dziadkowie-dziadka
  • paść jak kawka

    23.04.2020
    14.06.2015

    Szanowni Państwo,

    mam niemały problem z pewnym związkiem frazeologicznym i szczerze wierzę, że pomogą mi go Państwo rozwiązać. Chodzi o związek: paść jak kawka. Samo znaczenie tego związku nie jest mi obce i wedle mojej wiedzy związek ten znaczy tyle co: 'być bardzo zmęczonym, nie mieć na nic siły'. Zagwozdką dla mnie jest etymologia tego związku frazeologicznego. Dlaczego akurat jak kawka? Czy słowo paść w tym związku pochodzi od słowa padać, czy może od jakiegoś innego słowa?

  • pisownia dat
    31.03.2004
    31.03.2004
    Szanowni Państwo,
    Zwrócono mi uwagę, że niepoprawnie zapisuję daty, wpisując miesiąc cyfrą rzymską i rozdzielając cyfry kropką. Tymczasem zapis taki był stosowany w mojej rodzinie od lat, jeszcze przez mojego śp. Dziadka, kształconego w przedwojennych szkołach. Czy stosowany przeze mnie zapis jest rzeczywiście niepoprawny, czy raczej rzadziej spotykany lub może archaiczny? Przyznam, że ciężko byłoby mi przyzwyczaić się do rozdzielania dat spacją.
    Z poważaniem,
    Łukasz Kozicki
  • pochwa na osełkę
    26.11.2008
    26.11.2008
    Szanowni Państwo!
    Od pewnego czasu interesuję się kolekcjonowaniem dawnych sprzętów codziennego użytku. Wśród nich natrafiłam na taki oto przedmiot: duży róg bydlęcy z metalowym haczykiem do zawieszania. Rozmawiając z dziadkami, dowiedziałam się, że przedmiot ten służył kosiarzowi do przechowywania lub moczenia w wodzie osełki, którą następnie ostrzono kosę. Czy Państwo potrafiliby odnaleźć gdzieś informację o nazwie tego przedmiotu? Za pomoc z góry serdecznie dziękuję.
    Pozdrawiam.
  • powinowactwo
    20.02.2003
    20.02.2003
    Kogo nazwiemy powinowatymi pierwszego stopnia. Czy istnieje stosunek wzajemny w powinowactwie, jak to ma miejsce w przypadku pokrewieństwa?
  • prostolinijny
    25.06.2003
    25.06.2003
    Chciałbym zapytać o słowo prostolinijny. Czy może mieć ono również znaczenie w pewnym sensie negatywne, tzn. czy można użyć go, mówiąc o kimś, że jest człowiekiem prawym i dobrodusznym, ale prostym, nieobytym, prowadzącym prosty tryb życia, np w znaczeniu: „Mój dziadek całe życie spędził na wsi, nie jest człowiekiem wykształconym, obytym z ludzmi, ale jest uczciwy, prawy, dobroduszny”? Czy mówiąc o kimś takim, można użyć słowa prostolinijny?
    Dziękuję za odpowiedź.
  • repatriacja?
    13.12.2006
    13.12.2006
    W stosunku do wypędzenia po II wojnie ludności niemieckiej z Pomorza i Śląska oraz wypędzenia polskiej ludności z Kresów używa się nietrafnego określenia repatriacja. Czy zabranie komuś ojczyzny i wysiedlenie na inne tereny bez zmiany przynależności państwowej nie powinno nazywać się raczej depatriacją?
  • Słuchaj, Tusku!
    14.11.2007
    14.11.2007
    Widziałem w gazecie artykuł, którego tytuł zaczynał się od: „Słuchaj Tusku!”, i trochę mnie to zaskoczyło. Obawiam się jednak, że może to być poprawne – w końcu tak właśnie używa się imion: słuchaj Jurku, Zbyszku, Marku… Ale słuchaj Tusku, słuchaj Nowaku? Brzmi dość koszmarnie. Faktycznie tak być powinno?
  • Tak sobie pomyślałem…
    21.01.2015
    21.01.2015
    Szanowni Państwo,
    zaimek sobie jest zrozumiały we frazach typu „Trudno to sobie wyobrazić”, „Nie przypominam sobie”, „Poradzisz sobie z tym?”. Ale: „Czytałem sobie o tym”, „Odpoczęłaś sobie trochę?”, „Wyjedź sobie gdzieś”, „Pomyślałem sobie, że moglibyśmy…”. W przykładach tego rodzaju można by właściwie usunąć ów zaimek, jednakże (trudno mi to ująć w słowa) jego obecność jakby „ociepla” wypowiedź – bez względu na to, czy sobie dotyczy mnie, czy kogoś. Takie moje odczucie, ale może to błąd?
  • urlop tacierzyński
    18.10.2008
    18.10.2008
    Drodzy Państwo.
    Być może zauważyli już Państwo, że przebojem językowym ostatnich miesięcy jest urlop tacierzyński. Czy aby na pewno jest to dobre słowo i czy nie powinna być mowa po prostu o urlopie ojcowskim? Według mnie tacierzyństwo jest co najmniej niepoważne, zwłaszcza kiedy używają tego słowa dziennikarze – wczoraj o mało nie spadłem z fotela, słysząc to słowo i w Wydarzeniach, i w Faktach. Czy jeśli dzieckiem zaopiekuje się dziadek, zaczniemy mówić o urlopie dziadzierzyńskim?…
  • Urodzony dn. 10/20 maja 1589 r.
    22.11.2015
    22.11.2015
    Drodzy Państwo,
    mam dylemat, jak zapiać poprawnie datę w poniższym zdaniu:
    Leonardo da Vinci (ur. 15. 04. 1452–23?, zm. 04. 1519) wybitny, wszechstronnie uzdolniony człowiek Renesansu.
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Ślę serdeczności
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego