-
Litera ó
29.02.202429.02.2024Dzień dobry, mam dwa zapytania odnośnie wymiany w następujących słowach, czy dobrze to interpretuje?
Koszykówka — w przyrostku „-ówka” używamy „ó” również wymienne na „o” (piłka) koszykowa.
Kraków — krakowski, krakowskie ,„ó” wymienne na „o”.
Dziękuję
-
Wartałoby to opublikować…1.07.20051.07.2005W wypowiedziach moich znajomych słyszę na przykład takie zdania: „Ta książka wartała (była warta) więcej, niż za nią zapłaciłeś’’; „Wartałoby (warto by) się zainteresować tą sprawą’’. Czy słowa wartała, wartałoby są dopuszczalne w języku literackim? Czy może mają status potoczności? A może po prostu są błędne?
-
wojewoda łódzka1.03.20101.03.2010Szanowny Panie Profesorze,
chciałem zapytać, czy połączenie rzeczownika wojewoda z przymiotnikiem rodzaju żeńskiego jest poprawne, np. w zdaniu: „Wojewoda łódzka, (Pani) Anna Nowak, przyjechała na zebranie”. Słownik pod red. A. Markowskiego odradza tego typu konstrukcję, zaleca przydawkę w formie męskiej, choć są przecież w języku polskim nazwy analogiczne, jak np. redaktor naczelna, doktor habilitowana.
Pozdrawiam -
S. Kania
-
Z językowych archaizmów: dan (gdzie, kiedy)
6.02.20216.02.2021Co oznacza zwrot „dan w”? Czy to czasownik, imiesłów? Czy to forma współcześnie odnoszona do „dan(y)”, „(po)dan(y)”? Dlaczego tyczy się to też dokumentów rodzaju żeńskiego? Czy „umowa” może być „dan”? Nie znalazłem tego zwrotu w słownikach :(
Zwroty te widoczne są:
* na dokumentach całkiem niedawnych np. „UMOWA między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czeskosłowacką w sprawie ochrony prawnej i pomocy prawnej w sprawach podatkowych. Dan w Warszawie, dnia 23 kwietnia 1925 r.”
* na nieco mniej starych dokumentach np. „Prawo wyborów dla zgromadzenia zwołać się mającego do ułożenia konstytucyi pruskiej. Dan w Poczdamie, dnia 8. Kwietnia 1848”
* a także na bardzo starych dokumentach np. w dokumencie Trojdena „Dan w Warszawie, roku Pańskiego tysiąc trzysta trzydziestego ósmego, dnia dwunastego grudnia”
Zwroty te sporadycznie pojawiają się też współcześnie na dyplomach lub tekstach stylizowanych na stare lub podkreślających patetyczność wydarzenia (np. akt Intronizacyjny Warszawskiego Króla Kurkowego. Dan w Warszawie Roku Pańskiego 2015 w niedzielę – 26. lipca”
-
Zwrot oddać w zarząd; pisownia czasy kazimierzowskie, studium generale, na zachód/ na Zachód 18.06.201818.06.2018Szanowni Państwo,
proszę o pomoc w kilku kwestiach:
- czy poprawne jest sformułowanie oddać w zarząd?
- jak zapisać czasy KAZIMIERZOWSKIE – małą czy dużą literą?
- czy Studium Generale można pisać wielkimi literami, jeśli chodzi konkretnie o Akademię Krakowską? I czy jest rodzaju nijakiego?
- transport towarów na zachód czy na Zachód?
Dziękuję i pozdrawiam
-
Dialekt małopolski 31.03.201731.03.2017Szanowni Państwo,
mam kilka pytań dotyczących gwary krakowskiej (dialektu małopolskiego).
1) Czy zwrot ubierać kurtkę można przypisać do tejże gwary? Staram się dbać o język polski i myślałem, że to po prostu błąd i należy mówić o zakładaniu kurtki.
2) Czy w innych regionach Polski nie mówi się auto na samochód? Bardzo mnie to zdziwiło.
3) Czy mówienie w stylu czepak zamiast trzepak można usprawiedliwić gwarą? Jak to jest z tą dopuszczalnością gwarową?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
dlatego, bo9.11.20079.11.2007Szanowni Państwo,
czy dlatego, bo jest poprawne? Ostatnio słyszę takie połączenie coraz częściej. Czy jest po prostu alternatywą dla dlatego, że, czy jest błędem?
Z góry dziękuję za odpowiedź. -
dysleksja11.05.200911.05.2009Szanowni Państwo!
Ostatnio parokrotnie spotkałam się z wymową słowa dysleksja przez [z], czyli [dyzleksja]. Stąd moje pytanie: jak prawidłowo należy wymawiać, [dysleksja] czy [dyzleksja]?
Z góry dziękuję za odpowiedź. -
Łagiewniki-Borek Fałęcki
12.09.202012.09.2020Szanowna Poradnio,
Czy w nazwie krakowskiej dzielnicy Łagiewniki-Borek Fałęcki (nazwa powstała poprzez połączenie nazw dwóch różnych obszarów w Krakowie) należy użyć łącznika czy myślnika oraz czy między członami należy dać spacje?
Z pozdrowieniami,
-
oglądnąć26.06.200226.06.2002Witam
Zainteresowało mnie użycie słowa oglądnąć w ogólnopolskim dzienniku (Rzeczpospolita, artykuł „Rekordowe wianki” z 24.06.02). To, jak mi się wydaje, regionalizm i nie jestem pewna, czy można stosować taką pisownię zawsze i wszędzie. Będę wdzięczna za odpowiedź.
J.Ł.