Mam problem z interpunkcją w zdaniach rozpoczynających się imiesłowem przymiotnikowym, np. „Wzniesiona w 1803 r. jest jedną z kilku zachowanych w Polsce cerkwi w typie wschodniołemkowskim”. Albo: „Położona na wysokiej, stromej górze stanowiła centrum dawnego klasztoru obronnego”. Czy w tych zdaniach przecinek jest niezbędny, czy też przeciwnie – nie należy go stawiać, a wyrażenie z imiesłowem traktować jako podmiot całego zdania? Bardzo proszę o wyjaśnienie.
Gabriela Niemiec

Szanowni Państwo,
co jest chórowe, a co chóralne?

Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Dzień dobry,

trapi mnie pewna wątpliwość językowa ( i jednocześnie poprawnościowa). Mianowicie, czy z punktu widzenia językowego jest sens używać dwu form rodzajowych w liczbie mnogiej, np. artyści i artystki, przedsiębiorcy i przedsiębiorczynie... itp.? Czy rodzaj męskoosobowy nie zakłada z automatu, że zawiera w sobie obie płcie, np. chłopcy i dziewczynki BYLI (męskoosobowy), a nie chłopcy i dziewczynki BYLI i BYŁY .

Błagam o odpowiedź, bo strasznie mnie męczy ta sprawa.

Pozdrawiam serdecznie.

Ania Kwaśnik

Szanowni Państwo,

uprzejmie proszę o pomoc w niezmiernie kłopotliwej sprawie, z jaką zmagają się od dłuższego czasu zastępy redaktorów, adiustatorów i korektorów. Ponieważ chodzi o nazwy własne, wyjaśnienie trudno „detalicznie” znaleźć w słownikach.

Pojawiają się w polszczyźnie (?) coraz liczniejsze obce naszej mowie zestawienia typu kartofel zupa zamiast zupa z kartofli lub po prostu kartoflanka. Jak je odmieniać? Konkretnie: Górażdże Cement, Nysa Motor itp.

Przyzwyczailiśmy się już do odmiany nazw takich jak Kredyt Bank czy Deutsche Bank, ale mają one nieco inną budowę i w tym wypadku ten paradygmat nie da się zastosować. Proszę o radę, jak te dziwolągi odmieniać, błagając równocześnie, by nie sugerowali Państwo wyjść salomonowych w rodzaju omijania form zależnych lub poprzedzania owych nazw dodatkowymi określeniami (firma, przedsiębiorstwo itp.), nie zawsze jest to bowiem możliwe.

Pozdrawiam, życząc mniej skomplikowanych pytań.

Krzysztof Szymczyk, Opole

Czy oddychalność (ang. breathable) jest słowem utworzonym poprawnie? Jeśli nie, jaką powinno mieć formę? W przypadku odzieży sportowej słowo to pojawia się bardzo często, jednak wydawało mi się, że mówiło się o odzieży oddychającej, odzieży, która oddycha, jakkolwiek oddychanie jest cechą istot żywych. Jak powinien brzmieć rzeczownik?

Błagam o wyjaśnienie – czemu w odmianie nnazwisk panieńskich są różnice mimo podobnych końcówek formy męskiej: czemu Lampówna od Lampe, choć Lanżanka od Lange i Biezanka od Biega, choć Brejówna od Breja?

Szanowna Redakcjo,
zwracam się do Państwa z dwoma pytaniami:
1. Jak to jest ze słowami kontrol i kontrola? Słyszałam, że poprawna jest tylko kontrola, ale niegdy nie słyszałam kontrola lekarska. Raczej „Jutro jadę na kontrol”.
2. Czy jak w poniższych zdaniach jest poprawne, czy lepiej je zastąpić przez kiedy, gdy?

Jak wrócisz, pójdziemy do sklepu.
Jak już to zrobisz, przyjdź.

Dziękuję i pozdrawiam
Iwona

W powieści Romana Praszyńskiego pt. Córki Lota (s. 211) znalazłem takie oto zdanie: „Upewniony co do czystości mej przyszłej małżonki, wprowadziłem ją pod swój dach”. Czy użycie przecinka po wyrazie małżonki jest w tym przypadku uzasadnione?

Szanowni Państwo,
Od dłuższego czasu prowadzę spór z moimi sąsiadami w bloku, którzy uznali za stosowne obwiesić każdą możliwą przestrzeń najróżniejszymi komunikatami („Uwaga. Tu grasują złodzieje”, „Proszę zamykać drzwi”, „Prosze o ciche zamykanie drzwi” itp.). Jeden z tych komunikatów głosi: „Prosze zakluczać drzwi!”. Błagam, pomóżcie, czy ten potworek językowy jest prawidłowy?

Z poważaniem,
Mikołaj Kirschke