dziecko-nie-dziecko
  • Zabił żonę siekierą, z którą miał czworo dzieci
    26.11.2016
    26.11.2016
    Czy zdanie Znaleźli dom dla psa, którego właściciel zmarł jest tak zbudowane, że nie pozostawia wątpliwości, czy może chodzić o zmarłego właściciela domu, czy psa?
    W moim odczuciu można to zrozumieć dwojako. Podobnie jak np. w zdaniu
    Znaleźli willę dla fundacji, której właściciel zmarł.
  • razem czy osobno?
    19.01.2011
    19.01.2011
    Dzień dobry!
    1. Jak zapisać: średniodługie czy średnio długie włosy?
    2. Jaka jest zasada przy pisowni zbioru wyrazów typu: nic nie robiąc, nic nie mówiąc, nic nie robiący, nic nie mówiący?
    3. Jak jest poprawnie:
    a) nie, to nie czy nie to nie?
    b) dziecko – nie dziecko czy dziecko nie dziecko?
    Dziękuję i pozdrawiam
    Joanna Pijewska
  • aspekt czasowników
    14.10.2002
    14.10.2002
    Szanowni Państwo,
    Zawsze sądziłem, że aspekt jest cechą czasownika, a nie kwestią jego odmiany (podobnie jak rzeczownik „ma rodzaj”, a nie „odmienia się przez rodzaj”), i że owszem, czasowniki łączą się w pary aspektowe, ale nie oznacza to, że każdy swoją parę mieć musi. Tymczasem moje dziecko oznajmiło mi właśnie – tak uczone w szkole – że to jest „odmiana przez aspekt”. Nie wierzyłem, sprawdziłem, rzeczywiście ma w zeszycie napisane: „Czasowniki odmieniają się przez aspekt”.
    Dla mnie różnica jest zasadnicza. Według mojego dotychczasowego rozeznania wziąć i brać to były dwa czasowniki, wprawdzie skojarzone w parę, ale osobne. Jeśli natomiast miałaby to być odmiana, to byłby to jeden i ten sam wyraz (tyle że właśnie odmieniany). Tylko która forma będzie wtedy podstawową – wziąć będzie brać odmienionym przez aspekt, czy też brać będzie odmienionym przez aspekt wziąć?
    Poza tym jeśli to jest rzeczywiście odmiana, to wynikałoby z tego, że każdy czasownik (poza ewentualnymi wyjątkami) da się odmienić. Tu lista wyjątków byłaby chyba nazbyt długa, bo jak „odmienić” przez aspekt czasowniki: zobaczyć, dojrzeć, powłóczyć, siedzieć, mianować, wisieć, ciąć, rwać, drzeć, gadać, utkać (np. gobelin), pognać (dokądś), strzyc, biec, prać, ciec, płukać, razić, spacerować, bawić się, kołowacieć, kochać, lubić, szanować, podkochiwać się
    Proszę o pomoc, bo dziecko zadaje mi coraz trudniejsze pytania, a ja nie wiem, jak odpowiedzieć. Szukałem trochę po książkach (np. w Praktycznym słowniku poprawnej polszczyzny nie tylko dla młodzieży, str. 406) i raczej przyznałbym rację sobie, a nie nauczycielce, niemniej wolałbym zweryfikować swoją interpretację u źródła, zanim zacznę przestawiać dziecko, bo może to ja coś wiem nie tak, jak trzeba.
    Serdecznie dziękuję.
  • komunista i komunikant
    6.08.2023
    16.07.2009
    Witam,
    czy dziecko przystępujące do Pierwszej Komunii Świętej to komunista?
    Pozdrawiam
  • Heteryk
    21.03.2016
    21.03.2016
    Szanowna Poradnio,
    spotkałem się z różnymi opiniami na temat określenia heteryk. Dla mnie – osoby heteroseksualnej – jest to słowo ewidentnie obraźliwe (tak samo jak dla osoby homoseksualnej obraźliwe jest słowo pedał). Nie wiedzieć czemu, autorzy niektórych słowników kwalifikują je jako potoczne, nie zauważając (bądź nie chcąc zauważyć) pejoratywnego wydźwięku, który w sobie zawiera.
    Jak według Państwa należałoby to słowo zakwalifikować na potrzeby definicji słownikowej i nie tylko?
  • jeden myślnik czy dwa?
    19.06.2013
    19.06.2013
    Chciałem zapytać o użycie myślnika, a konkretnie o to, kiedy przed tekstem ma stać pojedynczy myślnik, a kiedy tekst ma być otoczony myślnikami. Np. w takim zdaniu:
    Nowela opowiada o chorobie ojca i o lęku jego dzieci – Kacpra i Małgosi (–) o stan jego zdrowia.

    Albo:
    Biegł za nim myśliwy – jego sąsiad (–) oraz trzech chłopców.

    Czy w takich sytuacjach drugi myślnik jest obowiązkowy?
    Pozdrawiam
  • Kłopotliwy Murzyn

    16.12.2020
    31.01.2017

    Wprawdzie bardzo stary nie jestem (nieco ponad 30 lat), więc może zabrzmieć to trochę dziwnie, ale w czasach mojej młodości nie było niczego złego w określeniu Murzyn. Obecnie poprawność polityczna każe mówić Afroamerykanin lub osoba czarnoskóra, a Murzyn stał się określeniem obraźliwym.

    Proszę wyjaśnić genezę Murzyna, a także dlaczego obecnie to określenie jest „na cenzurowanym”, z czego wynika ta zmiana jego postrzegania.

  • Na 19 piętrze lub na 19. piętrze
    16.12.2016
    16.12.2016
    Od dłuższego czasu chodzi mi po głowie pytanie, na które do tej pory nie znalazłem jednoznacznej odpowiedzi w internecie. W jaki sposób należy zapisywać liczebniki porządkowe? Chodzi mi konkretnie o ten przykład:

    dziewiętnaste piętro = 19. piętro czy też 19-te piętro
    dziewiętnastego piętra = 19. piętra czy też 19-go piętra
    na dziewiętnastym piętrze = na 19. piętrze czy też na 19-ym piętrze?

    Byłbym ogromnie wdzięczny za pomoc w rozwiązaniu mojego problemu.

    Z poszanowaniem
    M.L.
  • Nienarodzony

    30.11.2021
    30.11.2021

    Szanowni Państwo.

    1. Czy  nie narodzone dziecko można rozumieć w znaczeniu czasownikowym jako to, które się nie narodziło (z różnych powodów), choć zostało poczęte? (z inskrypcji z 1994 r. cmentarnym na Pomniku PAMIĘCI DZIECI NIE NARODZONYCH).

    2. Czy znaczenie przymiotnikowe dotyczyłoby dzieci pozostających w łonie matki oraz tych, które nigdy się nie narodzą, gdyż nie zostały poczęte?

    3. Czy prawdą jest, iż przed 1997 ten imiesłów zawsze pisało się rozdzielnie?


    Pozostaję z wyrazami szacunku

  • po raz kolejny zostać rodzicem
    2.05.2015
    2.05.2015
    Dzień dobry,
    bardzo często widzę i słyszę, że ktoś po raz któryś został rodzicem. Bardzo drażni mnie to sformułowanie, nie widzę w nim logiki. Czy jest ono poprawne? Nie pamiętam, kiedy ostatni raz spotkałem się z tym, żeby ktoś miał kolejne dziecko.
    Z poważaniem
    Jedno z moich ja
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego