bronie
  • B. = D., a nie M.

    15.07.2022
    15.07.2022

    Szanowni Państwo,

    frapuje mnie zmiana rodzaju gramatycznego na męskozwierzęcy w przypadku użycia rzeczowników pospolitych męskich nieżywotnych jako nazwy okrętów (Grom, Piorun, Wicher) i broni (Durendal, Piorun, Grom). Czy to jakaś reguła? Dlaczego wyłamuje się z niej Szczerbiec? Dlaczego nie dotyczy ona nazw miejscowości (Kamień, Kłos, Potok)?

  • Końmi, ale słoniami
    9.07.2019
    9.07.2019
    Nurtuje mnie zasada odmiany pewnej grupy wyrazów. Mamy wyraz koń, od którego narzędnik (z kim, z czym?) liczby mnogiej to końmi lub koniami. Natomiast dla wyrazu słoń, ów narzędnik to tylko słoniami.
    Jeśli chodzi o rodzaje żeńskie, to mamy wyraz broń, od którego narzędnik to tylko broniami, a już w wyrazie toń, jest to tylko tońmi.
    Analogicznie gość (gośćmi) i kość (kośćmi/kościami).
    Czy istnieje jakaś reguła, by móc wydedukować prawidłowość odmiany innych tego typu wyrazów?
  • bronić
    31.03.2010
    31.03.2010
    Uprzejmie proszę o odpowiedź na pytanie, czy poprawne jest zdanie: „Jan Kowalski broni wieloryby”, czy też jedyną prawidłową formą w języku polskim jest „… broni wielorybów”.
  • Cienka czerwona linia
    28.12.2016
    28.12.2016
    Interesuje mnie znaczenie coraz częściej (i moim zdaniem błędnie) stosowanego idiomu cienka czerwona linia. Obserwuję jego nagminne używanie z czasownikiem przekraczać, co jest zrozumiałe bez czerwonej: przekraczać cienką linię oznacza coś na kształt kropli, która przelewa czarę/przepełnia kielich. Wg mnie cienka czerwona linia to ostatni bastion oporu, ostatnia barykada – wiązać się powinna z heroizmem skutecznego trwania na posterunku.
  • biel we frazeologii
    12.04.2007
    12.04.2007
    Witam serdecznie!
    Zastanawiam się nad paroma związkami z nazwą barwy białej, mianowicie: biała broń, biała gorączka, białe tango i biały wiersz. Czym jest umotywowane użycie tego właśnie koloru w tych zwrotach? Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Ola
  • bronić
    26.06.2003
    26.06.2003
    Broni ją czy broni jej prawnik? Dopełniacz czy biernik? Czy też obie formy są prawidłowe?
  • Grenada czy Granada?
    27.11.2012
    27.11.2012
    Andaluzyjskie miasto Grenada to po hiszpańsku Granada. Studenci iberystyki w moim mieście, a także wykładowcy, mówiąc po polsku, używają hiszpańskiej nazwy (studiuję już ponad 3 lata i nigdy nie słyszałam, by ktoś powiedział Grenada). Czy mówienie Granada jest dopuszczalne w języku polskim?
  • klatkaż?
    9.02.2013
    9.02.2013
    Chciałbym zapytać o kwestię poprawności słowa klatkaż (w znaczeniu 'ilość klatek na sekundę', np. w kamerze). Odruchowo klasyfikowałem to słowo do grupy takich wyrazów jak metraż albo tonaż, ale mój znajomy zwrócił uwagę na fakt, że te ostatnie słowa pochodzą z języka francuskiego, czego o klatkażu powiedzieć nie można. Czy w takim razie można uznać to słowo za poprawne?
  • Obraniać się

    22.10.2020
    22.10.2020

    Szanowni Państwo,

    W Rzeczpospolitej, dość cenionej gazecie przeczytałem, że "40 proc. doktorantów obrania prace doktorskie". Czy taka postać czasownika jest w ogóle poprawna? Myślałem, że można w czasie teraźniejszym powiedzieć tylko, że broni prace doktorskie.


    Z poważaniem,

    Łukasz

  • przecinek a wypowiedzenie
    17.05.2015
    17.05.2015
    Szanowni Państwo,
    od kilku dni zastanawiam się, czy w wypowiedzeniu: „Praktyczne porady, jak pokonać oszustów ich własną bronią” powinien być przecinek. Nie widząc żadnego orzeczenia, byłam gotowa go usunąć. Zapytałam jednak o zdanie kilka osób, które w moim odczuciu powinny „wiedzieć lepiej”, a te broniły owego nieszczęsnego przecinka z przekonaniem równym mojemu, aby go usunąć. Zwracam się do Państwa o rozstrzygnięcie kwestii.
    Z wyrazami szacunku
    Ewelina Leszczyńska
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego