dojść
-
stałość i zmienność związków frazeologicznych19.10.200919.10.2009Sądziłam, iż związków frazeologicznych, np. włos jeży się na karku, nie zmieniamy strukturalnie, niezależnie od kontekstu, ale widziałam użycie typu: „Aż włosy zjeżyły im się na karkach”. Czy nie powinniśmy tutaj pozostać przy l. poj.? Jeśli nie, to czy w przypadku włosy stają dęba dla l. mn. powinniśmy mówić „Włosy stanęły im dęby”? Intryguje mnie również porównanie czarny jak węgiel: mówimy, że ktoś ma oczy czarne jak węgiel czy jak węgle? Jeśli to drugie – dlaczego?
-
Strata 20 zł9.07.20199.07.2019Szanowna Poradnio,
jeśli kupiona rzecz, za którą zapłaciłem 20 zł, ulegnie zniszczeniu z mojej winy, to powiedzenie jestem stratny 20 zł oznacza, że zostały stracone 20 zł w sklepie, bo jak się okazało rzecz uległa zniszczeniu, mogłem nie wydawać 20 zł na tę rzecz, czy jednak 20 zł w postaci wartości rzeczy?
-
Stronica 15.09.201615.09.2016Szanowna Redakcjo,
jaka jest etymologia wyrazu stronica? Dlaczego nie brzmi on stronnica? Derywaty od słów dzwon, koń czy równy brzmią: dzwonnica, konnica, rówiennica.
Z szacunkiem i oczekiwaniem na odpowiedź
Bartek
-
szacunek 8.12.20158.12.2015Szanowni Państwo,
bardzo mnie ciekawi, skąd homonimiczność wyrazu szacunek. Nie widzę na pierwszy rzut oka bliskości między dwoma głównymi znaczeniami (takimi jak w SJP). Interesujące jest to, że homonimiczność występuje też w formach synonimicznych. Na przykład estyma oznacza ‘poważanie’, a w bardziej specjalistycznym języku występuje pojęcie estymacji, odnoszące się do drugiego znaczenia szacunku. Wygląda na to, że rzecz sięga poza obręb naszego języka. Tym bardziej frapuje mnie źródło.
-
Szkalować
16.06.202116.06.2021Szanowni Państwo!
Zastanowiła mnie Wasza definicja szkalowania: https://sjp.pwn.pl/sjp/szkalowac;2526598.html Czy szkalowanie ma miejsce zawsze, bez względu na to, czy ta zła opinia o kimś jest prawdziwa lub nie? Czy nauczycielka, mówiąc o uczniu, że jest zdolny, ale leń, szkaluje go? Bo leń, to ocena negatywna, nieprawdaż?
Z poważaniem - Dociekliwy
-
szlacheccy Sarmaci30.05.201430.05.2014Witam Państwa bardzo serdecznie!
Chciałbym poprosić o odpowiedź na pytanie, które nurtuje mnie od kilku dobrych miesięcy. Podczas jednej z lekcji omawialiśmy Pamiętniki Jana Chryzostoma Paska. Doszło wtedy do nieporozumienia dotyczącego pisowni słowa SARMATA. Ad meritum, czy mając na myśli przedstawiciela szlachty polskiej z XVII wieku, można użyć formy sarmata, słowa pisanego małą literą?
Z góry dziękuje za wyjaśnienia
-
ślepia ślepego30.09.201430.09.2014Dzień dobry,
interesuje mnie kwestia wzajemnego związku słów ślepy i ślepia. Znaczenia mają poniekąd przeciwne, natomiast wywodzą się (chyba) ze wspólnego źródła. Ciekawiłoby mnie, kiedy i w jaki sposób doszło do takiego rozejścia się znaczeń. Czy byłaby tu jakaś analogia do znaczeń słowa czerstwy w polszczyźnie i czeszczyźnie?
Pozdrawiam serdecznie -
śmiałe spolszczenia nazw handlowych24.02.201324.02.2013W jaki sposób zapisywać potoczne określenia powstałe od nazw, zwykle angielskich, marek? Z wielkiej, czy małej litery; spolszczać pisownię? Mam na myśli chociażby słowa mak (McDonald’s) albo fejs (Facebook).
-
Tajemniczy wierdonek 6.03.20196.03.2019Proszę o podanie etymologii wyrazu wierdonek. Czy ma on coś wspólnego ze słowem wiardunk / wiardunek?
-
tałałajstwo20.10.201220.10.2012Czy zechcieliby Państwo wyjaśnić, choćby pokrótce, skąd wzięło się słowo tałatajstwo (lub tałałajstwo, jak podaje słownik)? Zabawne, dziwne słowo, czyż nie? W dodatku często błędnie (?) pisane jako tatałajstwo.
