-
wyrazy czy związki frazeologiczne?24.12.200824.12.2008Moje pytanie dotyczy połączeń wyrazowych typu: baba-chłop, baba-jaga, dzidzia-piernik, pierdu-pierdu, trele-morele, łapu-capu. Czy są to związki wyrazowe, czy samodzielne części mowy?
-
wyzwanie1.06.20131.06.2013Szanowny Panie Profesorze,
czy błędy opierające się na nieprawidłowym pod względem historycznym doborze słów mają jakąś specjalną nazwę, czy podchodzą pod błędy leksykalne? Mam na myśli wyrażenia takie jak „w średniowieczu na zamkach budowano toalety” (zamiast ustępy czy szalety).
Przyszła teściowa wraz z dziadkiem mojej narzeczonej rzucili mi wyzwanie, które bez Pańskiej pomocy, może się okazać bardzo brzemienne w skutkach. Pełen podziwu dla erudycji uprzejmie proszę o pomoc. -
Wyżyna Czesko-Morawska, której nie było
23.09.20222.11.2016Byłabym bardzo wdzięczna za wyjaśnienie pisowni wyżyny czesko-morawskiej, przedstawionej jako wzorcowa na tegorocznym dyktandzie w Katowicach: Z wyżyn, z czesko-morawskiej zwłaszcza… . W słowniku ortograficznym zaleca się pisownię tej nazwy dużymi literami.
Z góry bardzo dziękuję za wyjaśnienie.
Z poważaniem
Agnieszka Buczkowska
-
Yann Tiersen23.01.200823.01.2008Chciałbym się dowiedzieć, jak odmienia się imię i nazwisko francuskiego muzyka Yanna Tiersena. Czy używa się apostrofów, jak to się pisze we wszystkich przypadkach?
Dziękuję za pomoc. -
Zaburzenie o nazwie pica
24.12.202024.12.2020Szanowni Państwo,
zwracam się do państwa z pytaniem, jak (albo czy) należy odmieniać słowo pica oznaczające zaburzenie łaknienia polegające na jedzeniu substancji lub przedmiotów nieprzeznaczonych do jedzenia, a zagrażających pacjentowi (np. szklanki, widelce, duże ilości skrobi ziemniaczanej)? Spotkałem się z praktyką, w której c zamienia się na k i odmienia normalnie, ale formę picę też widziałem.
Z wyrazami szacunku,
Jakub Jędrusiak
-
Zaginione słowa – ktokolwiek słyszał, ktokolwiek wie
18.05.202313.05.2023Czytelnicy naszej poradni poszukują „utraconych” wyrazów, które opisują w następujący sposób:
- „Dzień dobry, kiedyś usłyszałam określenie pracy, załatwionej po znajomości, niekoniecznie rodzinę (nie chodzi o nepotyzm), w której pracownik jest zatrudniony, ale nawet nie wykonuje swojej pracy, nie stawia się w ogóle i nawet jest o to proszony przez pracodawców. Jest to fikcyjny pracownik za realną, niemałą kasę. Czy ktoś wie, jak się to zjawisko nazywa? Użył go Rafał Ziemkiewicz w jednym ze swoich felietonów, ale ja niestety zapomniałam”.
- „Dzień dobry, od jakiegoś czasu staram się przypomnieć sobie słowo, które określa rzecz, która była znana wielu cywilizacjom mimo, że cywilizacje te nie miały ze sobą kontaktu (np. piramidy w Afryce, Azji i Ameryce Południowej lub koło). Niestety bezskutecznie, również przeprowadzona kwerenda nie przyniosła skutków”.
- „Jak nazywa się tekst podpisany obcym nazwiskiem? Kiedyś zetknąłem się z tym terminem zakończonym na -nim, ale nie mogę sobie przypomnieć”. Nie chodzi o aliofiktonim ani allonim [przyp. red.]
-
zapis inicjałów
12.06.201512.06.2015Szanowni Państwo,
chciałam wrócić raz jeszcze do kwestii imion złożonych. Niech przykładem znów będzie Sartre. Poprawny zapis to: J.-P. Sartre (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/francuskie-imiona-dwuczlonowe;2816.html) czy też J.P. Sartre (https://rjp.pan.pl/uchway-ortograficzne?view=article&id=84:pisownia-inicjaow&catid=43)?
Z serdecznymi pozdrowieniami
K.
-
zapis nazw obcych w odmianie27.10.200527.10.2005Witam serdecznie!
W rozdziale zasad pisowni Odmiana nazwisk angielskich i francuskich jest następująca informacja: „Jeśli w którymś przypadku gramatycznym brzmienie głoski kończącej temat nazwiska jest w języku polskim inne niż w języku oryginalnym, wówczas zakończenie tego nazwiska piszemy zgodnie z pisownią polską, a -e nieme i apostrof – jeśli występują – pomijamy”. A poniżej podany jest przykład: Mauriac [Moriak], z Mauriakiem, o Mauriacu. W świetle powyższej reguły nie rozumiem pisowni miejscownika; dlaczego nie Mauriaku?
Powyższej reguły szukałem, zastanawiając się nad pisownią słowa Metallica w poszczególnych przypadkach. Prosiłbym więc również o potwierdzenie, że prawidłowa deklinacja wyglądałaby tak: -ca, -ki, -ce, -kę, -ką, -ce, -o!.
Dziękuję i pozdrawiam,
Jarek Hirny -
zapisujemy nazwiska i imiona czeskie14.11.201114.11.2011Szanowni Państwo,
zwracam się do Państwa z wielką prośbą o pomoc w ustaleniu, jak należy odmieniać nazwiska i imiona czeskie, czy zachowujemy oryginalną pisownię i oznaczenia długości? (np. Jiří Novotný, Zdeněk Jičínský, Jiřina Marcinová, Kateřina Černá). Będę bardzo wdzięczna za pomoc.
Z poważaniem
Weronika Girys -
Zasada 7.02.20177.02.2017Dlaczego w chemii przeciwieństwo kwasu nazwano zasadą? Ciekawi mnie, czemu zamiast neologizmu użyto neosemantyzmu?