dla
  • pomoc dla onomatopeistów
    9.05.2012
    9.05.2012
    Witam ponownie,
    zauważyłem, że obecnie młodzież (i nie tylko), na forach internetowych, nie tłumaczey obcojęzycznych onomatopej (pozostawia angielskie hmph, argh, wow, boom, yikes itd. itp.). W związku z tym prosiłbym o podanie 1–2 publikacji, które wprowadzałyby i pokrótce omawiałyby zagadnienie polskich wyrazów dźwiękonaśladowczych. Jestem przekonany, że informacja ta przyda się nie tylko mnie.
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Paweł M. a.k.a. Personidas
  • składnia polska dla anglisty
    14.04.2013
    14.04.2013
    Szanowna Poradnio!
    Często sprawdzam teksty tłumaczone z jęz. angielskiego i najczęstszym błędem, z jakim się spotykam, jest składnia. Czy mogą Państwo polecić jakąś dobrą publikację na temat składni w jęz. polskim? Jakiś podręcznik? Poradnik? Chciałbym móc sprawdzać, potwierdzać i argumentować swoje wątpliwości w rzeczowy sposób.
    Pozdrawiam serdecznie,
    Michał Głowacki
  • Kłopotliwy Murzyn

    16.12.2020
    31.01.2017

    Wprawdzie bardzo stary nie jestem (nieco ponad 30 lat), więc może zabrzmieć to trochę dziwnie, ale w czasach mojej młodości nie było niczego złego w określeniu Murzyn. Obecnie poprawność polityczna każe mówić Afroamerykanin lub osoba czarnoskóra, a Murzyn stał się określeniem obraźliwym.

    Proszę wyjaśnić genezę Murzyna, a także dlaczego obecnie to określenie jest „na cenzurowanym”, z czego wynika ta zmiana jego postrzegania.

  • formy trybu rozkazującego
    11.03.2003
    11.03.2003
    Szanowni Państwo!
    Z uprzejmą prośbą zwraca się Helena Kazancewa – wykładowca języka polskiego z Białorusi.
    Mam kłopot z wyjaśnieniem moim studentom tego, jak się tworzy formy trybu rozkazującego. A właśnie co dotyczy czasowników kończących się zbiegiem spółgłosek, ostatnią z których jest spółgłoska wargowa.
    W podręcznikach dla obcokrajowców, które są mi dostępne, używa się dwóch reguł:
    1. Jeśli temat czasownika kończy się spółgłoską wargową, przy tworzeniu rozkaźnika temat twardnieje: zrób, kip, mów itd.
    2. Jeśli temat czasownika kończy się zbiegiem spółgłosek albo nie tworzy sylaby, dodaje się sufiks –ij (-yj): rwij, śpij, drzyj, zamknij, marznij, poślij.
    Wytłumaczywszy w ten sposób (byłam pewna, że powiedziałam wszystko), przy układaniu testu sprawdzającego zastosowałam między innymi czasowniki: martwić się, nakarmić, załatwić, wątpić, zrozumieć i poprosiłam o utworzenie form trybu rozkazującego od nich.
    Zgłupiałam, kiedy, zacząwszy sprawdzać, zobaczyłam formy, utworzone od tych czasowników za pomocą sufiksu –ij. Studenci zrobili niby wg reguł (przynajmniej tych, które podałam), a mimo to, zrobili źle.
    Może gdzieś w gramatykach jest taka reguła (której nie spotykałam, nie znam), że przy tworzeniu trybu rozkazującego sufiksu –ij nie dodaje się do tematów, zakończonych zbiegiem spółgłosek, jeżeli ostatnią spółgłoską tego zbiegu jest spółgłoską wargową? Czy ja mogę podać to studentom jako regułę, czy to jest zbieg okoliczności, i zdarzyło mi się w jednym zadaniu przez przypadek nazbierać tyle wyjątków? Czy istnieją jeszcze podobne przykłady? Może to tylko jakaś tendencja, dopiero obserwacja, którą trzeba by sprawdzić, zanim będzie się opowiadać z pewnością?
    I, zresztą jak wyjaśnić sytuację z parą aspektową rozumieć – zrozumieć, gdzie oba czasowniki należą do IV (III) koniugacji (poprzednie „kłopotliwe” słówka należały do II), przy czym forma rozumiej jest utworzona zgodnie z regułami od tematu 3 os. l.mn. (rozumieją), formę zrozumiej uważa się za dopuszczalną (choć miałaby być taka wg reguły), a zrozum jest formą normalną i powszechną? Co jest z czasownikiem weź (I), utworzonym od tematu weźm’, gdzie spółgłoska wargowa w wygłosie ginie? Czy to jest jedyny wyjątek, czy istnieją podobne czasowniki?
    Przepraszam Państwa za kłopot i długie tłumaczenie, wiem, że zadaję chyba niełatwe pytanie. Bardzo proszę o pomoc.
    Z serdeczną wdzięcznością,
    Helena Kazancewa
  • pięćdziesiątka

    4.12.2023
    4.12.2023

    Dzień dobry!

    W mediach widzę wysyp artykułów, które są zatytułowane: „fryzury dla pań po 50-tce”, „modne fryzury po 50-tce”, „fryzury dla 50-cio latek”. Czy prawidłowa forma tych zdań powinna wyglądać następująco: „Fryzury dla pań po 50.”, „Modne fryzury po 50.” i „fryzury dla 50-latek”?

    Pozdrawiam!

  • działać
    4.12.2015
    4.12.2015
    Mam pytanie dotyczące działania czegoś, w czyimś lub jakimś przypadku.
    Czy poprawnie jest mówić to nie działa dla mnie, ta metoda sprzedaży działa dla jej biznesu, ten sposób myślenia dla nas działa?
    Czy w ogóle forma działanie DLA kogoś/czegoś w kontekście działania metody lub sposobu jest poprawna językowo? Zawsze bowiem czuję zgrzyt, gdy ktoś tak mówi lub pisze.
    Pozdrawiam
  • model do celów

    27.04.2024
    27.04.2024

    Dzień dobry, uprzejmie proszę o zweryfikowanie określenia „model matematyczny dla celów ...” pod względem poprawności językowej.

    Z góry dziękuję za odpowiedź i życzę dobrego dnia!

    Hanna

  • powód
    25.06.2003
    25.06.2003
    Dzień dobry!
    Mam pytanie dotyczące wyrażenia z powodu i konstrukcji analogicznych. Wiadomo – co potwierdza SPP – że piszemy i mówimy np. „Nie przyszedłem z powodu choroby”. Jeśli jednak wyraz powód zastąpimy w zdaniu podrzędnym wyrazem który, to należy użyć przyimka z czy dla, np. „Powodem, dla którego którego nie przyszedłem, była choroba” czy może „Powodem, z którego nie przyszedłem, była choroba”? Skoro mówimy z powodu, a nie dla powodu, poprawniejsze wydaje się zdanie drugie, a jednak takich konstrukcji się nie spotyka. Proszę o rozwianie moich wątpliwości: która wersja i z jakiego powodu jest poprawna?
  • zapis daty

    21.06.2009
    21.06.2009

    Bardzo proszę o wyjaśnienie, jak należy rozumieć zasady urzędowe, o których wspomniano w tekście dostępnym na Państwa stronie, pod adresem https://sjp.pwn.pl/zasady/341-87-5-Kropka-w-pisowni-dat;629747.html. W całej korespondencji wychodzącej z mojej spółki posługujemy się konwencją zapisu daty 0000-00-00 (rok-miesiąc-dzień), czy jest to błędne?

  • żeńskie nazwy stanowisk
    15.12.2009
    15.12.2009
    Szanowni Państwo,
    moje watpliwości dotyczą następującej kwestii: Podziękowanie dla Pani Anny Nowak dyrektor Szkoły Podstawowej nr 1 w Warszawie czy Podziękowanie dla Pani Anny Nowak dyrektora Szkoły Podstawowej nr 1 w Warszawie? I podobnie: Podziękowanie dla Pani Anny Nowak poseł RP czy Podziękowanie dla Pani Anny Nowak posła RP?
    Iwona Kowalska
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego