k.p.
  • mieli dokonać
    2.10.2006
    2.10.2006
    Proszę o objaśnienie. Interesuję mnie, czy z kontekstu zdania wynika jednoznacznie, że mężczyźni dokonali czynu zabronionego: „kradzieży kamery video z mieszkania E.R. mieli dokonać Ł.Cz. i P.K., przy czyn J.Cz. wcześniej ukradła klucze do mieszkania poszkodowanej”.
  • Miękczący wpływ dawnych samogłosek

    16.01.2021
    16.01.2021

    W podręcznikach do gramatyki historycznej można znaleźć informację, że w języku polskim wskutek wokalizacji jerów przednich powstała samogłoska ‘e (zmiękczająca poprzedzającą spółgłoskę). Dlaczego więc z prasłowiańskich słów z jerem przednim w pozycji mocnej: *lьnъ, *lьvъ, *ocьtъ, *tьstь mamy współcześnie w polszczyźnie formy: len (zamiast lien), lew (zamiast liew), ocet (zamiast ociet), teść (zamiast cieść)? Pozdrawiam.

  • nabywać uprawnienia
    23.11.2006
    23.11.2006
    Szanowni Państwo,
    zwracam się z uprzejmą prośbą o wskazanie, które z poniższych zdań jest poprawne – chodzi o odmianę słowa uprawnienia: (1) „Od stycznia pracownicy nabywają uprawnień do przystąpienia do umowy”, (2) „Od stycznia pracownicy nabywają uprawnienia do przystąpienia do umowy”. Jeżeli powyższe zdania nie są poprawne, uprzejmie proszę o wskazanie prawidowej odmiany.
    Z poważaniem,
    Justyna Kalwat
  • na górze czy u góry?
    25.01.2005
    25.01.2005
    W moim środowisku w kontekście parter – schody – piętro funkcjonują oboczne wyrażenia: (jestem) na górze, u góry, do góry, na dole, u dołu; (idę) na górę, do góry, na dół, w dół. Które wyrażenie jest poprawne, które jest regionalizmem (jakim), a które po prostu nieprawidłowe?
    P.K.
  • Nazwisko męskie Senko

    4.02.2023
    4.02.2023

    Dobry wieczór,

    jak należy odmieniać nazwisko Senko? Zgodnie z zasadami po głosce twardej należy stosować deklinację żeńską, jednak głoska „ń” nadaje wymowie pewną miękkość, w związku z czym deklinacja męska wydaje mi się bardziej naturalna. Bardzo proszę o rozwianie moich wątpliwości.

    Za odpowiedź z góry dziękuję

  • oznaczenia literowe w indeksach dolnych
    13.09.2014
    13.09.2014
    Szanowni Państwo,
    czy w skrótach do wielkości fizycznych należy wstawiać na końcu kropki, np. Cśr (średnie ciepło) czy Cśr.? Analogicznie w innych tego rodzaju skrótach: mech (mechaniczny), podw (podwodny). Przeglądając literaturę, widzę, że w indeksie śr kropki się nie stawia. Czy mam tę zasadę przyjąć?
    Dziękuję za odpowiedź
    Pozdrawiam!
  • Perijovum?
    27.12.2016
    27.12.2016
    Czy istnieje poprawny polski odpowiednik słowa perijove (punkt orbity okołojowiszowej najbliższy od środka Jowisza?). Po czesku jest perijovum, tego samego słowa użyto w polskim tłumaczeniu „Lotu na Amalteę” Strugackich, ale nigdzie poza tym go nie spotkałem.

    Z wyrazami uszanowania
    P.K.
  • Pikowanie – w górę czy w dół?

    15.11.2020
    15.11.2020

    W dobie pandemii spotykamy każdego dnia informacje o pikowaniu zachorowań czy też pikach. W WSJP pikowanie (oprócz znaczeń krawieckiego i rolniczego) to gwałtowne nurkowanie samolotu. A pik to kolor w kartach. W języku rosyjskim pik to szczyt, najwyższy szczytem w ZSRR był Pik Komunizma (obecnie ta góra w Tadżykistanie nazywa się inaczej). Czy więc mamy do czynienia z pikowaniem zakażeń, czy ze wzrostami?

    Elżbieta S.

  • Pismo pochyłe i proste w zapisach matematycznych

    2.11.2016
    2.11.2016

    Szanowni Państwo,

    jak wiadomo, zmienne i wyrażenia matematyczne należy składać pismem pochyłym. A co z poszczególnymi liczbami zapisanymi cyfrowo? Np. n jest postaci 3k+2 i jest mniejsza od 2000. Zastanawiam się, czy 2000 także nie złożyć kursywą, żeby było konsekwentniej. A jak sprawa się ma z ułamkami dziesiętnymi? Tutaj tym bardziej prosi się kursywa.

    Z wyrazami szacunku

    Czytelnik

  • Pisownia odpowiedzi do ćwiczeń
    13.04.2016
    13.04.2016
    Przytoczę ćwiczenie z drugiej klasy szkoły podstawowej: „Napisz w kolejności alfabetycznej litery, po których trzeba pisać rz”.
    Syn wymienił litery następująco:
    b, ch, d, g, j, k, p, t, w
    Pani nauczycielka pierwszą literę napisała z dużej litery B i na końcu dała kropkę. Oczywiście obniżyła ocenę. Jaka wersja jest poprawna?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego