dzisiejszy
  • jak żydowskie poczekaj
    12.12.2013
    12.12.2013
    Uprzejmie proszę o wyjaśnienie genezy powiedzenia „Twoje zaraz to jak żydowskie poczekaj”. Czasem jeszcze słyszy się je wśród przedstawicieli przedwojennego pokolenia.
  • Jedliśmy i pili
    25.10.2013
    25.10.2013
    W języku literackim w wypadku użycia w jednym zdaniu kilku czasowników w pierwszej osobie liczby mnogiej czasu przeszłego drugi i następne otrzymują końcówkę charakterystyczną dla trzeciej osoby, np. jedliśmy i pili. Bardziej dla mnie naturalne jest jednak użycie takich samych końcówek w wypadku wszystkich czasowników: jedliśmy i piliśmy. Jakie jest pochodzenie i nazwa tej formy? Czy sformułowanie: jedliśmy i piliśmy zawiera w każdym wypadku błąd gramatyczny (też w języku potocznym)?
    Łukasz
  • jubilat i solenizant

    5.10.2013
    5.10.2013

    Urodziny obchodzi solenizant – wg https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/jubilat-czy-solenizant;3371.html i chyba wszystkich słowników. Czemu zatem wśród moich znajomych, w tym ludzi obytych z językiem, pokutuje przekonanie, że urodziny obchodzi jubilat? Czy są jakieś dane mówiące o faktycznym stopniu użycia tych dwu nazw urodzinowicza? Przez wiele lat podobna sytuacja była z pasjonatem i spolegliwym. Te w https://sjp.pwn.pl/ mają dziś po dwa znaczenia. Czy jubilat też doczeka się znaczenia 'osoba obchodząca urodziny'?

  • jutro

    10.12.2022
    10.12.2022

    Szanowni Eksperci,

    chciałabym się dowiedzieć jaką częścią mowy jest wyraz „jutro”? Myślałam, że „jutro” to przysłówek, a ostatnio usłyszałam, że to rzeczownik. Z góry dziękuję za odpowiedź.


  • Kaedwen – kaedweński, tę – tą
    6.12.2015
    6.12.2015
    Mam pytanie dotyczące oboczności n:ń w rzeczownikach zakończonych na n. Nie jestem w stanie sobie przypomnieć, o jakim słowem wcześniej się kłopotałem, więc podam inne. Jest przykładowo takie państwo Kaedwen (państwo ze świata Wiedźmina Andrzeja Sapkowskiego). Przymiotnik od niego będzie kaedwenski czy kaedweński? Czy może ta zasada przy nazwach własnych wygląda inaczej?
    Drugie pytanie dotyczy . Jeśli rzeczownik jest rż., to mówimy np. tę krew, ale tą krwią, tak?
  • kazachski czy kazachstański?
    13.12.2012
    13.12.2012
    Szanowni Państwo,
    jedno z większych państw w Azji Środkowej to Kazachstan. Czy poprawne wersja przymiotnika brzmi: kazaski, kazachski (obie wersje znalazłam w słownikach), czy może kazachstański? Rząd kazaski czy rząd kazachstański?
    Podobny problem jest z sąsiadami Kazachstanu. Turkmeński czy turkmenistański? Kirgiski czy kirgistański?
    z pozdrowieniami,
    Maria Piechowska
  • Kiedy zaczęto używać litery „ł”?

    14.02.2022

    Dzień dobry! Skąd pochodzi litera „ł” i kiedy zaczęto jej używać w języku polskim? Czy wcześniej na oznaczenie głoski [w] używano liter „w” lub „u”?

  • kilka tysięcy najczęstszych słów
    17.04.2007
    17.04.2007
    Dzień dobry,
    właśnie rozpoczynam pracę nad słownikiem kieszonkowym. Chciałabym się dowiedzieć, gdzie znalazłabym listę kilku tysięcy słów najczęciej używanych w dzisiejszym języku polskim. Jest mi znany Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (Kraków 1990), jednakże zależałoby mi na znalezieniu nowszego źródła, uwzględniającego wyrazy związane ze zmianami społeczno-polityczno-ekonomicznymi ostatnich 17 lat.
    Z góry serdecznie dziękuję za odpowiedź
    Agnieszka Kusz
  • kiszono, kwaszono
    6.03.2022
    10.03.2012
    Szanowni Państwo!
    Ogórki kiszone czy kwaszone? Które określenie jest poprawne? Pozornie i na pierwszy rzut oka oba wydają się dobre, ale przecież ogórki się kisi, a nie kwasi czy zakwasza, nieprawdaż?
    Anna D.
  • Kogo uważasz?
    2.02.2016
    2.02.2016
    Szanowna Poradnio,
    bardzo proszę o wyjaśnienie znaczenia archaicznego (?) użycia czasownika uważać (np. w zwrocie Kogo uważasz?). Czy jest to rusycyzm?
    Łączę pozdrowienia
    D.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego