Mam wątpliwość: plac Czerwony czy Plac Czerwony, plac Wacława (w Pradze) czy Plac Wacława, plac Defilad czy Plac Defilad? Ani w poradni, ani w słownikach nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Wg zasad, jeśli plac jest nazwą gatunkową, piszemy go małą literą, jeśli wchodzi do nazwy własnej – wielką. Jak rozróżnić, co jest nazwą własną, a co gatunkową? W poradni jest plac Defilad, ale w Innym słowniku… jako przykład podano zdanie: „Na Placu Defilad trwają przygotowania do uroczystości”.

Witam,
spotkałam się ostatnio z opinią, że nie można używać takiego stwierdzenia jak bliski przyjaciel ze względu na znaczenie wyrazu przyjaciel 'osoba bliska'. Czy ta opinia jest słuszna?

Ostatnio wśród moich znajomych rozgorzał spór, który dotyczył przysłowia: „Pokorne cielę dwie matki ssie”. Każdy zna to przysłowie, jednak większość używa go w odniesieniu do osoby, która potrafi czerpać zysk z różnych źródeł, co jest oznaka sprytu, zaradności i może zasługiwać na pochwałę. Jeżeli się nie mylę, powiedzenie to możemy odnieść jedynie do człowieka, który budzi moralne wątpliwości. Czy mam rację? Pozdrawiam Poradnię Językową oraz Korpus.

Szanowni Państwo,

refleksja, że...

wszystko wskazuje, że...

– to poprawne, ale mniej staranne konstrukcje? A może i poprawne, i staranne? Często mam ochotę napisać wszystko wskazuje na to, że.. albo refleksja dotyczyła tego, że... Czy to przesada?

Szanowni Państwo,

w jednym z czytanych ostatnio dramatów natrafiłem na następujące zdanie:

„Myślicie, że jestem dziwakiem, ale dla mnie myślenie nie jest niczym innym jak robieniem z igły widły”

Chciałbym upewnić się, czy to poprawna forma. Jeżeli autor zdecydował się użyć związku frazeologicznego w formie, w której struktura zdania wymusza jego odmianę (wiem, że już samo to jest niezalecane), to lepiej pozostawić go nieodmienionym, czy jednak odmienić?

Z góry dziękuję za odpowiedź!

Mam pytanie dotyczące rodzaju skrótów. Jeszcze kilka lat temu uczono, że skróty nazw mają rodzaj nijaki – np. PZU ogłosiło, PKO rozpoczęło, SLD wystąpiło etc. I dopiero przy pełnym rozwinięciu nazw używano rodzaju zgodnego z głównym rzeczownikiem – np. Powszechny Zakład Ubezpieczeń ogłosił, Powszechna Kasa Oszczędności rozpoczęła, Sojusz Lewicy Demokratycznej wystąpił. Od pewnego jednak czasu obserwuję w środkach masowego przekazu stosowanie czasownika w rodzaju odpowiadającym głównemu rzeczownikowi nawet przy skrótach – np. PZU ogłosił, PKO rozpoczęła, SLD wystąpił. Bardzo mnie to razi. Dlatego też pytam, czy jest to poprawne? Bardzo proszę też o podanie wiarygodnego źródła, gdzie mogłabym to sprawdzić. Pozdrawiam.

Istnieje na Zachodzie luźny ruch zwany squatters. W encyklopedii spotkałam ich pod nazwą skwaterzy. Ostatnio spotykam też wersję spolszczoną skłotersi. Czy taka wersja jest ortograficznie dopuszczalna, godna zalecenia?
Z pozdrowieniami.

Dzień dobry.
Pracuję w niewielkiej firmie handlowej, w której rozmowy telefoniczne z klientami są na porządku dziennym. Jeden z moich biurowych kolegów notorycznie (z uporem maniaka), przy okazji rozmów telefonicznych powtarza „Słucham pani”. Czy taka forma jest poprawna?
Pozdrawiam
Diana Furman

Szanowni Państwo,
bardzo proszę o zabranie głosu w naszym rodzinnym sporze i wskazanie poprawnego wariantu: „Cokolwiek byś zrobił / czegokolwiek byś nie zrobił, zawsze będziesz żałował”.
Z góry dziękuję i pozdrawiam serdecznie!

Czy częste wyrażenie swój własny należy traktować jako tautologię i błąd stylistyczny? Jako przykład podaję cytat z jednej z Państwa odpowiedzi: „Wyrazy jednosylabowe mają swój własny akcent, na samogłosce, która jest dla każdego z nich ośrodkiem sylaby, np.: To mój dom. Jednak część wyrazów jednosylabowych nie ma własnego akcentu…”.
Z wyrazami szacunku
Piotr Herbich