Dzień dobry.
Interesuje mnie sens odmiany Bracia Karamazow. Czy tytuł powieści F. Dostojewskiego nie powinien brzmieć Bracia Karamazowowie? Czy istnieje jakaś różnica w odmianie, gdy mamy na myśli rodzeństwo, a innym razem małżeństwo osób o takim nazwisku?
Dziękuję z góry za odpowiedź. Pozdrawiam Redakcję.

Kilkakrotnie spotkałem się w tekstach ze słowem „bruhaha”, taki tytuł nadał też kiedyś swojej solowej płycie Lech Janerka. Co ono oznacza?
Pozdrawiam,
Jakub

Szanowni Państwo,
mamy sportowców, którzy zdobywają medale lub mają je zdobyć. A jeśli są to kobiety, to są to sportsmenki. Nie podoba mi się ten wyraz. Czy jest lub był jakiś polski odpowiednik na nazwanie kobiet uprawiających sport?

Interesuje mnie znaczenie coraz częściej (i moim zdaniem błędnie) stosowanego idiomu cienka czerwona linia. Obserwuję jego nagminne używanie z czasownikiem przekraczać, co jest zrozumiałe bez czerwonej: przekraczać cienką linię oznacza coś na kształt kropli, która przelewa czarę/przepełnia kielich. Wg mnie cienka czerwona linia to ostatni bastion oporu, ostatnia barykada – wiązać się powinna z heroizmem skutecznego trwania na posterunku.

Szanowni Państwo,

od jakiegoś czasu nurtuje mnie pewne zagadnienie, a mianowicie co jest wyrazem podstawowym, a co pochodnym w parach takich jak np. książka – księga, biel – biały.

Z góry dziękuję

Czytelnik

Proszę mi powiedzieć, która z form jest poprawna: cyrylicki czy cyrylski i analogicznie głagolicki czy głagolski? W książkach znalazłam obie formy, ale ostatnio usłyszałam, że wyrazy cyrylski i głagolski nie istnieją w języku polskim.

Bardzo proszę o wyjaśnienie sprawy, która budzi liczne kontrowersje i spory. Dawniej, gdy wydawaliśmy książkę związaną z literaturą czy językoznawstwem rosyjskim lub szerzej – wschodniosłowiańskim (książkę – zaznaczmy – pisaną po polsku), stosowaliśmy zapis rosyjskich nazwisk czy tytułów dzieł w transkrypcji lub transliteracji, w zależności od potrzeb. Wszelkie cytaty były przekładane na język polski, a w razie podawania również brzmienia oryginalnego – transkrybowane. Od pewnego czasu autorzy zaczęli się chyba wzorować na książkach wydawanych w Rosji, na Białorusi i Ukrainie – w polskich tekstach i w przypisach stosuje się zapis fragmentów grażdanką. Taki tekst (dotyczący np. motywu śmierci u Tołstoja) staje się niezrozumiały dla kogoś, kto nie zna języka rosyjskiego (choćby twórczość Tołstoja – w tłumaczeniach – znał na pamięć), bo wszelkie przykłady, cytaty ilustrujące jakąś tezę itd. są wydrukowane po rosyjsku. W polskich zdaniach są wtrącenia po rosyjsku, wydrukowane grażdanką, co sprawia okropne wrażenie. Dam przykłady, ale niestety, nie mam czcionki rosyjskiej, wszystko zatem, co autor tekstu pisał grażdanką, zostanie przeze mnie podane wersalikami.
Autor relacjonuje dokładnie przebieg zdarzeń wiążących się z osobą „PIERIEKRASNOGO EKZIEKUTORA” (…) Jak konstatuje autor ARCHIJEREJA, czas nie zmienił rodziny Turkinów, czytamy bowiem, że „u TURKINYCH PO – PRIEŻNIEMU (…) KOTIK IGRAJET…”. W przypisach powstają też dziwaczne sytuacje, gdy jeden przypis drukowany jest grażdanką, drugi po polsku, a w przypadku powtórnego cytowania tego samego autora raz pisze się tamże po polsku, innym razem po rosyjsku. Dotyczy to całości zapisu bibliograficznego w przypisie: w przypadku przytaczania dzieła rosyjskiego również cały „aparat” – s. (strona), nr, t. (tom) itd. – jest drukowany grażdanką. Na domiar złego: w pracach zbiorowych, składających się z artykułów autorów zarówno polskich, jak i rosyjskich (białoruskich, ukraińskich), piszących niezależnie od swej narodowości czasem w języku ojczystym, czasem nie, stosuje się w nagłówkach artykułów zapis imienia i nazwiska autora w zależności od tego, po jakiemu jest napisana jego praca… Bardzo proszę o możliwie „dyrektywne” (jeśli to możliwe) rozstrzygnięcie, czy takie praktyki są dopuszczalne i jak dalece. Przepraszam za tak długie pytanie, ale żałuję, że nie mogę tu więcej okropnych przykładów przytoczyć…

Witam!
Mam pytanie o dalajlamę. Słownik PWN online podaje, że pisze się je małą literą jako tytuł, wielką jako określenie urzędującego dalajlamy, ale interpretacja tego rozróżnienia sprawia trudności. Ja piszę dużą, tylko używając pełnego imienia Dalajlama XIV, ale czy jeśli piszę, że do Polski przyjeżdża dalajlama, bez XIV, to czy słusznie daję wtedy małą (to tylko tytuł funkcji), czy jednak powinienem dawać dużą (bo to urzędujący dalajlama, choć nie używam pełnego imienia)?
Pozdrawiam
PJ

Szanowni Państwo,

niedawno obroniłem doktorat z chemii. Oprócz tego ukończyłem wcześniej studia z dziedziny architektury i urbanistyki z tytułem zawodowym mgr. inż. architekta. Moje pytanie dotyczy tego, jakimi skrótami mogę i powinienem się teraz posługiwać przed nazwiskiem, kończąc np. pisma skierowane do urzędów. Czy jest to może arch. dr inż., dr mgr inż. arch., czy też może jeszcze jakaś inna forma? Proszę o odpowiedź, ponieważ nie chciałbym wprowadzać w błąd odbiorców mojej publicystyki dotyczącej architektury, iż posiadam doktorat z tej dziedziny.

Z wyrazami szacunku

Adrian

Dzień dobry. W języku amerykańskim skrót dr zapisuje się dr. (z kropką). Czy jeślibyśmy dokonali przetłumaczenia na język polski dowolnego amerykańskojęzycznego artykułu z tytułem doktora zapisanego z kropką na końcu, to należałoby zastosować się do naszych zasad ortografii (które to stoją w sprzeczności z obcą ortografią), czy też zachować zapis zgodny z oryginałem?
Dziękuję.