Szanowni Państwo!

Skomplikowana gramatyka przydaje wdzięku językowi polskiemu. Fascynująca jest odmiana rzeczowników i przymiotników przez przypadki i liczby, ponadto szyk wyrazów jest nieco inny niż w języku angielskim, niemieckim, francuskim czy nawet w spokrewnionych i bliskich nam geograficznie językach słowiańskich. Nie jestem polonistą, ale lubię zastanawiać się nad urokiem naszej mowy ojczystej. Przychodzi mi tu na myśl moja Alma Mater, czyli Uniwersytet Warszawski. Ta prestiżowa uczelnia, która należy dzisiaj do europejskiej czołówki, działała przez pewien czas w XIX wieku jako Szkoła Główna. Z kolei w Radomiu do niedawna istniała Wyższa Szkoła Inżynierska (późniejsza Politechnika Radomska). Te przykłady pokazują, że jeśli w nazwie uczelni w języku polskim występuje jeden przymiotnik, to znajduje się za rzeczownikiem, natomiast w przypadku dwóch przymiotników jeden z nich stoi przed rzeczownikiem, zaś drugi następuje po rzeczowniku.

Kojarzy mi się z tym także Szkoła Główna Handlowa, jedna z najlepszych szkół wyższych w Warszawie, Polsce i Europie. Studia ekonomiczne na SGH wybrało wiele osób z mojej klasy licealnej, na tej uczelni nauki pobierał też Piotrek Jeliński, z którym w lecie 2000 r. mieszkałem w jednym pokoju w Kalifornii, kiedy pracowałem w USA. Chciałbym wiedzieć, czy nazwa „Szkoła Główna Handlowa” jest poprawna, czy też powinniśmy mówić „Główna Szkoła Handlowa”? Wszyscy przyzwyczailiśmy się do nazwy „Szkoła Główna Handlowa”, jej zmiana byłaby nierealistyczna i wiązałaby się ze znacznymi kosztami. Tym niemniej ciekawi mnie, co językoznawcy sądzą na ten temat. Czy Państwa zdaniem sformułowanie „Szkoła Główna Handlowa” jest prawidłowe?

Z góry dziękuję za Państwa odpowiedź.

Z poważaniem

Adrian Fröhlich

Szanowni Państwo,
wielokrotnie omawiana była kwestia kolejności rzeczownika i określającego go przymiotnika. Ciekaw jestem, czy da się ustalić coś podobnego w związku z kolejnością przymiotnika i przysłówka. Np. czy można wskazać różnice semantyczne między wyrażeniem umysłowo chory a chory umysłowo?

Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Dzień dobry,
interesuje mnie kwestia wzajemnego związku słów ślepy i ślepia. Znaczenia mają poniekąd przeciwne, natomiast wywodzą się (chyba) ze wspólnego źródła. Ciekawiłoby mnie, kiedy i w jaki sposób doszło do takiego rozejścia się znaczeń. Czy byłaby tu jakaś analogia do znaczeń słowa czerstwy w polszczyźnie i czeszczyźnie?
Pozdrawiam serdecznie

Ciekawi mnie etymologia słowa światło i czy odnosi się ona do tła świata.

Szanowni Państwo,
czy Święty Mikołaj piszemy w odniesieniu do biskupa Myry („W dniu Świętego Mikołaja istnieje zwyczaj obdarowywania prezentami”, „Tata przebrał się za Świętego Mikołaja” lub „…św. Mikołaja”), a święty mikołaj – w odniesieniu do przebranego człowieka oraz postaci fikcyjnej związanej z obyczajem obdarowywania prezentami („Chodzi święty mikołaj”, „Tata przebrał się za świętego mikołaja”, „Dostałem prezent od świętego mikołaja”, „Napisałem list do świętego mikołaja”)?
Z poważaniem
Czytelnik

Witam.
Mam problem z moim nazwiskiem, a raczej jego odmianą. Uważam, że mojego nazwiska nie powinno się odmieniać. Moja nauczycielka uważa odwrotnie.

Szanowni Państwo,
ciekawi mnie pisownia tytułu powieści Gombrowicza: „Trans-Atlantyk” (tak w WSO). Czy łącznik wynika z ówczesnej reguły ortograficznej, czy może chodzi tu o jakiś świadomy zabieg ortograficzny? A jeśli to pierwsze, to czy z zasady nie uwspółcześniamy ortografii w tytułach dzieł artystycznych? Kilkakrotnie pojawiło na łamach poradni zalecenie, że uwspółcześniamy ortografię, jeśli chodzi o zawartość książek. A jak z tytułami?

Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Szanowni Państwo,
ciekawi mnie, czy osoba z Ukrainy nazwiskiem np. Voznyak ma jakikolwiek obowiązek przystosować pisownię swojego nazwiska do polskich standardów – w dokumentach itp.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Dzień dobry.
W zdaniu „Żyd od trędu, a sługa setnika poganina od powietrza jest uzdrowiony” zainteresowała mnie forma trędu. Ciekawi mnie, czy tak ta forma kiedyś wyglądała, czy to błąd i powinno być trądu.

Podczas lektury na temat pleonazmów zaciekawiła mnie niejednoznaczna klasyfikacja tego rodzaju błędu. Jedne źródła mówią, że pleonazm to błąd leksykalny, inne zaś twierdzą, że to błąd logiczny.
Rozumiem, że niektóre wyrażenia mogą być zarówno błędem logicznym jak i leksykalnym (albo działać na zasadzie wykluczenia), ale ciekawi mnie interpretacja ze strony językowej; jak zaklasyfikować ten błąd. Czy przykładowo bardziej silniejszy to błąd „bardziej” leksyjny czy logiczny?

Pozdrawiam,
Kajetan