W zasadach języka polskiego (a przynajmniej publikacjach RJP) obywatel Azerbejdżanu to Azerbejdżanin, a Armenii – Armeńczyk. Wydaje mi się to o tyle dziwne, że raz – w przypadku analogicznym do Azerbejdżanu – obywatela Uzbekistanu nazwiemy Uzbekiem, a nie jakimś sztucznym Uzbekistańczykiem, a dwa – są to państwa narodowe, więc wg mnie powinno się obywateli nazywać tak jak naród „bazowy”.
Proszę o ewentualne poprawienie mojego rozumowania, ale nie pojmuję takiej terminologii.
Pozdrawiam

W gazecie przeczytałam następujący artykuł: „Dwaj niemieccy pracownicy zostali zwolnieni z pracy za rasistowskie wypowiedzi na temat kolegi pochodzącego z Polski”. Zaskoczona, od razu zajrzałam do słownika, sprawdzić definicję słowa rasa, ale nie znalazłam tam jasnej odpowiedzi. Nurtuje mnie, czy obelgi dotyczące narodowości, np. Niemca wobec Polaka, można nazwac rasistowskimi. Czy można uznać, że istnieje np. rasa polska. Będę wdzięczna za odpowiedź.
Z powazaniem

Dzień dobry,

chciałabym zadać pytanie dotyczące rozróżnienia pisowni na Żyd (członek narodu żydowskiego) i żyd (wyznawca judaizmu). Wyznawca judaizmu musi być jednocześnie członkiem narodu żydowskiego. Czy np. zdanie: „Dochodziły do nas wieści, że władze wojskowe są wrogo usposobione względem żydów” jest poprawne? Nie wiadomo, czy owe władze prześladują tylko wyznawców judaizmu, a np. spolonizowanych Żydów już nie. Jak praktycznie rozwiązywać problem takiego zapisu?

Szanowni Państwo,
od pewnego czasu frapuje mnie imię Angelika. Zgodnie z zasadami pisowni dostępnymi w słowniku ortograficznym tego serwisu w imionach osób narodowości polskiej należy zastąpić obce znaki rodzimymi. Równocześnie w wyżej wymienionym słowniku znajduję jedynie Angelikę zamiast (zgodnej z wymową) Andżeliki. Czy jest to związane ze zwyczajem językowym czy rozpowszechnionym błędem?

Szanowni Państwo,
jak należy odmieniać przez przypadki żeńskie imię Annamaria? Załóżmy, że jest to imię osoby polskiej narodowości, ale posiadającej obywatelstwo inne niż polskie. Dlaczego imię Annamaria bywa niekiedy tłumaczone na język polski jako Anna Maria?
Z poważaniem
Czytelnik

Szanowni Państwo,
chciałem zapytać o rozróżnienie między słowami astronauta i kosmonauta. Całkiem niedawno dowiedziałem się, że pierwsze odnosi się do amerykańskich lotników kosmicznych, a drugie do rosyjskich. Trudno to jednak zweryfikować. Domyślam się, że taki podział był bardziej na czasie w okresie zimnej wojny i aktywnej konkurencji na tym polu między dwoma mocarstwami. A jak to jest dzisiaj? I jak w takim razie mówić o wysłannikach innej niż wymienione narodowości?

Czytelnik

pełen irytacji czytam ostatnio artykuł o stanowisku Azerbejdżanu wobec napaści Rosji na Ukrainę, w którym to artykule autor konsekwentnie używa formy przymiotnikowej azerbejdżański, np. azerbejdżańska polityka, azerbejdżańska przestrzeń medialna itp. W moim odczuciu formą poprawną winna być azerski, azerska. Wszak mieszkańcami Azerbejdżanu są Azerowie, a nie Azerbejdżanie. Czy moja irytacja jest słuszną?

„Choroba Aujeszkyego nadal problematyczna w Polsce i krajach UE (ramowy program zwalczania chA w Polsce)”. Czy w odmianie nazwisko powinnam zapisać Aujeszkiego? A może należy użyć apostrofu? Nazwisko jest prawdopodobnie węgierskie czy słowiańskie – nie wiem. A skrót owej choroby (chA) jest właściwy?
Będę wdzięczna za odpowiedź.
Marta

Dzień dobry,
Jaka jest różnica między słowami cudzoziemiec, obcokrajowiec oraz imigrant? Czy któreś z nich jest według Państwa negatywnie nacechowane?
Z góry dziękuję za pomoc!

Bardzo proszę o wyjaśnienie sprawy, która budzi liczne kontrowersje i spory. Dawniej, gdy wydawaliśmy książkę związaną z literaturą czy językoznawstwem rosyjskim lub szerzej – wschodniosłowiańskim (książkę – zaznaczmy – pisaną po polsku), stosowaliśmy zapis rosyjskich nazwisk czy tytułów dzieł w transkrypcji lub transliteracji, w zależności od potrzeb. Wszelkie cytaty były przekładane na język polski, a w razie podawania również brzmienia oryginalnego – transkrybowane. Od pewnego czasu autorzy zaczęli się chyba wzorować na książkach wydawanych w Rosji, na Białorusi i Ukrainie – w polskich tekstach i w przypisach stosuje się zapis fragmentów grażdanką. Taki tekst (dotyczący np. motywu śmierci u Tołstoja) staje się niezrozumiały dla kogoś, kto nie zna języka rosyjskiego (choćby twórczość Tołstoja – w tłumaczeniach – znał na pamięć), bo wszelkie przykłady, cytaty ilustrujące jakąś tezę itd. są wydrukowane po rosyjsku. W polskich zdaniach są wtrącenia po rosyjsku, wydrukowane grażdanką, co sprawia okropne wrażenie. Dam przykłady, ale niestety, nie mam czcionki rosyjskiej, wszystko zatem, co autor tekstu pisał grażdanką, zostanie przeze mnie podane wersalikami.
Autor relacjonuje dokładnie przebieg zdarzeń wiążących się z osobą „PIERIEKRASNOGO EKZIEKUTORA” (…) Jak konstatuje autor ARCHIJEREJA, czas nie zmienił rodziny Turkinów, czytamy bowiem, że „u TURKINYCH PO – PRIEŻNIEMU (…) KOTIK IGRAJET…”. W przypisach powstają też dziwaczne sytuacje, gdy jeden przypis drukowany jest grażdanką, drugi po polsku, a w przypadku powtórnego cytowania tego samego autora raz pisze się tamże po polsku, innym razem po rosyjsku. Dotyczy to całości zapisu bibliograficznego w przypisie: w przypadku przytaczania dzieła rosyjskiego również cały „aparat” – s. (strona), nr, t. (tom) itd. – jest drukowany grażdanką. Na domiar złego: w pracach zbiorowych, składających się z artykułów autorów zarówno polskich, jak i rosyjskich (białoruskich, ukraińskich), piszących niezależnie od swej narodowości czasem w języku ojczystym, czasem nie, stosuje się w nagłówkach artykułów zapis imienia i nazwiska autora w zależności od tego, po jakiemu jest napisana jego praca… Bardzo proszę o możliwie „dyrektywne” (jeśli to możliwe) rozstrzygnięcie, czy takie praktyki są dopuszczalne i jak dalece. Przepraszam za tak długie pytanie, ale żałuję, że nie mogę tu więcej okropnych przykładów przytoczyć…