garść
  • Liczymy garście 

    31.12.2020
    31.12.2020

    Szanowni Profesorze,

    uczę się polskiego i niedawno zobaczyłem słowo garść wraz z różnymi liczebnikami. I chciałbym zapytać dlaczego dwie garście, natomiast pięć garści?


    Z wyrazami szacunku

    Denys Fiks

  • Mnie podarował…
    23.10.2004
    23.10.2004
    Dzień dobry!
    Czy przykładowe zdanie: „Mnie podarował garść malachitów wiekopomnych” jest poprawne (z uwagi na swą dwuznaczność: „Mnie podarował…”)? Czy powinno się unikać takich konstrukcji, czy też zależy to od sensu całego zdania i dopuszcza się rozpoczynanie zdań w taki sposób? Proszę także o odpowiedź na pytanie, czy wzmiankowane zdanie narusza jakąkolwiek zasadę zapisu w języku polskim – jeśli tak, to jaką?
    Pozdrawiam
  • Śmieci a dzieci
    12.04.2018
    12.04.2018
    Dlaczego w narzędniku słowo śmieci brzmi śmieciami, skoro podobnie brzmiące dzieci odmieniają się już inaczej? Czy obowiązuje tu jakaś zasada? 

    Z poważaniem,
    Agnieszka
  • Błąd kategoryczny
    13.11.2018
    13.11.2018
    Szanowna Redakcjo!
    Znalazłem błąd w jednym z artykułów umieszczonych na Państwa stronie. Jest on kategoryczny, więc proszę o reakcję. W artykule na temat spójnika i/lub (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/i-lub;8351.html), znajduje się następujące zdanie:
    Czasem lub odpowiada logicznemu spójnikowi dysjunkcji, czyli jest synonimem wyrażenia albo…, albo…


    Jest to kategoryczny błąd z logicznego punktu widzenia. Nawet jeżeli na potrzebę artykułu zasady logiki są nagięte, a przy użyciu argumentacji wynikającej z powszechnego użycia artykuł ma do tego prawo, to konieczne jest pozostawienie adnotacji podkreślającej wyjątkowość tej sytuacji.

    Z wyrazami szacunku
    Stanisław Lorys
  • cudzysłów w peryfrazach
    28.04.2015
    28.04.2015
    Czy w podanych niżej przykładach (nazwijmy je skrótami myślowymi) niezbędny jest cudzysłów, czy też można go pominąć bez obawy o niezrozumienie z czytelnikiem?
    – francuska „Wisła” (=Sekwana)
    – węgierski „Chopin” (=Liszt)
    – czeska „złotówka” (=korona)
    – „Waterloo” Żółkiewskiego (= miejsce klęski)
  • dlatego, bo
    9.11.2007
    9.11.2007
    Szanowni Państwo,
    czy dlatego, bo jest poprawne? Ostatnio słyszę takie połączenie coraz częściej. Czy jest po prostu alternatywą dla dlatego, że, czy jest błędem?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • hucpa

    7.11.2023
    7.11.2023

    Szanowni Państwo,

    chciałbym zwrócić Państwa uwagę na pewną ciekawostkę językową, którą ostatnio zauważyłem. Słowo hucpa jest używane w polszczyźnie, ale jego znaczenie zdaje się różnić od tego, które można znaleźć w słownikach. Zamiast oznaczać «bezczelność», słowo to jest często używane w znaczeniu «granda, awantura». Sądząc po kontekstach, w jakich słowo hucpa pojawia się w mowie potocznej, można odnieść wrażenie, że jest ono mylone z innym słowem, a mianowicie heca.

    Ciekawi mnie Państwa opinia. Czy słowniki odnotują nowe znaczenie?

    Z poważaniem,

    Gutkiewicz

  • Kłaść – położyć
    8.04.2019
    8.04.2019
    Zastanawiają mnie słowa położyć, kłaść – w jakim przypadku ich używamy? Czy mówimy Połóż książkę na biurko, czy Połóż książkę na biurku; Kładę ciuchy na łóżko czy Kładę ciuchy na łóżku?

    Z góry dziękuję za odpowiedź.

    Z poważaniem
    Paulina Wudarska
  • kochać serdecznie
    20.06.2011
    20.06.2011
    Witam.
    Czy możemy kochać kogoś serdecznie? Takie połączenie rzeczownika z przymiotnikiem występuję w pewnej pieśni religijnej. Moim zdaniem, kogoś możemy obdarzać serdecznym uczuciem, ale kochać możemy bardzo, namiętnie, bez opamiętania, bezwarunkowo. Jedyne, co przychodzi mi do głowy, a co takie połączenie mogłoby uprawomocnić, to serdecznie w znaczeniu 'otwarcie'. Nie jest wszakże odwieczną prawdą to, że miłość w najprawdziwszym wydaniu z natury jest już otwarta?
  • koniądz

    23.09.2023
    23.09.2023

    Chciałabym dowiedzieć się, jakie jest pochodzenie wyrazu „koniądz”, obecnego w co starszych słownikach (i tekstach) i oznaczającego bodajże skandynawskiego wodza. Czytałam w niektórych miejscach, że ma to być jakieś starodawne zapożyczenie z języków germańskich, skąd pochodzić ma słowo ksiądz, ale np. "Poradnik Językowy" 2/1950 sugeruje, że jest to wytwór Stefana Żeromskiego. I faktycznie najstarszy utwór, gdzie ten wyraz udało mi się znaleźć, to „Powieść o udałym Walgierzu” Żeromskiego. Czy jest to faktycznie jego twór, a w tym czy innym przypadku na jaki wyraz możemy wskazać jako źródłosłów? Szwedzkie „konung”?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego