Jakie są szanse na „ułaskawienie” słowa lektorować? Potocznie niektórzy używają go na określenie czytania na głos, szczególnie publicznego, np. przetłumaczonych dialogów w zagranicznych filmach. Zdaję sobie sprawę, że nie ma go w słownikach (poza słownikiem języka górnołużyckiego) i nie jest używane przez osoby dbające o poprawną polszczyznę. Jednak byłoby bardzo wygodne. Samo czytać ma zbyt szerokie znaczenie, a czytać publicznie razi długością. Może istnieje jakieś inne, rodzime określenie?

Dzień dobry,
moja córka jako drugoklasistka nauczyła się niedawno Mazurka Dąbrowskiego. Przy tej okazji, zwróciliśmy uwagę na wyrażenie Marsz, marsz, Dąbrowski. Mam pytanie: jaką częścią mowy jest słowo marsz użyte w refrenie. Wydaje się, że w języku polskim marsz to tylko rzeczownik. Podejrzewam, że autorowi chodziło o czasownik w trybie rozkazującym (z francuskiego: marche, marche!) Czy wobec tego w jęz. polskim można używać wymiennie maszeruj i marsz?
Pozdrawiam serdecznie

Proszę o odpowiedź na pytanie, czy czasownik mieć w zdaniach typu „On ma coś zrobić”, „Masz tam pójść” w polszczyźnie oficjalnej jest użyty poprawnie. Czy nie powinno używać się w takich konstrukcjach czasowników modalnych musieć lub powinien?
Za odpowiedź z góry dziękuję i pozdrawiam.
Alicja T.

Dzień dobry,
zastanawia mnie, czy językoznawcy nie naśmiewają się z naszych polskich rolników. Nie wiem, czy kiedyś naprawdę mówili oni mełł czy pełł, jednak pod koniec XX wieku słowniki zanotowały w końcu wyrazy mielić i pielić, jednak z zastrzeżeniem reg. i pot. Ba, WSO PWN do teraz nie notuje hasła mielić. Wszystkie słowniki dalej upierają się, że jedyna słuszna odmiana od orać to orz. Moim zdaniem język polski powinien być bardziej przyjazny dla użytkownika.
Pozdrawiam

Dzień dobry!
Moje pytanie dotyczy pisowni wyrazów z przedrostkami mini-, maksi- (maxi?). Wiem, że w języku polskim przedrostki z wyrazami pospolitymi piszemy łącznie. Jak więc wytłumaczyć zapis tytułu książki Leszka Kołakowskiego „Mini wykłady o maxi sprawach”?
Hanna

Czy można potocznie użyć sformułowania „mniejsza połowa”? Uważam, że tak. Wprawdzie „połowa” w znaczenie algebraicznym oznacza dokładnie 1/2 i obie połowy całości są identyczne – ale w znaczeniu potocznym "połowa" oznacza „mniej więcej 50 proc.”. Np. w zdaniu „Weź sobie połowę makaronu” nikt nie ma na myśli „Weź sobie dokładnie przeliczoną połowę nitek makaronu”, tylko „Weź sobie mniej więcej połowę porcji makaronu”. Jakie jest zdanie Poradni?

W jednej z odpowiedzi p. dr M. Bańko porusza problem modularny/ modułowy. W tekście z niemieckiego, który akurat tłumaczę, firma (meblowa) szczyci się tym, że popiera politykę modularną/ modułową. Jest mowa też o filozofii modularnej/ modułowej i o takowej strategii. Tylko czy w języku polskim można tego przymiotnika użyć w takim kontekście? Chodzi o to, że poszczególne przedstawicielstwa firmy specjalizują się w wąskim zakresie (by wypełnić nisze rynkowe) i jako poszczególne moduły tworzą harmonijna całość. W różnych słownikach, jak i w internecie, spotkałam się z modułową budową czegoś tam, strukturą i koncepcją. Modularna była architektura, cegła i budowa. Wszystko w sensie dosłownym. W takim przenośnym, jak chce tego mój klient, przymiotnik ten nie występował. Czy jest on w takim razie poprawny, czy trzeba użyć jakiegoś innego? Jakiego? Serdecznie dziękuję z góry za pomoc.

Witam ponownie,
Czy coś może się nabudowywać na czymś? W Słowniku nie podajecie takiej możliwości (…) (a przynajmniej nie znajduję).
Dziękuję, mz

Witam!
W ostatnim czasie wzbudziło moją wątpliwość słowo nadpisać. Funkcjonuje ono już dłuższy czas w języku polskim i wydaje się być dosyć dobrze zakorzenione, jednak nie jestem przekonany co do jego poprawności. Jeśli dobrze zauważyłem, jest ono kalką angielskiego overwrite, i wydaje mi się, że podczas tłumaczenia zostało zatracone oryginalne znaczenie, a dla osoby, która pierwszy raz spotyka się z tym słowem może być ono niejasne. Czy powinno się używać innego synonimu tego słowa?

Kiedy i w jaki sposób można, a kiedy nie można używać zwrotu należeć się. Jak wiadomo, niektóre użycia zwrotu należeć się mogą nosić znamiona postawy roszczeniowej, co zwykle posiada negatywne zabarwienie. Czy jednak nie chcąc być posądzonym o wspomnianą roszczeniową postawę, należy całkowicie zrezygnować z używania należy się w jakimkolwiek sensie na rzecz innych równoważnych określeń? Interesuje mnie więc kwestia, gdzie jest granica pomiędzy prawidłowym użyciem zwrotu a jego nadużyciem.