narodowe, więc wg mnie powinno się obywateli nazywać tak jak naród „bazowy”.
    Proszę o ewentualne poprawienie mojego rozumowania, ale nie pojmuję takiej terminologii.
    Pozdrawiam
  • Negatywna krytyka
    13.05.2020
    13.05.2020
    Szanowni Państwo,
    czy sformułowanie, że coś spotkało się z negatywną krytyką jest pleonazmem?
    Z poważaniem
    X
  • niesieni, ale spleceni
    8.09.2011
    8.09.2011
    Witam,
    Ostatnio natrafiłam na problem dotyczący tworzenia imiesłowów przymiotnikowych biernych. Chodzi o czasowniki typu nieść, spleść i formę mianownika liczby mnogiej imiesłowu przymiotnikowego. Mamy z jednej strony formy miękkotematowe: niesieni, a z drugiej – spleceni – bez zmiękczenia. Jaka jest zasada tworzenia tych form? SO nie zawsze podaje przy danym czasowniku formę imiesłowu w l. mn.
    Z poważaniem
    AP, Lublin
  • nisko- i wysokoglikemiczny
    6.04.2008
    6.04.2008
    Czy przymiotniki niskoglikemiczny i wysokoglikemiczny, pojawiające się często na stronach internetowych dotyczących żywienia, są poprawne i dozwolone w języku polskim, czy to tylko kalki językowe z angielskiego?
  • oczęta i rączęta
    10.12.2003
    10.12.2003
    Dzień dobry!
    Interesują mnie formy deminutywno-pluralne oczęta, nożęta, nóżęta, rączęta. Wiem, że są używane co najmniej od czasu A. Mickiewicza, ale w Gramatyce współczesnego języka polskiego (1984) nie ma o nich ani słowa. Czy dobrze rozumiem, że:
    (1) o innych częściach ciała, oprócz tych trzech, może się mówić w ten sposób (np. uszęta) tylko żartem lub żargonowo?
    (2) te trzy też nie mają ani liczby pojedynczej (*oczę, *rączę), ani syngulatywu-deminutywu (*rączątko), znowu pomimo jakiejś samowoli (oczątko?, l.mn. oczątka?, które spotkałem kilka raz w Sieci)?
    Ostatnie pytanie: czy są używane te formy jedynie, gdy mówimy z dziećmi lub o dzieciach albo również np. o kobietach?
    Dziękuję!
    Ivan A. Derzhanski
    Bułgarska Akademia nauk
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego