Dzień dobry!
Moje pytanie dotyczy Konstytucji 3 maja. Słowniki ortograficzne podają pisownię Konstytucja 3 maja, co jednak w sytuacji, kiedy to wyrażenie występuje w nazwie ulicy i szkoły? Ul. Konstytucji 3 Maja czy ul. Konstytucji 3 maja? Szkoła Podstawowa im. Konstytucji 3 maja czy Szkoła Podstawowa im. Konstytucji 3 Maja?
Pozdrawiam serdecznie.

Ciekawi mnie, jak wygląda prawidłowy wołacz od mojego imienia. Przyzwyczaiłam się do formy Nadiu, zaliczając to imię do takich jak: Ania, Maja, Kaja. Ich wołacz kończy się na -u. Jednak jak to się ma do Leokadii czy Lidii, których wołacz przybiera zakończenie -o?
Zastanawiałam się, czy może jest tak, że Leokadia i Lidia mają i spółgłoskowe [tzn. j – J.G.], a w Nadii, tak jak w Ani, i jest tylko zmiękczeniem, przy czym Maja i Kaja mają j, dlatego że w polskim nie występuje aia.

Która forma jest poprawna: skrócić decyzje do dnia 20 maja czy z dniem 21 maja? Czy z obu określeń wynika, że decyzja dnia 21 maja już nie obowiązuje ?

Dzień dobry,

wg internetowego Słownika gramatycznego języka polskiego dopełniacz słowa „Chełm” w znaczeniu ‘miasto w województwie lubelskim’ brzmi „Chełma”, a jako dzielnica Gdańska ma formę „Chełmu”, choć jak można przeczytać w poradzie o tytule „Chełm gdański”, nie jest to takie jednoznaczne. Wg tej porady, nazwy wsi, przysiółków, osad i dzielnic mogą mieć w dopełniaczu końcówkę -a albo -u. A jaką formę ma dopełniacz, jeśli chodzi o „Chełm” w znaczeniu: 1) mezoregion stanowiący część Wyżyny Śląskiej; 2) jezioro w województwie zachodniopomorskim w gminie Łobez; 3) góry w województwie małopolskim (w Beskidzie Niskim, Beskidzie Wyspowym, Beskidzie Makowskim)?

Dawno, dawno temu żyli Majowie. Stworzyli ciekawą kulturę i różne dobra materialne. A czy w naszym języku można utworzyć od ich nazwy własnej formę przymiotnikową? Kodeks Majów, czyli kodeks …???
Pozdrawiam
Elka

Dzień dobry, zastanawiam się nad prawidłowym zapisem okresu czasu wyrażonego w miesiącach, np. kwiecień-maj. Czy piszemy z myślnikiem, półpauzą, dywizem? Czy oddzielamy znak spacją? Uprzejma prośba o pomoc.

Szanowni Państwo,
chciałabym zapytać, czy w zdaniu: „Politycy częściej myślą o swoich osobistych korzyściach niż o wpływie, jaki mają ich działania, na życie obywateli” przecinek między słowami działania i na został użyty prawidłowo. Bardzo proszę o przybliżenie reguł interpunkcji w konstrukcjach tego typu.
Z góry serdecznie dziękuję za odpowiedź,
Katarzyna Olędzka

Witam!
Która forma zapisu strony biernej jest poprawna: „Kot jest myty przez Maję” czy „Kot myty jest przez Maję”? A może obie?
Pozdrawiam

Szanowni Państwo,
Jestem absolwentem Akademii Rolniczej, wydziału technologii drewna. Mam kilka pytań, wątpliwości.
1. W słowniku ortograficznym jako poprawne jest wymieniane tylko słowo zawias. Nawet edytor tekstu „nie pozwala” na inną pisownię. Tymczasem już w latach 80-tych podczas nauki i przez następne 20 lat pracy zawodowej spotykałem się tylko i wyłącznie ze słowem zawiasa. Cała tzw. branża oraz wszystkie katalogi okuć operują tylko formą zawiasa: jedna zawiasa, pięć zawiasów itd. Czy właśnie z tego powodu nie powinna być przyjęta jako obowiązująca forma zawiasa?
2. Jak nazwać urządzenie (szereg połączonych metalowych komór) do suszenia tarcicy? Według producenta jest to „suszarka typ…”. Uważam, że suszarka to małe urządzenie laboratoryjne, nie zaś urządzenie wielkości budynku. Z kolei nazwa suszarnia jest „zarezerwowana” dla budynku posadowionego na stałe.
3. Jak pisać: wydział wykańczalni czy raczej wydział wykończalni?
4. Ostrzarnia, ostrzalnia, a może ostrzownia, podobnie do maszynownia, sezonownia itd.?
5. Producent nazywa obrabiarki do cięcia drewna pilarkami i odpowiednio pilarka tarczowa lub pilarka taśmowa. Użytkownicy z kolei mówią tarczówka lub taśmówka, lub ogólnie (jak narzędzie) piła. Która forma jest poprawna? Pilarka przecież kojarzy się z małym przenośnym urządzeniem, a nie ciężką obrabiarką.
6. Producent mebli nazwie łóżko (łoże) 1-miejscowe, 2-miejscowe. Podobnie kanapa …-miejscowa. Natomiast handlowcy uparli się na nazewnictwo: 1-osobowe, 2-osobowe itd. Kto ma rację? Według mnie osobowa może być winda lub samochód, nigdy zaś mebel.
7. Jak nazwać część górną, nastawną mebla? Czy będzie to nastawka czy nadstawka? Osobiście używam określenia nadstawka, gdyż część górną mebla stawiam ponad (nad) część dolną, wydłużając optycznie mebel.
8. Apel do językoznawców, aby opracowali słownik z nazwami mebli, podzespołów i części. Dotychczasowe opracowania branżowe (Polskie Normy) są nieprzydatne, gdyż nie uwzględniają bogatego słownictwa potocznego oraz postępu w meblarstwie. Niektóre nazwy np. wieniec górny, wieniec dolny wprowadzają w błąd. Wieniec może być tylko górny. Podobnie nie powinno być cokołu górnego.
Zauważyłem, że Niemcy też mają problem z odpowiednim nazwaniem mebla i często odnoszą się do języka angielskiego. I tak Sideboard to kredens (niski), Highboard, to kredens wysoki. Każde z tych słów może występować łącznie z dookreśleniem w języku niemieckim np. Sideboard mit Spiegel (…). Są słowa tylko w pisowni niemieckiej np. Buffet, czyli mebel dwuczęściowy (z nadstawką), Sammlervitrine, czyli przeszklona witryna do przechowywania np. książek, Schrankvitrine, czyli przeszklona witryna w formie szafy itd. Nazwać jednym słowem jakikolwiek mebel jest w języku polskim niezwykle trudno. Na zabudowę ściany Niemcy mają jedno słowo Wand, czyli ściana. Można spróbować nazwać meblościanka, ale to jest zbyt długie słowo. A może segment? Niemcy mają swoje słowa, które przejęliśmy na własny grunt: kredens, bufet, witryna, komoda, my nie mamy nic w zamian.
Proszę o rozwianie moich wątpliwości.
Serdecznie pozdrawiam
Janusz Gramse
Gniezno

Witam,
Mam pytanie dotyczące pisowni i odmiany liczebników porządkowych. Czy poprawny jest zapis: w latach 80-tych, na miejscu 1-ym, 3-go maja? Czy też liczby i cyfry zapisuje się bez końcówek, w takim wypadku czy z kropką: 3. maja, czy bez: 3 maja, w rozdziale 4?

Dziękuję i pozdrawiam. MN.