kurczę
  • deewolucja

    3.04.2023
    3.04.2023

    Szanowni Państwo,

    jak nazywa się antonim ewolucji? Dewolucja czy deewolucja? Skłaniałbym się ku tej drugiej opcji, z przedrostkiem de-, jak deeskalacja czy deemulgacja, ale zmyliły mnie tytuły książek, które zostały wydane, np. "Dewolucja" M.J. Behego lub "Ewolucja. Dewolucja. Nauka" M. Giertycha, które bynajmniej nie odnoszą się do dewolucji prawnej.

    Z góry dziękuję za odpowiedź

    stała czytelniczka Poradni

  • dziesięcioro przykazań
    23.04.2002
    23.04.2002
    Szanowni Państwo,
    Bardzo proszę o odpowiedź na następujące pytanie:
    Czy użycie liczebnika zbiorowego w wyrazie Dziesięcioro Przykazań wymagane jest przez charakter kolektywny tego pojęcia jako zbioru niepodzielnego? Jeśli tak, czy pojedyncze Przykazania, albo zespoły tych samych, traktowane są jako wyrazy „niezbiorowe"? Mówi się więc Dwa Przykazania (a nie dwoje Przykazań), Pierwsze pięć Przykazań/Pierwszych pięć Przykazań (a nie Pięcioro pierwszych Przykazań)?
    Uprzejmie dziękując z góry, łączę wyrazy szacunku
    Alessandro Pettini
  • KLUKI
    12.11.2002
    12.11.2002
    Jaka jest etymologia słowa KLUKI, KLUK?
  • udko kurczaka czy udko z kurczaka?
    8.04.2013
    8.04.2013
    Dobry wieczór,
    jak jest poprawnie: udko z kurczaka czy udko kurczaka? Jeżeli z czegoś powstaje coś nowego, to przyimka z należy użyć, np. karoseria z blachy, futro z norek. Z kolei, jeżeli są to różne rodzaje mięs, to w takim przypadku pasuje mi forma bez przyimka z, np. pierś kurczaka, nóżki świni itd. Podobnie jest z określeniami: promienie słońca (a nie promienie ze słońca), żebro Adama (a nie żebro z Adama).
    Bardzo proszę o pomoc.
    A. Jasiński
  • Utrapienie z liczebnikami wielowyrazowymi

    24.04.2024
    24.04.2024

    Dzień dobry,

    trapi mnie ostatnio odmiana liczebników zbiorowych. Czy poprawną formą byłoby „,Nie miała tysiąca pięćdziesięciorga dwojga kociąt” czy też „Nie miała tysiąc pięćdziesięciorga dwojga kociąt”


    Pozdrawiam serdecznie

    — Flawia

  • Wartość stylistyczna i pochodzenie końcówek mianownika liczby mnogiej rzeczowników męskich

    13.02.2021
    13.02.2021

    Jak to się stało, że w języku polskim wykształciły się aż trzy końcówki liczby mnogiej w rodzaju męskim: (1) osobowe i godnościowe -owie, (2) godnościowe bądź archaizujące -y/-i (zależnie od spółgłoski wygłosowej), wreszcie (3) zwykle deprecjacyjne i/lub nieżywotne -i/-y (zależnie od spółgłoski wygłosowej, z repartycją częściowo odwrotną niż w 2)

    Np. (1) aniołowie (2) anieli (3) anioły – w ost. przypadku akurat bez odcienia deprecjacyjnego.

    Dziękuję za naświetlenie tematu,

    Łukasz

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego