dwaj
  • Pochodzenie oboczności wśród męskich form odmiany liczebników dwa, trzy, cztery oraz męskoosobowych form liczebników (w ogólności).

    12.03.2021
    12.03.2021

    W połączeniach liczebnik-rzeczownik, rzeczownik ma niekiedy niestandardową odmianę. Wszystkie liczebniki oprócz „dwa”, „trzy”, „cztery” (oraz 22, 23, 24 itd.) zachowują się w mianowniku i bierniku nieco jak rzeczowniki – poprzedzają rzeczowniki w dopełniaczu. Tymczasem, gdy po liczebniku występuje rzeczownik rodzaju męskoosobowego, charakter rzeczownika przyjmują również liczebniki „dwa”, „trzy”, „cztery” (dwóch mężczyzn; w mianowniku – opcjonalnie dwaj mężczyźni). Skąd taka niekonsekwencja?

  • dwa dopełnienia?
    30.09.2012
    30.09.2012
    Szanowni Państwo!
    W tłumaczeniu z języka angielskiego zobaczyłem: „Telewizja pokazała premiera z kochanką, jak przeżywa drugą młodość (…)”. Czy nie lepsze: „Telewizja pokazała, jak premier z kochanką przeżywa (…)”? W pierwszym zdaniu jest i dopełnienie („premiera z kochanką”) i zdanie dopełnieniowe („jak przeżywa”), a tylko na jedno jest miejsce. Czy formy te dzieli jedynie upodobanie stylistyczne lub rejestr (podejrzewałbym dopuszczalność pierwszej w mowie potocznej)?
    Z wyrazami szacunku,
    Jeremi Ochab
  • Dwa dylematy językowe

    1.01.2024
    1.01.2024

    Szanowna Redakcjo,

    czy wyrażenia znajdujące się w powszechnym użyciu: „traktować kogoś z wyrozumieniem” oraz „traktować kogoś z wyrozumiałością” znaczą to samo?

    Jeśli mogę wtrącić mój drugi językowy dylemat: stosujemy zwrot„nie rozumiem pytania” ale dodając partykułę z przysłówkiem „nie bardzo” zmieniamy przypadek rzeczownika na „nie bardzo rozumiem pytanie”. Czy jest to poprawne?

    Z wyrazami szacunku

    Maciej

  • Dwa frazeologizmy z wulgaryzmami

    13.01.2021
    9.01.2021

    Skąd wzięło się powiedzenie: o dupie maryny oraz ch bombki strzelił?

  • dwa imiesłowy
    13.02.2015
    13.02.2015
    Czy można konstruować zdania w ten sposób, że jeden imiesłów będzie przed orzeczeniem, a drugi po nim, np. „Trąbiąc, przemknęło, wzbijając kurz”?
  • dwa miasta w Szwecji
    7.12.2010
    7.12.2010
    Czy szwedzkie nazwy miast Lund i Linköping należy odmieniać?
    Krzysztof Jamiolkowski
  • dwa mniej typowe zwroty pożegnanalne
    12.02.2014
    12.02.2014
    Wielokrotnie pisali Państwo o formułach pożegnalnych Z poważaniem i Z wyrazami szacunku. Jak na ich tle wypadają finalne Ukłony i Z uszanowaniem? Czy równie dobrze nadają się do korespondencji oficjalnej?
  • dwa pałace
    24.01.2002
    24.01.2002
    Jaką zasadą należy się kierować, pisząc nazwy typu Pałac Staszica, pałac Krasińskich (oba przykłady ze Słownika ortograficznego PWN) (…) ? W słowniku jest zasada, że jeżeli wyraz stojący na początku nazwy wielowyrazowej jest tylko nazwą gatunkową, piszemy go małą literą. Nie rozumiem, dlaczego pałac Krasińskich jest nazwą gatunkową, a Pałac Staszica nie. Będę wdzięczna za wyjaśnienie.
    Agata Gogołkiewicz
  • dwa przecinki
    13.12.2011
    13.12.2011
    Czy w zdaniu „Większość pracowników, to kobiety w średnim wieku, dojeżdżające do zakładu z pobliskich wsi” przecinek przed rozwiniętym imiesłowem przymiotnikowym został postawiony słusznie? Czy tutaj fraza imiesłowowa nie pomaga w identyfikacji rzeczownika? Przecinek przed wyrazem to też wydaje mi się niepotrzebny.
  • dwa przecinki
    2.02.2012
    2.02.2012
    Dlaczego w dwóch poniższych zdaniach przed słowami pozwalające i nadając nie ma przecinka?
    1. Obszar drugi traktuje ona jako egzemplifikacje pozwalające pośrednio (…).
    2. Wyrażaj swoją opinię nadając jej właściwą formę.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego