dobra nasza
  • o apostrofie II
    12.04.2010
    12.04.2010
    Proszę o obronę apostrofu (cz. 2). Czemu ważne jest, by pisać Wayne’em, a nie Waynem? Argumentem mogłoby być zachowanie pisowni, która pozwoli odtworzyć mianownik, ale:
    — piszemy Murilla, a nie Murillo’a (M. mógłby być Murill),
    — jedzie się do Kabulu (nie do Kabul’u) tak samo jak do Honolulu,
    ze Spychowa – obsługuje mianowniki -ow, -ów i -owo.
    A zatem oba argumenty (niewymawianie ostatnich liter [zob. poprzednie pytanie — Red.] i troska o mianownik) są mocno nieprzekonujące.
  • Obce wyrazy kursywą (ciąg dalszy?
    4.09.2009
    4.09.2009
    Szanowni Państwo,
    państwa zalecenie dotyczące nieodmieniania nieprzyswojonych w polszczyźnie słów afrykańskich budzi jednak moją wątpliwość. W tekst redagowanej właśnie przeze mnie powieści (przekład z angielskiego), której akcja toczy się w byłej Rodezji, wplecione są wyrazy pochodzące z różnych języków afrykańskich (m. in. plemion Ndebele, Shona). Część tych wyrazów wręcz prosi się o odmianę, a nieodmieniona po prostu źle brzmi. Czy mogę je odmieniać, nawet jeśli nie są zadomowione w polszczyźnie? Podaję kilka wyrwanych z kontekstu zdań powieści, a w nawiasach znaczenie danych wyrazów. Dodam, że wszystkie afrykańskie słowa są również zamieszczone w słowniczku na końcu książki.
    Czasem pijemy herbatę tak, jak to robią Afs – zanurzamy nasze kanapki w zielonych, emaliowanych kubkach, potem odgryzamy mokry kęs i pociągamy łyk herbaty, która, zanim ją połkniemy, rozlewa się po całych ustach.
    Robimy to tylko po to, by charf [naśladować] Afs, ale w końcu zawsze wracamy do rozkładania, lizania i zgniatania [kanapek].
    Odpychamy łokciami opony i puszczamy się biegiem do zamieszkanego przez Afs khaya [domu], skąd nadpływa ten dźwięk.
    Mieszkają tu wszyscy pracownicy farmy ze swoimi żonami i picaninami [picanin – dziecko] – razem około czterdziestu rodzin.
    Kuca przy ogniu i daje nam do ssania kawałek sadza [sadza – rodzaj posiłku z kukurydzy] obtoczony w cukrze.
    Spoglądam do góry i widzę ją, jak czeka na nas na stoep [podest] i już z daleka zauważa nasze poncha.
    Och, to dlatego, że amadlozi [duchy przodków] nie potrzebują w niebie szczurów i dlatego, że n’anga [szaman] potrzebuje szczurzych pazurów, by zrobić niezwykłe muti [lekarstwo].

    Z góry serdecznie dziękuję za odpowiedź,
    Anna
  • olbięcki czy olbięciński?
    30.10.2009
    30.10.2009
    Chciałbym dowiedzieć się czegoś o tworzeniu przymiotników od nazw miejscowości. Czy obowiązują konkretne zasady, czy poprawna jest zawsze forma używana przez mieszkańców danej miejscowości? Mój dobry kolega pochodzący z Olbięcina (lubelskie) twierdzi, że kościół w Olbięcinie jest olbięcki, a nie olbięciński, jak w przypadku Szczecina, bo paprykarz jest szczeciński. Może się mylę i jednak kolega ma rację, ponieważ Olbięcin założony został przez braci Olbięckich?
    Pozdrawiam
    Rafał Samborski
  • Pekin – Beijing
    30.09.2002
    30.09.2002
    W mojej szkole nauczyli mnie nazw, które z czasem, z jakiegoś (nieznanego mi) powodu zostały zmienione. Czy to, że Pekin nie nazywa się Pekin, tylko Beijing, to skutek działania językoznawców, polityków czy geografów? Czemu to miało służyć? Usiłowałem się dowiedzieć, ale Wszystkowiedzący Internet nie potrafił mi pomóc. Jeżeli to właściwy adres, to będę wdzięczny za odpowiedź.
    W.Reczek
  • Pierwotne polskie słowo oznaczające kolor/barwę

    31.01.2022

    Pierwotne polskie słowo oznaczające kolor/barwę - czy to odcień?


    Dzień dobry,

    Niedawno zastanawialiśmy się z lubą, jak mogli Polacy/Słowianie określać kolory i barwy/farby, zanim też zaczerpnęli te nazwy z języków odpowiednio romańskich i germańskich. Czy istnieje jakieś pierwotnie nasze określenie na kolor? Czy to może odcień?

  • pisownia nazw leków
    3.03.2005
    3.03.2005
    Są różne nazwy leków: firmowe, niefirmowe, potoczne, międzynarodowe (International Nonproprietary Names) i in. Jak należy je pisać, dużymi czy małymi literami, i czy zależy to wyłącznie od zasad naszej ortografii, czy może też od Polityki Lekowej Państwa i od zasad etyki i deontologii zawodowej? Wielkie dzięki za rozwikłanie tych kwestii spornych.
  • Pochodzenie nazwy guziec

    28.12.2021

    Czy istnieją jakiekolwiek przesłanki mogące rzucić światło na etymologię polskiego słowa „guziec”? Skąd w naszym języku taka nazwa tego afrykańskiego zwierza? Pozdrawiam ze Śląska.

  • Pólya
    9.07.2007
    9.07.2007
    Dzień dobry,
    proszę o pomoc w ustaleniu odmiany nazwiska amerykańskiego matematyka pochodzenia węgierskiego – George (Görgy) Pólya. Niestety nie wiem, jaka jest wymowa.
  • przecinek po spójnikach i zaimkach względnych
    11.02.2014
    11.02.2014
    Dzień dobry,
    chciałem się zapytać, czy po spójnikach i zaimkach względnych stawiamy przecinek? Na przykład gdy po nich występuje wtrącenie?
  • przyimki w skrótowcach
    16.06.2012
    16.06.2012
    Nazwę przedmiotu wiedza o społeczeństwie skraca się powszechnie do postaci fonetycznej [vos]. Powstaje jednak kłopot, kiedy chcieć ją zapisać. Stosując się do ogólnych reguł pisowni skrótowców, używałem zawsze formy WoS (por. np. ZBoWiD, CIoK). Tym większe było moje zdziwienie, kiedy przekonałem się, że słownik ortograficzny uwzględnia jedynie warianty wos. i WOS. Czy regularne WoS i WoK należałoby więc uznać za gorsze, bo pozanormatywne? Czy istotnie pozanormatywne znaczy: gorsze?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego