-
koniądz
23.09.202323.09.2023Chciałabym dowiedzieć się, jakie jest pochodzenie wyrazu „koniądz”, obecnego w co starszych słownikach (i tekstach) i oznaczającego bodajże skandynawskiego wodza. Czytałam w niektórych miejscach, że ma to być jakieś starodawne zapożyczenie z języków germańskich, skąd pochodzić ma słowo ksiądz, ale np. "Poradnik Językowy" 2/1950 sugeruje, że jest to wytwór Stefana Żeromskiego. I faktycznie najstarszy utwór, gdzie ten wyraz udało mi się znaleźć, to „Powieść o udałym Walgierzu” Żeromskiego. Czy jest to faktycznie jego twór, a w tym czy innym przypadku na jaki wyraz możemy wskazać jako źródłosłów? Szwedzkie „konung”?
-
konował10.06.200210.06.2002Czy neologizm koniował jest słowem na pograniczu inwektywy i wulgaryzmu, czy też nie? Potrzebuję ekspertyzy językoznawczej w tym zakresie, dlatego proszę o podanie danych eksperta, który by się tego podjął.
Z poważaniem
Prezes Rady Podkarpackiej Izby Lekarsko-Weterynaryjnej
Krzysztof Strawa -
Kto jest winny czego? Być winnym – kilka uwag o pochodzeniu frazy
22.07.202122.07.2021Proszę o szersze opisanie pod kątem etymologicznym znaczenia wyrażenia być winnym czegoś.
Dziękuję.
-
Ku wraz z celownikiem6.05.20206.05.2020Dzień dobry
W Gramatyce języka polskiego Józefa Muczkowskiego (trochę stara pozycja) przy odmianie rzeczownika pojawia się taka rada: „Celownik na owi zakończony z przyimkiem ku w niektórych na u skracamy, np. ku końcu zamiast ku końcowi, ku Krakowu, ku Paryżu”.
Starałem się sprawdzić, użycie -u w celowniku razem z przyimkiem ku jest obecnie poprawne (szczególnie chodzi mi o ku końcu), ale nigdzie nie mogłem znaleźć takiej informacji.
Z góry dziękuję za pomoc i poświęcony czas.
-
O nazwie jagody goji31.01.201731.01.2017Szanowni Państwo,
popularnym składnikiem spożywczym stały się ostatnio owoce Goji (lub jagody Goji). Mam wątpliwości w związku z pisownią tego wyrażenia, nie notowanego przez słownik. Zazwyczaj spotykam taką formę, jaką podałem. Wydaje mi się, że po pierwsze wyraz goja powinien być pisany od małej litery, po drugie odmieniany jako goi, nie goji. Proszę o rozwianie moich wątpliwości.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
organa, urzęda, alimenta12.09.200812.09.2008Szanowni Państwo!
Interesuje mnie poprawność takich tworów, jak: organa, alimenta, urzęda itp. Słyszę tego coraz więcej i wydaje się, że ludzie używający tychże przekonani są o ich zgodności z zasadami języka polskiego. Może jednak nadal urzędy, alimenty i organy?
-
o szatanie24.04.200624.04.2006Witam. Czy w dobie obecnej poprawna jest odmiana szatanu (wszystkie współczesne słowniki notują jedynie szatanowi)? Dodam, że w literaturze polskiej odmiana szatanu występuje chociażby w Kordianie lub Beniowskim J. Słowackiego. Czy ze względu na wytyczne obecnych słowników języka polskiego odmianę szatanu należałoby uznać za niepoprawną, czy jedynie za przestarzałą?
Dziękuję. -
Pisownia cząstki żeśmy14.11.201514.11.2015Jak w poniższych zdaniach należy zapisać cząstkę żeśmy z poprzedzającym słowem – razem czy osobno? Dodam, że nie wchodzi w grę zmiana jak żeśmy na jak(e)śmy ani której żeśmy na którejśmy, gdyż zdania pochodzą z tekstu, który wydawca chce zmodernizować jedynie pod kątem ortografii i interpunkcji.
- Do mnie, jeśli zajdzie potrzeba, można pisać, jak żeśmy (jakżeśmy) się umówili, na adres p. Jadzi.
- W sprawie depeszy, o której żeśmy (którejżeśmy) mówili, nie mogę nic bliższego znaleźć.
-
powinowactwo20.02.200320.02.2003Kogo nazwiemy powinowatymi pierwszego stopnia. Czy istnieje stosunek wzajemny w powinowactwie, jak to ma miejsce w przypadku pokrewieństwa?
-
Udźwięcznienia30.05.201930.05.2019Szanowni Państwo,
czy udźwięcznienie spółgłoski [k], gdy stoi ona przed spółgłoską [j], jest zjawiskiem typowym dla konkretnych regionów Polski? Chodzi mi głównie o Wielkopolskę (Poznań i okolice), gdzie udało mi się to zaobserwować. Przykłady takich udźwięcznień to zwrot jak ja wymawiany jako [jag ja] tudzież jak już jako [jag już], jak jesteśmy jako [jag jesteśmy], jak jeszcze jako [jag jeszcze] etc.
Jako rodowitej Podlasiance bardzo rzuciło mi się to w oczy, gdyż w moich stronach k w takiej kombinacji nigdy nie jest udźwięczniane.
Pozdrawiam