krakowskiej
  • Litera ó

    29.02.2024
    29.02.2024

    Dzień dobry, mam dwa zapytania odnośnie wymiany w następujących słowach, czy dobrze to interpretuje?

    Koszykówka — w przyrostku „-ówka” używamy „ó” również wymienne na „o” (piłka) koszykowa.

    Kraków — krakowski, krakowskie ,„ó” wymienne na „o”.

    Dziękuję

  • Wartałoby to opublikować…
    1.07.2005
    1.07.2005
    W wypowiedziach moich znajomych słyszę na przykład takie zdania: „Ta książka wartała (była warta) więcej, niż za nią zapłaciłeś’’; „Wartałoby (warto by) się zainteresować tą sprawą’’. Czy słowa wartała, wartałoby są dopuszczalne w języku literackim? Czy może mają status potoczności? A może po prostu są błędne?
  • wojewoda łódzka
    1.03.2010
    1.03.2010
    Szanowny Panie Profesorze,
    chciałem zapytać, czy połączenie rzeczownika wojewoda z przymiotnikiem rodzaju żeńskiego jest poprawne, np. w zdaniu: „Wojewoda łódzka, (Pani) Anna Nowak, przyjechała na zebranie”. Słownik pod red. A. Markowskiego odradza tego typu konstrukcję, zaleca przydawkę w formie męskiej, choć są przecież w języku polskim nazwy analogiczne, jak np. redaktor naczelna, doktor habilitowana.
    Pozdrawiam -
    S. Kania
  • Z językowych archaizmów: dan (gdzie, kiedy)

    6.02.2021
    6.02.2021

    Co oznacza zwrot „dan w”? Czy to czasownik, imiesłów? Czy to forma współcześnie odnoszona do „dan(y)”, „(po)dan(y)”? Dlaczego tyczy się to też dokumentów rodzaju żeńskiego? Czy „umowa” może być „dan”? Nie znalazłem tego zwrotu w słownikach :(

    Zwroty te widoczne są:

    * na dokumentach całkiem niedawnych np. „UMOWA między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czeskosłowacką w sprawie ochrony prawnej i pomocy prawnej w sprawach podatkowych. Dan w Warszawie, dnia 23 kwietnia 1925 r.”

    * na nieco mniej starych dokumentach np. „Prawo wyborów dla zgromadzenia zwołać się mającego do ułożenia konstytucyi pruskiej. Dan w Poczdamie, dnia 8. Kwietnia 1848”

    * a także na bardzo starych dokumentach np. w dokumencie Trojdena „Dan w Warszawie, roku Pańskiego tysiąc trzysta trzydziestego ósmego, dnia dwunastego grudnia”

    Zwroty te sporadycznie pojawiają się też współcześnie na dyplomach lub tekstach stylizowanych na stare lub podkreślających patetyczność wydarzenia (np. akt Intronizacyjny Warszawskiego Króla Kurkowego. Dan w Warszawie Roku Pańskiego 2015 w niedzielę – 26. lipca”

  • Zwrot oddać w zarząd; pisownia czasy kazimierzowskie, studium generale, na zachód/ na Zachód
    18.06.2018
    18.06.2018
    Szanowni Państwo,
    proszę o pomoc w kilku kwestiach:
    - czy poprawne jest sformułowanie oddać w zarząd?
    - jak zapisać czasy KAZIMIERZOWSKIE – małą czy dużą literą?
    - czy Studium Generale można pisać wielkimi literami, jeśli chodzi konkretnie o Akademię Krakowską? I czy jest rodzaju nijakiego?
    - transport towarów na zachód czy na Zachód?

    Dziękuję i pozdrawiam
  • Dialekt małopolski
    31.03.2017
    31.03.2017
    Szanowni Państwo,
    mam kilka pytań dotyczących gwary krakowskiej (dialektu małopolskiego).

    1) Czy zwrot ubierać kurtkę można przypisać do tejże gwary? Staram się dbać o język polski i myślałem, że to po prostu błąd i należy mówić o zakładaniu kurtki.
    2) Czy w innych regionach Polski nie mówi się auto na samochód? Bardzo mnie to zdziwiło.
    3) Czy mówienie w stylu czepak zamiast trzepak można usprawiedliwić gwarą? Jak to jest z tą dopuszczalnością gwarową?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • dlatego, bo
    9.11.2007
    9.11.2007
    Szanowni Państwo,
    czy dlatego, bo jest poprawne? Ostatnio słyszę takie połączenie coraz częściej. Czy jest po prostu alternatywą dla dlatego, że, czy jest błędem?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • dysleksja
    11.05.2009
    11.05.2009
    Szanowni Państwo!
    Ostatnio parokrotnie spotkałam się z wymową słowa dysleksja przez [z], czyli [dyzleksja]. Stąd moje pytanie: jak prawidłowo należy wymawiać, [dysleksja] czy [dyzleksja]?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • Łagiewniki-Borek Fałęcki

    12.09.2020
    12.09.2020

    Szanowna Poradnio,

    Czy w nazwie krakowskiej dzielnicy Łagiewniki-Borek Fałęcki (nazwa powstała poprzez połączenie nazw dwóch różnych obszarów w Krakowie) należy użyć łącznika czy myślnika oraz czy między członami należy dać spacje?

    Z pozdrowieniami,

  • oglądnąć
    26.06.2002
    26.06.2002
    Witam
    Zainteresowało mnie użycie słowa oglądnąć w ogólnopolskim dzienniku (Rzeczpospolita, artykuł „Rekordowe wianki” z 24.06.02). To, jak mi się wydaje, regionalizm i nie jestem pewna, czy można stosować taką pisownię zawsze i wszędzie. Będę wdzięczna za odpowiedź.
    J.Ł.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego