Najwyższy
  • wczorajszy, dzisiejszy, jutrzejszy
    27.05.2009
    27.05.2009
    Dlaczego przymiotniki jutrzejszy, dzisiejszy, wczorajszy, utworzone od słów jutro, dziś / dzisiaj i wczoraj, przypominają stopień wyższy przymiotnika? Z drugiej strony dlaczego pojawia się też w niektórych formach cząstka -aj- zamiast -ej-. Skąd taka oboczność?
  • Witam! – po raz drugi
    14.06.2006
    14.06.2006
    Szanowni Państwo!
    Odnośnie pytania zatytułowanego Witam. Czasem wydaje mi się zbyt oficjalne napisanie w e-mailu (bo to chyba ma znaczenie) Szanowny Panie etc. Czy mam rację? Jakiego zwrotu można jeszcze użyć? Na przykład Dzień dobry! – ale co, jak piszę list w nocy?:> Przypuśćmy, że chcę wysłać jakiś plik. Przecież nie wyślę pustego listu. Musi być jakiś zwrot powitalny, w szczególności, gdy piszę do osoby wyższej rangą ode mnie. Tylko jaki?
    Pozdrawiam,
    –MK
  • z grubsza po polsku
    15.05.2002
    15.05.2002
    „Nowy słownik ortograficzny PWN” podaje regułę dotyczącą pisowni wyrażeń przyimkowych. M.in. jest tam napisane tak: „wyrażenia przyimkowe to połączenia przyimków z rzeczownikami lub przysłówkami, liczebnikami i zaimkami”. Przyjąłem, że to, co występuje po przyimku, jest którąś z wymienionych części mowy (przynajmniej w sensie historycznym), i… mam spore trudności, kiedy próbuję domyślić się, jakimi częściami mowy są (w oderwaniu od przyimka):
    1. po angielsku, z angielska
    Angielski mógłby być rzeczownikiem lub przymiotnikiem, ale w żadnym z przypadków nie występują formy angielsku, angielska. Nie wiem też na pewno, czy po słowie po występuje celownik (pytanie brzmiałoby: po JAKIEMU mówisz?, więc chyba jednak celownik).
    2. z wysoka, z wyższa, bez mała, z grubsza, z wolna, po prostu, po staremu
    Jeśli wysoko czy wolno to przysłówki, to skąd forma dopełniacza? Czy zatem są to przysłówki, czy coś innego? Jaka będzie forma podstawowa? Wysoko? Grubszo? Myślę, że nie grubszo, ale jeśli nie grubszo, to co? Gdyby to był przymiotnik gruby i jego stopień wyższy grubszy, to mielibyśmy z grubszego.
    Proszę o wytłumaczenie tych zawiłości.
    Serdecznie pozdrawiam i dziękuję.
  • żeńskie nazwy stanowisk

    6.03.2021
    13.09.2011

    Witam!

    Mam problem z żeńskimi formami nazw takich stanowisk, jak konserwator zabytków, kurator oświaty, dyrektor generalny. Jak jest poprawnie: wojewódzka konserwator zabytków Anna Kowalska czy wojewódzki konserwator zabytków Anna Kowalska? Podobnie sprawa wygląda z kuatorem: wojewódzka czy wojewódzki kurator oświaty Anna Kowalska?

    Dziękuję i pozdrawiam

  • Agnieszko, czy mogłaby pani…?
    6.06.2014
    6.06.2014
    „Agnieszko, czy mogłaby pani otworzyć okno?” – podobne zdania pamiętam z lekcji francuskiego (tak zwracała się do nas nauczycielka), spotykam w starszej literaturze, czasem też słyszę, jednak bardzo rzadko. Jestem ciekaw, czy był okres, kiedy taki sposób zwracania się do osób o niższej randze pragmatycznej (zamiast „Pani Agnieszko, czy mogłaby pani…”) uchodził za naturalny. Jak można go ocenić dziś?
  • Akcent wyrazowy w języku polskim

    14.12.2023
    14.12.2023

    Mam nietypowe pytanie, a mianowicie, jak usłyszeć akcent w swoich i u innych osób wypowiedziach? Wsłuchuję się w to, co mówię i co mówią inni, ale jakoś nie mogę usłyszeć, czy dobrze akcentujemy wyrazy. A może potrzebne są jakieś ćwiczenia, żeby wyrobić w sobie słuch, który by pozwolił na to?

  • Alma Mater

    16.01.2024
    16.01.2024

    Szanowni Państwo,

    czy używanie określenia Alma Mater jest właściwe również wobec szkoły średniej (dokładniej liceum), czy stosowane jest ono – zgodnie ze słownikową definicją – wyłącznie w odniesieniu do uczelni wyższej?

    Pozdrawiam serdecznie

  • bardziej czy więcej?
    29.06.2005
    29.06.2005
    Witam,
    Czy lepiej mówić dużo bardziej, czy dużo więcej? „Dużo więcej się cieszę” jest chyba niepoprawne?
    Dziękuję.
  • Ciekawi ciekawsi

    21.12.2020
    21.12.2020

    Piszę w sprawie słowa ciekawsi. Czy to jakieś słowotwórstwo? Nigdzie nie mogę znaleźć a wydaje mi się oczywiste, że ono istnieje.

    Chodzi mi o to, że to przymiotnik, liczba mnoga, stopień wyższy słowa ciekawy. Oni są ciekawi, ale oni są ciekawsi niż tamci? Czy jacy? Bardziej ciekawi? 

    Z góry dziękuję za odpowiedź.

  • Drugi najlepszy

    20.11.2020
    20.11.2020

    Szanowni Państwo!

    Nagminnie spotykam wyrażenia typu drugi najlepszy, trzeci najwyższy itp. zamiast, wg mnie, przykładowych: drugi spośród najlepszych, trzeci pod względem wysokości itp. Bardzo mnie to razi. Wygląda mi to na kalki z angielskiego. Czy mam rację?


    Pozdrawiam Poradnię

    Krzysztof

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego