Szanowni Państwo,
mam pytanie o poprawność gramatyczną i interpunkcyjną zdania: Znaczna niezgodność w tym, jak ukazywany jest Biron przez Pilsztynową, a jak opisują jego postać historycy, wydaje się istotna. Interpunkcja nie budziłaby wątpliwości, gdyby między a i jak dodać słowo tym, po którym postawilibyśmy przecinek. Ponadto ja bym napisał niezgodność między tym…, a nie: w tym. Proszę o komentarz.

Z wyrazami szacunku
Czytelnik

W Polityce przeczytałam zdanie dotyczące Pani Barbary Piwnik: „…oto szefem jednego z najważniejszych resortów nie został polityk lub profesor prawa, ale prosta sędzia”. Czy takie sformułowanie jest poprawne? I jak ogólnie powinno się postępować w takich przypadkach niezgodności rodzajów?

Oto fragment kolędy: „rąbek z głowy zdjęła,/ W który Dziecię owinąwszy,/ Siankiem Go okryła”. Go – to r. męski, Dziecię – nijaki. Zamiana Go na Je usunęłaby niezgodność rodzaju gramatycznego, jednak użycie formy Je w odniesieniu do tej postaci budzi kolejne wątpliwości (uzus?). Poza tym czy takie pozycje tych dwu wyrazów w zdaniu („Dziecię owinąwszy” to coś jak osobne zdanie składowe) rzeczywiście pociąga konieczność zgodności rodzaju?
Jest zatem błąd czy można to wytłumaczyć inaczej?

Dzień dobry,
chciałbym raz jeszcze zapytać o skrótowiec BMW, gdyż dotychczasowe opinie wydają się nierozstrzygające. Znana mi redakcja zamienia wszystkie wystąpienia BMW na bmw. W moim odczuciu zapis bmw (czy ibm) jest dziwny, wygląda wręcz na błąd. Wobec niezgodności dwóch zasad (skrótowce/nazwy własne) należy chyba przyznać prymat skrótowcom i zapisywać BMW. Zapis bmw wygląda na bezrefleksyjne stosowanie reguł. Czy wersja BMW („Podjechał BMW”, „IBM stał na stole”) jest niepoprawna?
Pozdrawiam

Chciałbym poruszyć kwestię interpunkcji wyrażenia być może w związku z regułą [388]. Sam nie oddzielam go od pozostałych składników zdania, chyba że wymagają tego inne czynniki, i z taką praktyką spotykam się w różnego rodzaju tekstach. W archiwum Poradni ani pytającym, ani ekspertom bodaj nigdy nie zdarzyło się wydzielić być może przecinkami. Jak pogodzić ten powszechny, wydawałoby się, zwyczaj ze wspomnianą regułą, konsekwentnie powtarzaną przez rozmaite poradniki interpunkcyjne?

Szanowny Profesorze,
piszę do Pana w sprawie pewnej niezgodności zdań z koleżanką. Która z form jest poprawna?
1. Co ja się z Tobą mam?
2. Co ja mam z Tobą?
Chodzi o kogoś, z kim mam na przykład jakiś problem. Z góry dziękuję za pomoc.
Z wyrazami szacunku
Patryk Kasprowicz

Witam,
jak powinien być zapisywany przymiotnik utworzony od francuskiego nazwiska Comte? W literaturze socjologicznej znalazłam chyba wszystkie możliwe warianty: Komtowski, Comtowski, Comte'owski (najczęściej) i Comteowski. Która z wersji jest poprawna?
Serdecznie pozdrawiam, dziękując za Waszą działalność!
zw

Dzień dobry!

W gronie znajomych dyskutowaliśmy ostatnio temat odmiany czasownika potrafić, a konkretnie jego formy w czasie przyszłym, który z kolei był już przedmiotem pytania w Poradni: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/potrafie;11101.html. Skąd się bierze to, że forma złożona czasu przyszłego będę potrafił budzi wątpliwości autorów słownika poprawnej polszczyzny, jeśli dopuszczamy aspekt niedokonany czasownika potrafić?

Jest to szczególnie interesujące w kontekście przywołanego przez Państwa, dawniej używanego czasownika potrafiać. Skoro zmienił on pisownię i upodobnił się w ten sposób do potrafić, de facto nadając temu drugiemu aspekt niedokonany, to czemu zmiana pisowni nie miałaby mieć miejsca w przypadku złożonej formy czasu przyszłego: będę potrafiał przekształciłoby się wtedy w będę potrafił.

Taki sposób przedstawienia zagadnienia możliwy jest być może tylko w przypadku filologicznego dyletanctwa, do którego się przyznaję, niemniej opis ten wydaje mi się bardziej adekwatny niż stwierdzenie, że jeden czasownik zanikł, a drugi niezależnie nabył nowy aspekt. Powszechność użycia czasownika potrafić w aspekcie niedokonanym świadczy o tym, że potrafiać nie powinno było zaniknąć bez przeniesienia swojego znaczenia na nową formę, naturalne wobec tego wydaje się, by przeniosło i wzorzec odmiany, chyba że traktujemy potrafić jako swego rodzaju skamielinę językową, świadczącą o jego historii, ale niepodlegającą już żadnym adaptacjom w kwestii uzusu językowego.

A może problemem jest niezgodność pomiędzy tym, co sugeruje znaczenie czasownika w jego aspekcie niedokonanym, a tym, na co wskazuje jego morfologia?

Pozdrawiam
Karol Cwalina

Wertując słowniki, spotykam niezgodności między nimi. Niestety, z reguły dotyczą tych samych przykładów, a co więcej, zdarza się, że ten sam autor w innym miejscu twierdzi coś zupełnie przeciwnego. Przykład:
Polański, Szopa, Podręcznik polskiej interpunkcji:

Ćwiczył zawsze, czy był zdrowy, czy chory.
Rodzice pytali mnie, czy jesteś zdrowy czy chory.

Wstęp do SO PWN:

Ćwiczył zawsze, czy był zdrowy czy chory.
Rodzice pytali mnie, czy jesteś zdrowy, czy chory.

Gdzie jest błąd?

Czy można napisać takie zdanie: Jesteś skinheadem czy ich przywódcą? Chodzi mi o niezgodność liczby i zaimka. Występuje tu liczba pojedyncza (skinhead), a zaimek jest w liczbie mnogiej (ich). Jest to zrozumiałe, ale czy poprawne?