-
Anomalie w zakresie zgody rodzajowej
30.01.202324.01.2023Szanowni Państwo!
Podmioty szeregowe sprawiają problemy szeregowym – nomen omen – użytkownikom języka. Czy „człowiek i regał przewrócili się” jest poprawnie? A „koń i regał” – przewróciły się czy przewrócili się? A „krowy i koń” weszli czy weszły?
Pozdrawiam serdecznie, z góry dziękując za odpowiedź
-
onomatopeje28.11.200628.11.2006Witam serdecznie!
Mam nadzieję, że zechcą Państwo mi pomóc. Zaprzyjaźniony cudzoziemieć zapytał, dlaczego, skoro kruk robi kra-kra, czyli kracze, kot miauczy (miau-miau), krowa muczy, i tym podobnie, to jednak pies szczeka hau-hau? Skąd ta „anomalia”?
I czy mogliby Państwo powiedzieć, gdzie można znaleźć wyjaśnienie podobnych ciekawostek językowych?
Dziękuję z góry za wszelką pomoc i łączę wyrazy szacunku,
Małgorzata Koczańska -
opus23.12.200223.12.2002Ostatnio ze zdumieniem stwierdziłem, że rzeczownik opus mimo odmiany charakterystycznej dla rzeczowników rodzaju męskiego sam jest rodzaju nijakiego, co determinuje (na przykład) nienaturalne dla mnie konstrukcje w rodzaju np. opus dziesiąte. Jestem ciekaw, dlaczego tak jest i jakie inne rzeczowniki wykazują podobne „anomalie”.
Serdecznie pozdrawiam,
Radek Gontarek
-
Gwarowe pioke ‘piekę’ na Podlasiu Północnym jest wynikiem przegłosu?
27.07.202127.07.2021Szanowni Państwo,
na Podlasiu spotyka się formę 1 os. l.poj. czasu teraźniejszego piokę od czasownika piec. Ciekaw jestem, czy w świetle rozwoju fonetyki naszego języka jest to prawidłowy rozwój fonetyczny, jak przy nieść-niosę (i wtedy jak rozumiem, "ja piekę" jest wstecznym wyrównaniem do innych form czasownika), czy też odwrotnie, mamy do czynienia z jakąś regionalną anomalią i wytworzył się przegłos tam, gdzie nie powinno go być.
Dziękuję za zajęcie się tym przypadkiem.
Łukasz
-
kościół, kościołek/kościółek, kościołeczek29.09.201229.09.2012Wyrazy kończące się na -ół mają zdrobnienia z końcówką -ołek (tobołek, wołek, wądołek), ale kościół tworzy dodatkowy – popularniejszy, jak wynika z Google'a – wariant z -ółek. Jednak przy kolejnym stopniu zdrobnienia słowniki (Doroszewski, Podracki) notują już wyłącznie kościołeczek. Czy brak formy kościółeczek jest przeoczeniem, czy przeciwnie – z jakichś powodów należy uznać ją za niepoprawną?
-
Przyimki łączące się z nazwami państw
5.01.20245.01.2024Od długiego czasu nurtuje mnie używanie „na”, „w”, „we” w nazwach państw i miast. W większości używamy „w” lub „we” — w Polsce, w Holandii w Szwecji...., lub we Włoszech, we Francji (tu rozumiem, że początek nazwy ma 2 spółgłoski, z czego pierwsza jest „w” lub podobna w wymowie „f”).
Czasem słyszymy, i to chyba nie jest poprawne, na Chorwacji, ale już na Islandii chyba jest OK (no bo to wyspa), tak jak np. na Sycylii.
Jest też jedna anomalia językowa, odkąd pamiętam mówimy na Węgrzech i tu zupełnie nie wiem dlaczego. Czy mogłabym prosić o wyjaśnienie różnic.
Pozdrawiam
Dominika
-
Znaczenie przysłowia „Gdy w Nowy Rok skwar i upał, baran wilka będzie chrupał”.
26.03.202126.03.2021Szanowni Państwo,
jak należy rozumieć przysłowie „Gdy w Nowy Rok skwar i upał, baran wilka będzie chrupał”?
-
żonę i grzybki31.01.201431.01.2014Czy poprawna jest konstrukcja zdania: „Ją czeka …, a na niego …” (zamiast „Na nią czeka …, a na niego …” albo „Ją czeka …, a jego …”)?