litość
  • Honor i litość
    17.04.2020
    17.04.2020
    Szanowna Redakcjo,
    bardzo proszę o wyjaśnienie, jaka powinna być poprawna forma czasownika nakazywać w zdaniu: Honor i litość nakazywać [cz. przeszły] mu udawać przywiązanie.
    Czy skoro honor jest rzeczownikiem rodzaju męskiego, a litość – żeńskiego, to czy czasownik będzie w liczbie pojedynczej czy mnogiej, w rodzaju męskoosobowym czy niemęskoosobowym? Co o tym decyduje?
    Z życzeniami zdrowia,
    Adam N.
  • bidulek i bidulka
    6.02.2012
    6.02.2012
    Dzień Dobry.
    Chciałabym zapytać o słowo bidulek, bidulka. Co to słówko znaczy, co to jest za słowo? Mieszkam na Cyprze, zaczęłam używać tego słowa [w zwrotach] do mojego męża (Cypryjczyka), wydawało mi się, że to czułe określenie kogoś zmęczonego, smutnego itd. Mój mąż zapytał Polkę, koleżankę w pracy, co to słowo oznacza, i ona powiedziała, że takie słowo nie istnieje w języku polskim (???). Dlatego się zastanawiam, czy to słowo jest znane w całej Polsce.
    Dziękuję i pozdrawiam
    Kinga Dąbrowska
  • broń czy bronie?
    29.04.2010
    29.04.2010
    Witam Szanownych Językoznawców!
    Proszę mnie oświecić, jak to w końcu jest z tą bronią? Ma ona liczbę mnogą czy nie? W tekstach o grach komputerowych nagminnie używa się owej, ponoć nieistniejącej, liczby mnogiej. Zaczęłam się więc zastanawiać, czy czasem pogłoski o jej nieobecności w j. polskim nie są aby przesadzone?
    Dziękuję i pozdrawiam.
    Anna
  • Kyrie eleison
    5.06.2013
    5.06.2013
    Witam,
    bardzo proszę o wyjaśnienie etymologii formuły Kyrie eleison.
    Pozdrawiam
    Alina Niemczyk
  • Litka

    10.02.2024
    10.02.2024

    Witam. Irytuje mnie strasznie używanie przez H. Sienkiewicza w „Rodzina Połanieckich” jak również w recenzjach do Filmu, imienia Litka. Ta pisownia ma się nijak do Lidii, do której nie znalazłem żadnych odnośników. Czy to wina Mistrza czy wynik pisowni tamtych lat? Dzięki za odp. i Pozdrawiam Serdecznie. Stefan.

  • Nazwy motywów w sztuce
    1.02.2018
    1.02.2018
    Szanowni Państwo,
    do niedawna słowniki ortograficzne (m.in. Nowy słownik ortograficzny PWN) notowały małą literą wyrazy odnoszące się do motywów w sztuce przedstawiających osoby święte (assunta, deisis, maestà, pieta). W najnowszym wydaniu Wielkiego słownika ortograficznego PWN wyrazy tego typu są notowane wielką literą z wyjątkiem wyrazu pieta (notowany w encyklopedii PWN dostępnej w Internecie jako Pietà). Czy nie powinno się stosować jednakowej pisowni dla tych wyrazów?

    Z poważaniem,
    Jakub
  • psikawka
    14.04.2006
    14.04.2006
    Jak się nazywa plastikowe jajko (albo pojemniczek innego kształtu) do polewania wodą w śmigus-dyngus? W moich kręgach używa się słowa psikawka, usłyszałem je ostatnio również niezależnie w sklepie, ale obawiam się, że nie jest to słowo z polszczyzny ogólnej. Sikawka kojarzy się ze strażą pożarną, a polewaczka z konewką lub specjalnym samochodem. Nie potrafię znaleźć dobrego słowa…
    Życzę Wesołych Świąt i mokrego Poniedziałku!
  • żałosny

    8.10.2022
    8.10.2022

    Szanowna Pani,

    oglądałem niedawno film dokumentalny o ataku atomowym na Hiroszimę i Nagasaki. Jeden z ocalałych relacjonował: „Na ulicach leżały żałosne ciała martwych”. Czy przymiotnik „żałosny” nie jest nacechowany negatywnie? Nie wyraża pogardy? Nakazuje się wstydzić? Czy czując szczere współczucie wobec uczestnika wypadku samochodowego, wypada powiedzieć, że wygląda żałośnie? Intuicja podpowiada mi, że mógłby poczuć się urażony. Czy znaczenie tego słowa zmieniło się?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego