Połączenia
  • sześciopak
    17.09.2008
    17.09.2008
    Szanowni Państwo, mój niepokój wzbudzają słowa typu sześciopak. W języku potocznym funkcjonują one na pewno, ale co zrobić z takim słowem w tekście do druku, zostawić? I czy poprawny byłby też zapis z cyfrą na początku?
    Agnieszka Kajak
  • świszczypała
    2.10.2009
    2.10.2009
    Co to znaczy świszczypała?
    Proszę o pomoc!
  • Tekst na tablicy pamiątkowej
    15.05.2019
    15.05.2019
    Pozdrawiam serdecznie!
    Chciałbym zapytać, czy poniższy tekst na pamiątkowej tablicy jest poprawnie zapisany?
    O. MARTYNIANOWI WOJCIECHOWI DARZYCKIEMU
    BERNARDYNOWI
    (1918-2009),
    WYCHOWANKOWI KOLEGIUM SERAFICKIEGO
    W RADECZNICY,
    NIEZWYKŁEMU DUSZPASTERZOWI NA UKRAINIE,
    ODNOWICIELOWI ZAKONU BRACI MNIEJSZYCH
    NA UKRAINIE
    NAZYWANEGO PATRIARCHĄ UKRAINY,
    ZESŁAŃCOWI DO ŁAGRU NA KOŁYMĘ
    W LATACH 1936-1943

    W 100. ROCZNICĘ POWROTU OO. BERNARDYNÓW
    DO RADECZNICY
    NA WIECZNĄ CZEŚĆ I CHWAŁĘ
    MIESZKAŃCY RADECZNICY
  • terminologia meblarska
    3.04.2002
    3.04.2002
    Szanowni Państwo,
    Jestem absolwentem Akademii Rolniczej, wydziału technologii drewna. Mam kilka pytań, wątpliwości.
    1. W słowniku ortograficznym jako poprawne jest wymieniane tylko słowo zawias. Nawet edytor tekstu „nie pozwala” na inną pisownię. Tymczasem już w latach 80-tych podczas nauki i przez następne 20 lat pracy zawodowej spotykałem się tylko i wyłącznie ze słowem zawiasa. Cała tzw. branża oraz wszystkie katalogi okuć operują tylko formą zawiasa: jedna zawiasa, pięć zawiasów itd. Czy właśnie z tego powodu nie powinna być przyjęta jako obowiązująca forma zawiasa?
    2. Jak nazwać urządzenie (szereg połączonych metalowych komór) do suszenia tarcicy? Według producenta jest to „suszarka typ…”. Uważam, że suszarka to małe urządzenie laboratoryjne, nie zaś urządzenie wielkości budynku. Z kolei nazwa suszarnia jest „zarezerwowana” dla budynku posadowionego na stałe.
    3. Jak pisać: wydział wykańczalni czy raczej wydział wykończalni?
    4. Ostrzarnia, ostrzalnia, a może ostrzownia, podobnie do maszynownia, sezonownia itd.?
    5. Producent nazywa obrabiarki do cięcia drewna pilarkami i odpowiednio pilarka tarczowa lub pilarka taśmowa. Użytkownicy z kolei mówią tarczówka lub taśmówka, lub ogólnie (jak narzędzie) piła. Która forma jest poprawna? Pilarka przecież kojarzy się z małym przenośnym urządzeniem, a nie ciężką obrabiarką.
    6. Producent mebli nazwie łóżko (łoże) 1-miejscowe, 2-miejscowe. Podobnie kanapa …-miejscowa. Natomiast handlowcy uparli się na nazewnictwo: 1-osobowe, 2-osobowe itd. Kto ma rację? Według mnie osobowa może być winda lub samochód, nigdy zaś mebel.
    7. Jak nazwać część górną, nastawną mebla? Czy będzie to nastawka czy nadstawka? Osobiście używam określenia nadstawka, gdyż część górną mebla stawiam ponad (nad) część dolną, wydłużając optycznie mebel.
    8. Apel do językoznawców, aby opracowali słownik z nazwami mebli, podzespołów i części. Dotychczasowe opracowania branżowe (Polskie Normy) są nieprzydatne, gdyż nie uwzględniają bogatego słownictwa potocznego oraz postępu w meblarstwie. Niektóre nazwy np. wieniec górny, wieniec dolny wprowadzają w błąd. Wieniec może być tylko górny. Podobnie nie powinno być cokołu górnego.
    Zauważyłem, że Niemcy też mają problem z odpowiednim nazwaniem mebla i często odnoszą się do języka angielskiego. I tak Sideboard to kredens (niski), Highboard, to kredens wysoki. Każde z tych słów może występować łącznie z dookreśleniem w języku niemieckim np. Sideboard mit Spiegel (…). Są słowa tylko w pisowni niemieckiej np. Buffet, czyli mebel dwuczęściowy (z nadstawką), Sammlervitrine, czyli przeszklona witryna do przechowywania np. książek, Schrankvitrine, czyli przeszklona witryna w formie szafy itd. Nazwać jednym słowem jakikolwiek mebel jest w języku polskim niezwykle trudno. Na zabudowę ściany Niemcy mają jedno słowo Wand, czyli ściana. Można spróbować nazwać meblościanka, ale to jest zbyt długie słowo. A może segment? Niemcy mają swoje słowa, które przejęliśmy na własny grunt: kredens, bufet, witryna, komoda, my nie mamy nic w zamian.
    Proszę o rozwianie moich wątpliwości.
    Serdecznie pozdrawiam
    Janusz Gramse
    Gniezno
  • Tkliwie, tkliwo
    14.11.2015
    14.11.2015
    Czy jest poprawnym użycie złożenia tkliwo-romantycznie, czy jednak powinno być tkliwie-romantycznie?
  • „Trans-Atlantyk” W. Gombrowicza, chociaż transatlantyk
    18.06.2018
    18.06.2018
    Szanowni Państwo,
    ciekawi mnie pisownia tytułu powieści Gombrowicza: „Trans-Atlantyk” (tak w WSO). Czy łącznik wynika z ówczesnej reguły ortograficznej, czy może chodzi tu o jakiś świadomy zabieg ortograficzny? A jeśli to pierwsze, to czy z zasady nie uwspółcześniamy ortografii w tytułach dzieł artystycznych? Kilkakrotnie pojawiło na łamach poradni zalecenie, że uwspółcześniamy ortografię, jeśli chodzi o zawartość książek. A jak z tytułami?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • trudne konstrukcje współrzędne
    6.07.2009
    6.07.2009
    Dzień dobry, prosiłabym o wskazanie poprawnej wersji poniższych zdań:
    1. Kolejne strajki miały miejsce w latach 1956 i 1968. — Kolejne strajki miały miejsce w roku 1956 i 1968.
    2. Projekt powstał we współpracy z firmami XYZ i ABC. — Projekt powstał we współpracy z firmą XYZ i ABC.
    3. Samochody czerwony i żółty najbardziej mi się podobają. — Samochód czerwony i żółty najbardziej mi się podobają.
    Z góry dziękuję za pomoc.
  • twoje – swoje
    21.09.2013
    21.09.2013
    Jak można prosto wytłumaczyć, dlaczego nie mówimy: „Pokaż nam twoje mieszkanie”, tylko: „Pokaż nam swoje mieszkanie”? Prosto, czyli bez odwoływania się do pojęć gramatycznych. Argumentacja, że tak każą słowniki, nie daje niestety pożądanego rezultatu.
  • tyle… (,) co…

    15.03.2023
    15.03.2023

    Dzień dobry,

    czy w takich konstrukcjach powinniśmy stawiać przecinek przed „co”:

    „W związku z tym środowisko, w którym funkcjonują osoby chore, wymaga od nich tyle samo(,) co od osoby zdrowej”, „Masz tyle samo lat(,) co ona?”?

    Bardzo dziękuję za odpowiedź.

  • Wierzący praktykujący, praca od zaraz na 2 tygodnie
    12.01.2016
    12.01.2016
    Czy w określeniu wierzący praktykujący należy postawić jakiś znak interpunkcyjny pomiędzy tymi określeniami?
    Czy w zdaniu Praca od zaraz, na 2-3 tygodnie przecinek jest potrzebny, czy można go pominąć?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego