dobierać-słów
  • rekcja wybranych czasowników
    29.12.2014
    29.12.2014
    Szanowni Państwo,
    mam kilka wątpliwości składniowych. Czy chcieć łączy się z dopełniaczem, czy z biernikiem? A nie chcieć, dowodzić? Np. Ja nie wiem, czego/co Ty tu chcesz dowodzić. A dobierać? Kiedy spotkałem się z połączeniem dobierać słów, zdziwiło mnie, bo ja bym dobierał słowa. Czy zatem dobierać rządzi dopełniaczem? Jeszcze takie zdanie: „Nikt nie broni uprawiać sztukę/sztuki samodzielnie”. Użycie gerundiów mogłoby chyba czasem ułatwić sprawę.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Sprokurował rzut karny
    6.05.2020
    6.05.2020
    Szanowni Państwo,
    ostatnio w relacjach meczów piłkarskich, usłyszałem zwroty typu: sprokurował rzut karny. Zastanawia mnie, czy komentatorzy używają tego słowa zamiennie ze słowem spowodował, analogicznie jak wygląda to, w myleniu znaczenia słów bynajmniej i przynajmniej, podobnie brzmiących, ale zupełnie co innego znaczących. W słownikach bowiem słowo prokurować znaczy tyle, co: Tendencyjnie dobierać fakty, by komuś coś zarzucić, czy też w pot. znaczeniu: organizować coś.
    Dziękuję.
  • silniejszy nawias
    8.11.2012
    8.11.2012
    Szanowni Państwo,
    czy we fragmencie:
    „— Zadaję sobie wciąż pytanie — podjął Poirot — jak przebiega proces myślowy mordercy. Jak wynika z jego listów, morduje dla sportu, dla zabawy. Ale jeżeli to nawet jest prawda, męczy mnie, na jakiej zasadzie (pomijając zwykły porządek alfabetyczny) dobiera ofiary?”

    Czy użycie nawiasów we fragmencie, w którym wypowiada się, Poirot jest poprawne, czy lepiej zastąpić je przecinkami?
    Dziękuję i pozdrawiam!
  • tata czy tato?
    10.06.2008
    10.06.2008
    Od pewnego czasu zastanawia mnie poprawność słów tata i tato. Mieszkam na Śląsku, gdzie popularniejsza wydaje się ta pierwsza alternatywa (szczególnie wśród rodowitych Ślązaków), podczas gdy w innych rejonach Polski częściej spotykam określenie tato. Czy region rzeczywiście ma tu jakieś znaczenie? Tata wydaje się bardziej logiczny (mamy tu dwie te same sylaby – tak jak w wyrazie mama).
    Proszę o odpowiedź!
  • Czy widziały panie, co się stało?
    26.09.2017
    26.09.2017
    Szanowni Państwo,
    kiedy zwracam się do dwóch osób, z których z jedną jestem na ty, a z drugą nie, powstaje pewien problem. Np.:
    1. Czy pani i Helena widziałyście, co się stało?
    2. Czy widziały panie, co się stało?
    3. Czy widziała pani z Heleną, co się stało?
    4. Czy widziałyście panie, co się stało?
    5. Czy widziała pani i Helena, co się stało?

    Czy któraś propozycja jest lepsza od pozostałych? A może jeszcze inaczej?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • organoleptyczny
    5.04.2007
    5.04.2007
    Szanowni Państwo,
    czy istnieje jakiś jednowyrazowy synonim dla słowa organoleptyczny? Czy można mówić w ogóle o organoleptycznych właściwościach jakiegoś produktu?
    Pozdrawiam
    Joanna
  • arbitralny

    6.10.2023
    6.10.2023

    Czy słowo arbitralny może oznaczać «nieuzasadniony»? Często spotykam się z takim użyciem (arbitralny dobór przykładów itp.) w pracach naukowych i innych tekstach, ale w SJP go nie znajduję. Czy to kalka z angielskiego arbitrary?

  • asystentka prezesa i główna księgowa
    4.12.2002
    4.12.2002
    Coraz częściej spotykam się z tym, że kobiety nalegają bądź uznają za obraźliwe tytułowanie ich asystentka prezesa czy główna ksiągowa. Życzą sobie używać form męskich. Czy to jest poprawne? Przecież mamy polskie odpowiedniki… Proszę o jednoznaczną odpowiedź – nie chcę nikogo urazić, a w korespondencji często muszę używać takich form. Dziękuję uprzejmie,
    Małgorzata
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego