Szanowni Państwo!
Właśnie zmagam się z tekstem o lekach, spośród których niektóre są antagonistami, inne zaś agonistami. I tutaj pojawił się mój problem; otóż czy leki te to agonisty / antagonisty, czy też – pomimo swojej nieożywionej natury – agoniści / antagoniści? W Internecie ta druga wersja wydaje się zdecydowanie przeważać, ale to z kolei rodzi kolejne problemy, gdyż wtedy konsekwentnie należałoby pisać np. działają oni, a nie działają one.
Z góry dziękuję za rozwianie moich wątpliwości.

Szanowni Państwo,
Zawsze sądziłem, że aspekt jest cechą czasownika, a nie kwestią jego odmiany (podobnie jak rzeczownik „ma rodzaj”, a nie „odmienia się przez rodzaj”), i że owszem, czasowniki łączą się w pary aspektowe, ale nie oznacza to, że każdy swoją parę mieć musi. Tymczasem moje dziecko oznajmiło mi właśnie – tak uczone w szkole – że to jest „odmiana przez aspekt”. Nie wierzyłem, sprawdziłem, rzeczywiście ma w zeszycie napisane: „Czasowniki odmieniają się przez aspekt”.
Dla mnie różnica jest zasadnicza. Według mojego dotychczasowego rozeznania wziąć i brać to były dwa czasowniki, wprawdzie skojarzone w parę, ale osobne. Jeśli natomiast miałaby to być odmiana, to byłby to jeden i ten sam wyraz (tyle że właśnie odmieniany). Tylko która forma będzie wtedy podstawową – wziąć będzie brać odmienionym przez aspekt, czy też brać będzie odmienionym przez aspekt wziąć?
Poza tym jeśli to jest rzeczywiście odmiana, to wynikałoby z tego, że każdy czasownik (poza ewentualnymi wyjątkami) da się odmienić. Tu lista wyjątków byłaby chyba nazbyt długa, bo jak „odmienić” przez aspekt czasowniki: zobaczyć, dojrzeć, powłóczyć, siedzieć, mianować, wisieć, ciąć, rwać, drzeć, gadać, utkać (np. gobelin), pognać (dokądś), strzyc, biec, prać, ciec, płukać, razić, spacerować, bawić się, kołowacieć, kochać, lubić, szanować, podkochiwać się…
Proszę o pomoc, bo dziecko zadaje mi coraz trudniejsze pytania, a ja nie wiem, jak odpowiedzieć. Szukałem trochę po książkach (np. w Praktycznym słowniku poprawnej polszczyzny nie tylko dla młodzieży, str. 406) i raczej przyznałbym rację sobie, a nie nauczycielce, niemniej wolałbym zweryfikować swoją interpretację u źródła, zanim zacznę przestawiać dziecko, bo może to ja coś wiem nie tak, jak trzeba.
Serdecznie dziękuję.

Piszemy: kościół św. Piotra i Bazylika św. Piotra. Skąd ta różnica w pisowni małą i wielką literą, skoro oba słowa oznaczają świątynię?

Pytanie brzmi: jak dzielimy błędy ortograficzne? Czy wszystkie są równe, czy istnieje podział na błędy I i II stopnia? Jeśli istnieje podział na błędy rażące (I stopnia) i inne, to proszę o ich konkretne wymienienie. W szkole niestety wszystko traktuje jako błąd: kropka czy przecinek jest tak samo oceniana jak źle napisane słowo, u zamiast ó itp.
Bardzo proszę o najprostszą odpowiedź, ewentualnie wskazanie źródła, na które się można powołać.
Z poważaniem,
Jerzy Wojciechowski

Witam serdecznie. Chciałbym zapytać o pisownię słowa boysband || boyband. W Polsce najczęściej spotyka się boysband, co może dziwić z tego powodu, że angielskie i amerykańskie media piszą głównie boyband. Słownik Cambridge podaje znowu boy || girl band. Jak zatem pisać to słowo w Polsce? Pozdrawiam…

Szanowni Państwo, jak należy odmieniać imię Bruno, jeśli nosi je obcokrajowiec (np. amerykańska gwiazda muzyki popowej, Bruno Mars). Dziennikarze radiowi pozostawiają to imię często w postaci nieodmienionej: najnowsza płyta Bruno Marsa. Moim zdaniem imię to powinno się odmieniać. Tylko jak? Czy należy poddać je polskim regułom fleksyjnym: Brunona, Brunonem, Brunonie? Czy nie brzmi to jednak trochę pretensjonalnie? Z drugiej strony forma Bruna jest chyba jeszcze gorsza.

Szanowny Panie Profesorze,
jako pracownik Centrum Komunikacji Społecznej, jednego z biur Urzędu m.st. Warszawy, zwracam się do Pana z prośbą o opinię w sprawie nadania nazwy Centrum Kontaktu Warszawa 19 115 nowo powstałemu ośrodkowi, którego zadaniem jest informowanie mieszkańców Warszawy o wszelkich procedurach realizowanych przez Urząd, a także reagowanie na wszelkie zgłaszane problemy dotyczące, w skrócie, funkcjonowania Miasta. Skontaktować się z nami będzie można za pośrednictwem różnych kanałów komunikacji, spośród których najczęściej używanym będzie zapewne linia telefoniczna.
Wątpliwości nastręcza nam wyrażenie centrum kontaktu – jako dosłowne tłumaczenie angielskiego (amerykańskiego) contact center. Zrezygnowaliśmy z nazwy Centrum Informacji Warszawa 19 115, ponieważ wyklucza ona skojarzenie, że pod tym numerem przyjmowane będą również interwencje. Odrzucona została także nazwa Centrum informacyjno-interwencyjne Warszawa 19 115 jako zbyt długa. Nie chcemy także stosować nazwy Infolinia Warszawa 19 115. Nieprzydatne jest również obcojęzyczne call center.
Prosimy zatem Pana Profesora o opinię, czy wyrażenie centrum kontaktu jest poprawne językowo i może być zrozumiałe dla ogółu mieszkańców.
Z poważaniem
Tomasz Dziedziczak
Główny specjalista
URZĄD M.ST. WARSZAWY
Centrum Komunikacji Społecznej (CK)

Szanowni Państwo,
Civitas Schinesghe to nazwa zawarta w dokumencie Dagome iudex, określająca zasięg granic państwa Mieszka I, a zatem odnosząca się do Państwa Gnieźnieńskiego. Jaka jest etymologia wyrazu Schinesghe? Jak należy go wymawiać i jak go przetranskrybować, używając wyłącznie polskich znaków? [Szinesge], [Szinezge], a może [Szineske]?
Wreszcie – jak słowo to ma się do łacińskiego wyrazu Gnesna? Dlaczego w tekście pisanym łaciną ( w Dagome iudex) nie użyto własnie określenia łac.?

Czy rzeczowniki określające obywateli państw, np. Ukrainiec, Cejlonka, lub obywateli [raczej mieszkańców – red.] miast, np. afganka, traktujemy jako nazwy własne, czy rzeczowniki pospolite?
Podobnie – jak traktujemy nazwy walut (np. euro, ecu, naira); nazwy pierwiastków (np. erb, nikiel); nazwy języków (np. bengali, gur, joruba); nazwy leków (np. aspiryna, gricin); a jak traktujemy słowa Negr oraz ubecja?
Czy cobol jako język programowania jest uznawany za nazwę własną, rzeczownik pospolity czy skrótowiec? Podobne pytanie dotyczy słowa ecu.
Z góry serdecznie dziękuję za udzielenie odpowiedzi.

Jak brzmi prawidłowa nazwa grupy dziewcząt występujących przed imprezami sportowymi lub w pochodach – pokazach ulicznych? Nazwy, z jakimi się spotkałem, to:
- mażoretki,
- manżonetki.
Proszę o poradę.
Leszek Pindur.