niż
  • lepszy niż… i lepszy od…
    28.05.2009
    28.05.2009
    Witam serdecznie,
    chciałabym się dowiedzieć czegoś o etymologii konstrukcji komparatywu w Polskim. Co jest wcześniejsze niż czy od? Czy niż wywodzi się z niżeli / niźli? A z kolei skąd mogą pochodzić te wyrazy, bo ciekawe jest, że zawierają partykułę -li, stosowaną w pytaniach w innych językach słowiańskich i staropolskim.
    Czy we współczesnej gramatyce są jakieś zasady co do stosowania niż / od? Domyślam się, że użycie jak w np. lepszy jak jest potoczne?
  • Inny niż – tylko!
    15.03.2017
    15.03.2017
    Szanowni Państwo,

    nurtuje mnie kwestia poprawności zdania: W zadaniu nr V mogą być testowane inne czasy, jak w poniższym przykładzie.
    Czy nie powinno być niż w poniższym przykładzie? Szukałam odpowiedzi w Słowniku poprawnej polszczyzny pod red. A. Markowskiego, ale nie umiem przyporządkować konkretnej zasady do tego zdania.
    Dodam, że jest to fragment polecenia z przykładowego egzaminu z języka polskiego jako obcego na poziomie B1 i chodzi o czasy gramatyczne.

    Z pozdrowieniami
    Dorota
  • Lepiej bez przecinka niż z przecinkiem
    7.01.2014
    7.01.2014
    Mam pytanie dotyczące stawiania przecinka w zdaniach ze składnikiem niezdaniowym. W jednej z Państwa porad (z 17.12.2010) pisali Państwo, że nie powinno się oddzielać tego składnika od reszty zdania („Wolę pójść z Kasią na randkę niż odrabiać lekcje”), jednak w Słowniku interpunkcyjnym wydanym przez PWN (J. Podracki, A. Gałązka, Warszawa 2002) jest zalecenie, aby ten przecinek wstawiać: „Łatwiej było powiedzieć, niż zrobić”. Jak w takim razie powinniśmy w tych przypadkach stosować przecinki?
  • Przecinek przed niż
    14.02.2017
    14.02.2017
    Przeczytałem w Państwa poradni chyba z 10 porad dotyczących stawiania przecinka przed niż i nie znalazłem odpowiedzi, czy należy ten znak postawić w rozbudowanych zdaniach tego typu:
    Gorzej niż u nich na pewno nie będzie,
    Policja zjawiła się szybciej niż zazwyczaj i zabezpieczyła teren.
    Czy mamy tam gdzieś tzw. zdanie składowe, które uzasadniałoby użycie przecinka? Jednym słowem: czy ten znak powinien się tam znaleźć i dlaczego tak lub nie.
  • Interpunkcja spójnika niż
    20.02.2019
    20.02.2019
    Czy przed niż stawiamy kropkę, jeśli pierwsza część zdania ma orzeczenie, a druga bezokolicznik? Np. Nie pragnęła niczego bardziej(,) niż wykąpać się i położyć spać.
    Co ze zdaniami typu Jest silniejsza. Silniejsza(,) niż wszyscy myślą.
  • mniej niż trzy
    5.04.2013
    5.04.2013
    Uszanowanie. Spotyka się zapis: „…czynnych jest mniej niż trzy tory…”. Moim skromnym [zdaniem] jest to forma niepoprawna, choć pewności nie mam, stąd moje pytanie. „Czynne są mniej niż trzy tory” – tak, jak dla mnie, brzmi lepiej.
  • Przyimek niż

    10.06.2021
    10.06.2021

    Dzień dobry. Czy wyrażenie niż w zdaniu typu Jesteś ładniejsza niż Ola pełni rolę spójnika czy przyimka?

  • trudne zdanie z niż
    6.02.2015
    6.02.2015
    Szanowni Państwo,
    mam wątpliwość interpunkcyjną w zdaniu z cytatem:
    To brzmi znacznie lepiej niż „zrób to sobie sam”.

    Chodzi mi o przecinek przed niż. Cytat stanowi tutaj pewną zwartą całość i nie jestem pewien co do interpunkcji. Nie wiem, czy należy go traktować jak zwykłe zdanie podrzędne, czy jakoś inaczej?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Wyżej ..., niż ... ma. 

    14.04.2021
    14.04.2021

    Dzień dobry,

    w języku potocznym mamy takie powiedzonko wyżej sra, niż dupę ma. Zastanawiałem się ostatnio jaki jest sens tego powiedzenia? Co one oznacza to wiem.

    Od strony biologicznej to powiedzenie sensu nie ma, stąd zaczęło mnie nurtować „co autor miał na myśli mówiąc w ten sposób i co go skłoniło do tego”. Źródła internetowe nie podają etymologii tego porzekadła, stąd kieruje pytanie do Państwa z prośbą o pomoc ;-)

    Dziękuję za pomoc!

     Łukasz

  • kłopotliwe niż
    27.01.2015
    27.01.2015
    Szanowny Panie Profesorze,
    wielokrotnie pisał Pan, że wypowiedzenie typu „Woleli oszukiwać niż/zamiast zwyciężać” nie jest zdaniem złożonym i dlatego nie należy stawiać w nim przecinka. E. Łuczyński podaje we Współczesnej interpunkcji polskiej, że wypowiedzenie z członem bezokolicznikowym uznaje się czasem za złożone, a sam bezokolicznik za równoważnik zdania. Fakt, napiszemy przecież: „Woleli oszukiwać, by / ale / lecz zwyciężać”. Dlaczego więc niż czy zamiast należy potraktować inaczej?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego