gałęziami
  • Nazwisko Gałąź

    18.02.2022

    Proszę o rozwianie wątpliwości dot r. męskoosobowego. Czy dot. l.poj i mnogiej?

    Jaka jest męska forma nazwiska Gałąź w dopełniaczu?

    Choć z pozoru wydawałoby się, że nazwisko Gałąź powinno się odmieniać zgodnie z odmianą rzeczowników rodzaju żeńskiego (jak rzeczownik pospolity gałąź), to jednak nazwisko to – ponieważ jest zakończone na spółgłoskę – odmieniamy jak rzeczowniki męskoosobowe, ponadto z zachowaniem w temacie fleksyjnym -ą-.

    A więc w dopełniaczu będzie Gałązia.

  • Końmi, ale słoniami
    9.07.2019
    9.07.2019
    Nurtuje mnie zasada odmiany pewnej grupy wyrazów. Mamy wyraz koń, od którego narzędnik (z kim, z czym?) liczby mnogiej to końmi lub koniami. Natomiast dla wyrazu słoń, ów narzędnik to tylko słoniami.
    Jeśli chodzi o rodzaje żeńskie, to mamy wyraz broń, od którego narzędnik to tylko broniami, a już w wyrazie toń, jest to tylko tońmi.
    Analogicznie gość (gośćmi) i kość (kośćmi/kościami).
    Czy istnieje jakaś reguła, by móc wydedukować prawidłowość odmiany innych tego typu wyrazów?
  • soc
    25.06.2007
    25.06.2007
    Wielki słownik ortograficzny notuje hasło: „soc (= sprawy społeczne) ndm”. Według mojej definicji soc to ‘jedna z podstawowych gałęzi tematycznych Usenetu [ogólnoświatowy system grup dyskusyjnych dostępnych za pośrednictwem Internetu – red.], obejmująca nauki i sprawy społeczne’. Czy wyraz ten powinno się wymawiać [soc], [sok], a może rozwijać w jakiś sposób? W jakim celu zamieszczono takie hasło, pomijając inne gałęzie (np. sci, comp, rec)?
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • Śmieci a dzieci
    12.04.2018
    12.04.2018
    Dlaczego w narzędniku słowo śmieci brzmi śmieciami, skoro podobnie brzmiące dzieci odmieniają się już inaczej? Czy obowiązuje tu jakaś zasada? 

    Z poważaniem,
    Agnieszka
  • branża
    10.09.2011
    10.09.2011
    Szanowni Państwo,
    Czy słowo branża, użyte w celu opisania jakiejś gałęzi przemysłu (np. branża budowlana lub branża piekarska), to termin użyty poprawnie w tekście o charakterze popularno-naukowym? Spotkałem sie ostatnio z poglądem, że słowa tego nie należy już używać w ten sposób, jako że podział na branże w polskiej gospodarce zaniknął i obecnie należałoby je zastąpić np. gałęziami lub sektorami gospodarki.
    Uprzjmie dziekuję za pomoc
  • Już koniami czy jeszcze końmi
    14.10.2003
    14.10.2003
    Wiadomo, że końcówka narzędnika liczby mnogiej -ami robi furrorę. Pewnie w końcu wyruguje końcówkę -mi. Wciąż jeszcze mówimy liśćmi, gośćmi, końmi. Chociaż już gałęziami i gałęźmi, gwoździami i gwoźdźmi. Wiemy, że tylko słoniami, świniami, śledziami.
    Mam zapytanie o konie właśnie. Mój przyjaciel w specjalistycznej literaturze spotkał się z koniami trojańskimi. Zaniepokoiliśmy sie oboje, ale przypuszczam, że wymyślono taką końcówkę dla odróżnienia tego wirusa (bodajże) od zwierzęcia. Słowniki milczą, ale tez jest to nowy twór (konie trojańskie w sensie informatycznym). Czy można by pobawić się w probabilistykę i założyć, że w tym kontekście wygra końcówka -ami?
    Z poważaniem
  • koniami czy końmi?
    24.09.2002
    24.09.2002
    Pozdrawiam serdecznie,
    Moje pytanie dotyczy postaci narzędnika l. mnogiej rzeczowników rodz. męskiego I dekl. typu koń, słoń. Powinno się mówić końmi czy koniami, słońmi czy słoniami? Dlaczego obie formy funkcjonują w języku? I dlaczego nawet wśród ludzi wykształconych nie ma pewności co do poprawności określonej formy. Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • odmiana nazwisk

    2.07.2020
    24.01.2011

    1. Jak należy odmieniać nazwiska Márai (pisarz węgierski) oraz Molyneux (projektant gier)?

    2. Z jakich zasad dotyczących odmiany należy skorzystać, gdy dana osoba ma nazwisko pochodzące z innego języka niż jej ojczysty? Jeżeli Francuz ma węgierskie nazwisko, to odmieniamy je wg zasad mówiących o deklinacji nazwisk francuskich czy angielskich?

  • Wątpliwości co do pisowni staro-cerkiewno-słowiański
    4.12.2016
    4.12.2016
    Szanowni Państwo,
    w regule [186] SO pojawia się staro-cerkiewno-słowiański z objaśnieniem ('starocerkiewna gałąź języków słowiańskich'). Wychodzi więc na to, że dwa pierwsze człony nie są równorzędnymi określeniami trzeciego, tylko cały człon starocerkiewny określa słowiański. Wydaje się, że właściwsza byłaby w takim razie pisownia starocerkiewnosłowiański” na mocy [136] i takich przykładów jak żółtobrunatnozielony. Chyba że uwaga 1 ma dotyczyć tylko kolorów.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Wymowa elementów oznaczane w piśmie jako ę i ą

    9.03.2024
    9.03.2024

    Szanowni Państwo,

    jak realizujemy w wymowie nosówki ą i ę w wygłosie i w śródgłosie przed spółgłoskami zwarto-wybuchowymi, szczelinowymi, współotwartymi i zwarto-szczelinowymi?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego