jestem-śpiący
  • szczać kulturalnie
    7.05.2013
    7.05.2013
    Szanowni Państwo,
    która forma czasownika szczać jest poprawna: szcza czy szczy? Bardzo proszę o uzasadnienie.
    Pozdrawiam serdecznie,
    Maciej
  • Tak sobie pomyślałem…
    21.01.2015
    21.01.2015
    Szanowni Państwo,
    zaimek sobie jest zrozumiały we frazach typu „Trudno to sobie wyobrazić”, „Nie przypominam sobie”, „Poradzisz sobie z tym?”. Ale: „Czytałem sobie o tym”, „Odpoczęłaś sobie trochę?”, „Wyjedź sobie gdzieś”, „Pomyślałem sobie, że moglibyśmy…”. W przykładach tego rodzaju można by właściwie usunąć ów zaimek, jednakże (trudno mi to ująć w słowa) jego obecność jakby „ociepla” wypowiedź – bez względu na to, czy sobie dotyczy mnie, czy kogoś. Takie moje odczucie, ale może to błąd?
  • zapis wyrazów obcych nieprzyswojonych
    11.09.2013
    11.09.2013
    Szanowna Poradnio,
    czy jeśli w tekście polskim występują obce słowa, to czy można je i zapisać kursywą, i odmieniać? Mam wrażenie, że pismo pochyłe sugeruje element nieprzyswojony polszczyźnie, więc nieodmienny, ale zdanie „Kładłam spać naszą pequeñita” wygląda dziwnie. Czy można/trzeba napisać pequenitę? Bardzo proszę o wskazówki, bo natykam się na ten problem nieustannie.
    Z góry dziękuję i łączę wyrazy szacunku
    Dorota
  • brzeg i przystanek
    23.12.2009
    23.12.2009
    Witam!
    Jak poprawnie powinno się powiedzieć: „Spałam z brzegu łóżka” czy może „Spałam z brzega łóżka”? Analogicznie – „Szłam w kierunku przystanku / ka”?
    Pozdrawiam i dziękuję
  • co się da
    3.10.2012
    3.10.2012
    Czy można uznać za poprawne wyrażenie robienie, co się da? Wątpliwość bierze się z tego, że o ile robić łączy się z biernikiem (robić co), o tyle robienie już z dopełniaczem (robienie czego). Jednak robienie, CZEGO się da brzmi chyba zbyt dziwnie.
  • czemu czy dlaczego?
    11.05.2008
    11.05.2008
    Coraz częściej w mowie potocznej i tłumaczeniach dialogów spotykam pytania: „Czemu stoisz?”, „Czemu nie śpisz?”, „Czemu jestes smutny?”. Wydaje mi się, że poprawnie powinno byc DLACZEGO?
    Pozdrawiam i czekam na odpowiedź
    Barbara Witkowska-Bielecka
  • Janko muzykant czy Janko Muzykant?
    24.04.2019
    24.04.2019
    Dlaczego słownik nakazuje pisać Janko Muzykant wielkimi literami? (zob. https://sjp.pwn.pl/szukaj/janko%20muzykant.html).
    W wydaniu Gebethnera i Wolffa z 1884 r. jest Janko muzykant (zob. https://books.google.pl/books?id=wico_XJ2ryYC&pg=PA287&dq=janko+muzykant; tamże również w spisie treści na ostatniej stronie).
  • nie zasypiać gruszek w popiele
    14.03.2003
    14.03.2003
    Szanowni Państwo,
    od długiego czasu nurtuje mnie pochodzenie powiedzenia nie zasypiać gruszek w popiele. Jakkolwiek jego znaczenie jest powszechnie znane, to jednak skąd w nim słowo zasypiać? Od spania? Czy zasypiać można uważać za jakąś wcześniejszą formę usypiać? A może od zasypywania, co sugeruje moja znajoma, uważając, że w wersji współczesnej powiedzenie to brzmi nie zasypywać gruszek w popiele.
    Serdecznie pozdrawiam,
    Anna
  • Podobnie jak…
    3.03.2013
    3.03.2013
    Szanowni Państwo, czy konstrukcję Podobnie jak… na początku zdania oddziela się przcinkiem od dalszej części zdania? Na przykład: „Podobnie jak Zosia nie lubiłem wcześnie chodzić spać”.
    Z poważaniem
    J.B.
  • pościel
    7.05.2015
    7.05.2015
    Dzień dobry,
    chciałam zapytać o odmianę słowa pościel. Według słownika poprawnej polszczyzny nie posiada ono liczby mnogiej, lecz zastanawiam się, czy nie mogę użyć słowa pościele, kiedy mam na myśli 20, 50 lub 100 kompletów bielizny, którą powlekam kołdry i poduszki, lub kiedy chcę powiedzieć o wielu zestawach kołder, poduszek i prześcieradeł. Tym bardziej, że przyglądam się jednej pościeli, lecz pięciu pościelom, prawda? Proszę o rozwianie wątpliwości.
    Z góry dziękuję i pozdrawiam
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego