Dzień dobry, chciałbym zapytać o pochodzenie nazw „Wielkopolska” I „Małopolska”. Jak wiemy korzenie państwa Mieszka I znajdowały się na terenach wielkopolskich. Czy przodkowie księcia, zagarniając cudze ziemie na południu i wschodzie mogli je nazwać małopolskimi? Grecy nazywali swe kolonie „Wielka Grecja”, zaś carska Rosja zwała tereny ukraińskie „Małorosją” (sami byli dla siebie wielką Rosją). Występują tu analogie nazewnicze. Czy podobnie mogło i być na obecnych ziemiach polskich?

Szanowni Państwo!
W Wielkopolsce znajduje się miejscowość o nazwie Miały. Mam wątpliwości dotyczące odmiany tej nazwy, zwłaszcza w dopełniaczu. Powinniśmy mówić „Jadę do Miał” czy „Jadę do Miałów”? Czy możliwe jest, że obie te formy są dopuszczalne?
Z góry dziękuję,
Paulina Sz.

Dzień dobry!
W jaki sposób określić, skąd pochodzą nazwy miejscowości: Glesno, Klawek, Komorowo, Rzęskowo i Żelazno? Znajdują się one w województwie wielkopolskim, powiecie pilskim, w gm. Wyrzysk. Szukałam odpowiedzi w różnych słownikach etymologicznych (także nazw miejscowych), jednak bez skutku. Może Państwo pomogą mi znaleźć właściwy trop? Byłabym bardzo wdzięczna.
Życzę spokojnych świąt Bożego Narodzenia i szczęścia w nadchodzącym 2010 roku. Anna P.

Szanowna Pani Profesor,
nawiązując do odpowiedzi na pytanie dotyczące składni w Donbasie – na Donbasie, chciałabym zapytać o źródło przywołanej przez Panią zasady, że „nazwy terytoriów autonomicznych (kontynentów, państw, miast itp.) łączą się z przyimkami w oraz do, natomiast nazwy obszarów stanowiących części innych obszarów (dzielnic, regionów itp.) – z przyimkiem na”.
Czy wobec tego niepoprawne są połączenia: w Wielkopolsce, w Toskanii, na Antarktydzie?
Z poważaniem
Anna Garbacz

Jak nazwać mieszkańca Leszna (Wlkp): lesznianin czy leszczynianin?

Szanowni Państwo,
Chciałbym dowiedzieć się, jak powinno być wymawiane słowo świt. Ponieważ dotychczas wydawało się mi, że prawidłowa i jedyna wymowa tego słowa to [śf'it]. Jednakże słyszałem, że [śv'it] jest również dopuszczalne. Zdumiało mnie to bardzo, ponieważ sądziłem był, że jeśli dźwięczna spółgłoska występuje po bezdźwięcznej, wtedy również staje się bezdźwięczna. Osobiście trudno jest mi powiedzieć [śv'it] i nie słyszałem nikogo mówiącego tak. Więc jaka jest prawda?
Z poważaniem,
W. Szostak

Dzień dobry!
Interesuje mnie taki problem: w Wielkopolsce (nie wiem, czy to regionalizm) używa się zwrotu iść na harendę w sensie np. 'iść na pole sąsiada, aby ukraść mu cebulę'. Chciałbym się dowiedzieć, jaka jest etymologia tego zwrotu (słowa). Proszę o odpowiedź.
Z poważaniem
Rafał Kostka

Szanowni Państwo,
dość powszechnie spotykam się z poglądem, że polszczyzna powstała w oparciu o dialekt wielkopolski i małopolski przy niewielkim udziale mazowieckiego. Co było powodem, że to właśnie te, a nie inne dialekty (np. brak udziału dialektu śląskiego) stały się podstawą polszczyzny ponadregionalnej?
Łączę wyrazy szacunku i serdeczne pozdrowienia,
Filip Cerkaski

Szanowni Państwo,
czytając teksty gwarowe z różnych regionów Polski, zauważyłem, że bardzo często w gwarach śląskich, a także, choć znacznie rzadziej, w tekstach wielkopolskich przed spółgłoską [ś] pojawia się dodatkowa głoska [j] np. szejść, jejść. Czy w dawniejszych czasach w Wielkopolsce środkowej (np. w okolicach Poznania) wymowa taka była równie powszechna i częsta jak na Śląsku?
Z poważaniem,
Filip Cerkaski

Jestem mieszkańcem Poznania i popieram kultywowanie starych tradycji. Zastanawiam się tylko, czy mówienie gwarą w miejscach półpublicznych, np. w szkole czy na uczelni podczas zajęć, jest zachowaniem kulturalnym. Czy gwarowa giyra jest kulturalna, czy świadczy o braku owej kultury? Jak Pan Profesor by się do tego ustosunkował?