nieużywany
  • imiona włoskie na -o
    24.03.2009
    24.03.2009
    Dzień dobry.
    Chciałbym uzyskać dodatkową poradę dotyczącą odmiany imion włoskich zakończonych na -o. Mianowicie Pan Jan Grzenia zaleca unikać odmiany imion mających swoje odpowiedniki w języku polskim (RomanoRoman, RobertoRobert). Co natomiast zrobić z imionami włoskimi mającymi swoje odpowiedniki w innych językach, np. angielskim (MarcoMarc), albo z imionami pochodzenia włoskiego praktycznie nieużywanymi w Polsce (LambertoLambert)?
    Pozdrawiam i dziękuję za odpowiedź.
    TS
  • Jednoręki bandyta
    15.11.2018
    15.11.2018
    Szanowna Poradnio!
    Ostatnio w czasie rozmowy z moim znajomym pojawił się problem z liczbą mnogą od nazwy jednoręki bandyta w znaczeniu maszyny hazardowej. Ja twierdziłem, że brzmi ona jednoręcy bandyci, natomiast znajomy uważał, że nie chodzi tu o człowieka, więc poprawna forma to jednorękie bandyty. Kto miał rację?
  • Kakofonia
    4.05.2017
    4.05.2017
    Szanowni Państwo,

    wg słownika Doroszewskiego wyraz kakofonia pochodzi z greki, w której znaczy ‘złe brzmienie’. Skąd dokładnie wzięła się sama cząstka kako-?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • klema
    25.08.2003
    25.08.2003
    Dlaczego nie ma w słownikach bardzo popularnego wśród posiadaczy samochodów słowa klema? To, że wyraz jest pochodzenia obcego lub ma polski odpowiednik, niezbyt mnie przekonuje – wszak znaleźć można w słowniku karburator (praktycznie nieużywane) lub dyferencjał – też z branży motoryzacyjnej.
  • kwintylion
    28.11.2006
    28.11.2006
    Wielkie liczby, takie jak milion, bilion czy trylion, w dopełniaczu przyjmują końcówkę -a. Tymczasem bardzo duża liczba słowników dla słowa kwintylion podaje oboczność -a a. -u (np. Uniwersalny słownik języka polskiego) lub wyłącznie -u (Wielki słownik ortograficzny). Tylko jeden słownik ortograficzny podaje wyłącznie D. -a. Krótkie śledztwo przy użyciu wyszukiwarki Google potwierdza jednak, że kwintylion odmieniany jest wyłącznie na -a. Czy kwintylionu można potraktować jako błąd?
    Pozdrawiam
  • mało wiele
    4.02.2013
    4.02.2013
    W opowieści Marka Bieńczyka Nussi i coś więcej (2012) trzykrotnie padają słowa: „Nie minęło dużo wiele” (= Nie minęło dużo czasu). Przyznam, że nigdy wcześniej się z tym zwrotem nie spotkałem. Czy jest on znany polszczyźnie ogólnej? A przy okazji – czy między dużo a wiele nie powinniśmy postawić przecinka?
  • Mieszkaniec wielkopolskiego Leszna

    11.12.2022
    11.12.2022

    Jak nazwać mieszkańca Leszna (Wlkp): lesznianin czy leszczynianin?

  • mleć i mielić
    11.03.2006
    11.03.2006
    Witam, mam pytanie, które dotyczy odmiany czasownika mielić. Jak odmienia się przez czasy ten wyraz? Czy istnieją formy tego wyrazu takie jak mleć, męleć?
  • Mongoł
    24.01.2016
    24.01.2016
    Szanowni Państwo,
    miałem kiedyś znajomego pochodzącego z Mongolii, o którym mówiłem (i chyba nie tylko ja), że jest Mongolczykiem. Słowo Mongoł zawsze przywodziło mi na myśl negatywne konotacje i wydaje mi się, że mówiąc: Miałem kiedyś w klasie Mongoła, mógłbym zostać odebrany inaczej, niżbym chciał. Zdziwiłem się, kiedy odkryłem, że słowa Mongolczyk nie notują słowniki ani korpusy. Wydawało mi się zbudowane sensownie (jak Chińczyk) i używane nie tylko przeze mnie.
    Czytelnik
  • Nie-, które nie jest wykładnikiem zaprzeczenia

    27.10.2023
    27.10.2023

    Dzień dobry,

    szukam informacji na temat sytuacji, kiedy użycie słówka nie lub litery a daje osobne (niekoniecznie nowe ;-) ) znaczenie słowa, nie zaś proste zaprzeczenie.

    Słowa takie jak: niejaki, niektóry, niepalący, niedbały, nieprzyjaciel, nieustanny, niezgoda, niewypał, nienawiść, niemoralny i amoralny, atrofia, nienormalny i anormalny, nienaturalny — funkcjonują jako samodzielne jakości, mogą mieć samodzielne znaczenia i funkcje oderwane od zaprzeczenia. Mam nadzieję, że wyraziłam to zrozumiale.

    pozdrawiam

    karO

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego