kelner
  • Zimna zupa a zupa zimna
    10.04.2017
    10.04.2017
    W jednej z książek językoznawczych znalazłam przykład, zgodnie z którym
    Kelner podał nam zimną zupę. = chłodnik
    Kelner podał nam zupę zimną. = błąd w sztuce.

    Przekonuje mnie ta interpretacja, ale nie rozumiem, dlaczego tak jest, skoro przydawka gatunkująca powinna znajdować się PO rzeczowniku (casus ser żółty), więc teoretycznie powinno być odwrotnie. Można prosić o wyjaśnienie?

    Dziękuję
    Dorota
  • Dlaczego zdrabniamy?
    7.09.2008
    7.09.2008
    Żargon (czy to dobry termin?) użytkowników CB radia charakteryzuje się nagminnym stosowaniem irytujących zdrobnień (misiaczki, radyjko, dróżka, autko itp.). Ciekaw jestem, skąd taka maniera akurat wśród CB radiowców i jaki jest na nią pogląd językoznawców. Czy znacie Państwo jakieś prace językoznawcze na temat tego zjawiska?
  • Mnie to samo!
    7.05.2013
    7.05.2013
    Dzień dobry!
    Zamawiając w restauracji to samo, co kolega przede mną, powiem: „Mi to samo” czy „Mnie to samo”?
    Pozdrawiam
    Rafał Kowalski
  • dopełniacz czy biernik?

    28.10.2012
    28.10.2012

    Szanowni Eksperci,

    zastanawia mnie, czy zdania „Ja panią słucham” i „Ja panią nie obrażam” można uznać za poprawne? Padły one w jednym z odcinków popularnego serialu.

    Z góry dziękuję za odpowiedź.

  • generał i gienerał
    4.05.2014
    4.05.2014
    Szanowni Państwo,
    mój Dziadek, człowiek z Kresów, inaczej wymawiał literę G przy literowaniu skrótów, niż jest to dziś ogólnie przyjęte. Używał głoski ge zamiast gie. W ten sposób AGH wymawiał jako [ageha], GKS jako [gekas], a SGGW jako esgegewu. Ciekawi mnie, czy jest to jakiś archaizm lub regionalizm, a może po prostu prywatna (błędna?) maniera.
    Z góry dziękuję za odpowiedź,
    Bartłomiej
  • jeszcze raz nazwy żeńskie
    20.04.2014
    20.04.2014
    Mam pytanie dotyczące odmiany żeńskich zawodów. Odmieniamy: lekarzlekarka, farmaceutafarmaceutka, ekspedientekspedientka, kelnerkelnerka. Moje wątpliwości dotyczą odmian: strażakstrażaczka? górnikgórniczka? minister – ministra? psychologpsycholożka? adwokat – adwokatka? Trochę zbiłem się z tropu, wypowiadając te wszystkie odmiany. Z niecierpliwością czekam na odpowiedź.
    Kacper Andrzejewski
  • Marcello Semeraro

    27.04.2022
    27.04.2022

    Szanowni Państwo,

    zastanawiałam się dziś nad odmianą nazwiska kardynała Marcello Semeraro. Czy poprawne jest: kardynała Marcella Semerara, o kardynale Marcellu Semerarze? Wielki Słownik Ortograficzny podaje odmianę nazwisk włoskich według wzoru nazwiska Puzio, ale to bardzo źle brzmi.

  • Nazwiska zakończone na -er

    28.04.2022
    28.04.2022

    Mam wątpliwość czy przy odmianie rzymskich imion zakończonych na -er, takich jak Pulcher lub Glaber należy:

    * pozostawić -e- (Pulchera, Glabera), adaptując zasadę 67.1 i zgodnie z poradą https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/pana-Habra-czy-pana-Habera;169.html

    * pominąć -e- (Pulchra, Glabra), zgodnie z argumentem, żeby postępować zgodnie z językiem oryginału (https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Zg%C5%82o%C5%9B_b%C5%82%C4%85d_w_artykule&diff=67000482&oldid=66999823)?


    MS

  • stoi jak byk
    19.09.2007
    19.09.2007
    Witam,
    chciałem się zapytać, skąd wzięło się powiedzenie, że coś jest napisane jak byk. Używa się go, gdy chce się wskazać, że coś w tekście jest jasne, napisane wyraźnie i w pełni zrozumiałe. Czy chodzi tu o alegorię do wielkości (byk jako zwierze duże jest widoczne i nie do przeoczenia)?
    Chciałem się również zapytać, czy powiedzenie to jest poprawne gramatycznie – wszak byk nie może być napisany.
  • tajemnicze profitki
    16.11.2009
    16.11.2009
    Jak podają słowniki (m.in. Doroszewski, Kopaliński) profitka to okrągła osłonka dla ochrony lichtarza przed spływającą ze świecy stearyną. W Zaklętych rewirach profitki jako słowo pojawiają się parokrotnie, lecz z kontekstów nie sposób wywnioskować znaczenia. Poza jednym przypadkiem – kiedy mowa jest o… nasypywaniu cukru do profitek (Rewiry ciemne, rozdz. 6). Czy zatem profitki to również, w innym znaczeniu, cukierniczki?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego