-
LaTeX (ponownie)
22.03.201722.03.2017Chciałem uzupełnić poradę https://sjp.pwn.pl/szukaj/latex.html informacją, że autorzy tego programu – jak i wcześniejszego programu, a w zasadzie języka zapisu dokumentów, zwanego TEX (przy czym E zapisywane było w rejestrze dolnym), którego ten program jest modyfikacją – wyraźnie zaznaczali zawsze, że jedyną poprawną wymową jest [latech] (niepoprawna jest też wymowa [lejtech]), ale po polsku może to być TYLKO [latech], nie [lateks], bo lateks to coś zupełnie innego (zob. https://pl.wikipedia.org/wiki/LaTeX i https://pl.wikipedia.org/wiki/Lateks).
Podobnie mieliśmy wcześniej problem z programem ChiWriter, który polscy użytkownicy z uporem nazywali [czi-rajterem], pomimo że jego autor, notabene Niemiec, zawsze zaznaczał, że ma być czytane [kaj], bo takie jest jego imię (Kay Horstmann) i zarazem tak po angielsku czyta się grecką literę chi (X) – z tego ostatniego względu po polsku można by czytać [chi-rajter] ale nigdy [czi-rajter].
Poza tym nie wiem, dlaczego Pani uważa, że nazwy programów nie są nazwami własnymi. Czy dlatego, że każdy taki program może istnieć w setkach czy tysiącach egzemplarzy jak egzemplarze samochodów marki „ford”? Chyba byłaby to fałszywa analogia. Oprogramowanie jest wynikiem aktu twórczego, jak książka, więc jego nazwa jest czymś bardziej analogicznym do tytułu dzieła literackiego niż do marki samochodu itp. (Zresztą dowolne dzieło literackie, np. „Czarodziejka z jeziora”, jako książka też może istnieć i istnieje w tysiącach egzemplarzy).
Wszystkie nazwy programów, typu Word, WordPerfect, ChiWriter powinniśmy chyba zatem pisać wielką literą (ja to zresztą jest praktykowane, ale nie wiem, czy ze względu na wpływ angielskiego, czy na rzeczywistą refleksję językową typu przeprowadzonej przez mnie).
Pisownia, która „małe zawiera w środku i na końcu wielkie litery”, jest nietypowa nie tylko dla polszczyzny, ale w zasadzie dla wszystkich nowożytnych języków zachodnich (w tym i angielskiego) – oprócz klingońskiego.
Wydaje mi się także, że nie mówi się po polsku o wynalazcy oprogramowania, tylko o jego twórcy. Ale może się mylę?
Maciej St. Zięba
-
Lepczowie10.05.200710.05.2007Witam. Zastanawiam się, jak brzmi przymiotnik od słowa Lepcze lub Lepczowie. Nigdzie takiej formy nie znalazłam, a analogia do Czukczy albo Komańczów nie jest moim zdaniem zadowalająca. W książce, którą czytam, występuje przymiotnik lepczy, ale nie bardzo mi się podoba. Bardzo proszę o rychłą odpowiedź, bo czytanie tej książki to moja praca i mam termin zaraz po tzw. długim weekendzie.
Pozdrawiam. Ula -
Nazwy portali internetowych20.04.201720.04.2017Szanowni Państwo,
zastanawiam się, czy nazwy portali internetowych w ich pełnym brzmieniu należy odmieniać. Czytałem to na Onet.pl czy na Onecie.pl? Zadanie można znaleźć na Matematyce.pl czy na Matematyka.pl?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
Odczytujemy zapis matematyczny9.06.20209.06.2020Dzień dobry. Mój syn studiuje matematykę. Ostatnio jeden z profesorów zwrócił mu uwagę, że wyrażenie a≥b czytamy: a jest równe, większe b. O ile przy czytaniu symbolami jest to dla mnie poprawne, to kiedy wstawię cyfrę brzmi śmiesznie: 3 jest równe, większe 5. Uważam, że powinien tam pojawić się przyimek, tylko który: od, niż? A może naprawdę nie trzeba? Dziękuję za wyjaśnienie.
-
pięściarz czy bokser?27.12.201027.12.2010Chciałbym dostać odpowiedź na nurtujące nie tylko mnie pytanie, a mianowicie: mówi się pięściarz czy bokser?? Czytając wywiady z wieloma polskim pięściarzami / bokserami, czytam, że bokser to rasa psa, a oni są pięściarzami. Ale przecież określenie bokser jest powszechnie używane.
-
Przecinek przed co (i nie tylko) – uzupełnienie29.02.201629.02.2016Szanowni Państwo,
piszę w związku z poradą Przecinek przed co.
Zastanawiam się, czy w przykładach bez przecinka nie chodzi po prostu o ten człon bezokolicznikowy? Tzn. czy to nie on decyduje o takiej interpunkcji? Czy co jest jakoś wyróżnione? Jak będzie z interpunkcją np. w takich zdaniach: Wiem dokąd iść, Nie mam gdzie spać?
Co to znaczy z których jeden (…) ściśle łączy się z co? Ściśle, czyli jak?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
Ruch warg czy ruch ust? 31.05.201631.05.2016Chciałbym zapytać, która z poniższych wersji jest poprawna, mianowicie:
czytać z ruchu warg czy czytać z ruchu ust?
A może obie sa dopuszczalne?
Serdecznie dziękuję za odpowiedź.
Z wyrazami szacunku
Paweł Stec
-
świadek Jehowy22.11.201722.11.2017Szanowni Państwo,
mam wątpliwość w związku z poradą https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Kosciol-zjednoczeniowy-swiadkowie-Jehowy;5691.html. W WSO jest świadek Jehowy. Rozumiem, że małymi literami – zgodnie z regułą [119], ale czy wyrażenie Świadkowie Jehowy nie jest nazwą własną, którą powinniśmy pisać od wielkiej litery?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
witkacyzmy
13.07.202027.09.2014„Zjeść, poczytać, pogwajdlić, pokierdasić i pójść spać” (Witkacy, Szewcy). Podejrzewam, że za tą gwarą (?) kryją się znaczenia nie całkiem przyzwoite, ale skoro już młodzież czyta, to niech czyta ze zrozumieniem. Co to znaczy kierdasić i gwajdlić?
-
Yankee26.04.200826.04.2008Dzień dobry!
Mam takie pytanie dotyczące słowa Yankees. Słowo Jankes oznacza Amerykanina i czytamy je [jankes]. Czy tak samo powinniśmy czytać nazwę zespołu baseballowego New York Yankees, czy raczej powinniśmy słowo wymawiać tak, jak brzmi ono w oryginalnym języku? I analogicznie: czy nazwę ich stadionu Yankee Stadium czytamy [janke], czy [janki]?
Pozdrawiam,
Dawid Łukasik