oczyszczenie
  • wysoko oczyszczony
    16.07.2002
    16.07.2002
    Uprzejmie proszę o wyjaśnienie – rozstrzygnięcie sporu co do prawidłowej pisowni określenia wysoko oczyszczona lub wysokooczyszczona. Chodzi o wysoko oczyszczoną insulinę, która w niektórych publikacjach pisana jest również jako wysokooczyszczona insulina. Oczekujemy pomocy, aby prawidłowo, zgodnie z zasadami ortografii zapisać to okreslenie w naszej dokumentacji. W wielu słownikach, które wertowaliśmy, nie znaleźliśmy zapisu tego określenia.
    Z poważaniem
    Krzysztof Osmólski
  • Gwarowe zaś
    12.02.2020
    12.02.2020
    Szanowni Państwo,

    na pewnej stronie internetowej popularyzującej nasz ojczysty język toczyła się kiedyś ciekawa dyskusja, w której jeden z interlokutorów zauważył, że na Śląsku powszechnie używa się słowa zaś w znaczeniu ‘znowu’, co jest oczywiście niepoprawne i takie „śląskie”. Czy ta osoba miała rację?

    Będę bardzo wdzięczna za odpowiedź.

    Z poważaniem
    Czytelniczka Natalia
  • Miękczący wpływ dawnych samogłosek

    16.01.2021
    16.01.2021

    W podręcznikach do gramatyki historycznej można znaleźć informację, że w języku polskim wskutek wokalizacji jerów przednich powstała samogłoska ‘e (zmiękczająca poprzedzającą spółgłoskę). Dlaczego więc z prasłowiańskich słów z jerem przednim w pozycji mocnej: *lьnъ, *lьvъ, *ocьtъ, *tьstь mamy współcześnie w polszczyźnie formy: len (zamiast lien), lew (zamiast liew), ocet (zamiast ociet), teść (zamiast cieść)? Pozdrawiam.

  • przecinek a okolicznik
    21.10.2006
    21.10.2006
    Kłóciłam się ostatnio z koleżanką na temat przecinków. A dokładniej w jednym zdaniu: „W poniższej rozprawce chciałabym udowodnić, iż Jacek Soplica do takich osób się zalicza i w pełni zasłużył na oczyszczenie swojego nazwiska”. Czy przed chciałabym można postawić przecinek, czy też go usunąć?
  • arteria komunikacyjna
    12.10.2010
    12.10.2010
    Witam,
    czy można w odniesieniu do ruchliwej drogi użyć sformułowania arteria, czy należy sprecyzować i powiedzieć arteria komunikacyjna?
    Pozdrawiam
  • lampucera
    28.01.2013
    28.01.2013
    Dzień dobry,
    jaka jest etymologia i znaczenie słowa lampucera?
    Pozdrawiam
    Andrzej Duda
  • na 25. kilometrze i 600. metrze

    16.04.2021
    16.04.2021

    Jak prawidłowo odmienić jednostki (km) w poniższych zapisach:

    Odbiornikiem ścieków oczyszczonych jest rzeka Xxxx na 43,909 kilometrze, odprowadzająca je dalej poprzez rzekę Xxxx na 25,6 kilometrze do rzeki Xxxx na 587 kilometrze.

    W przypadku pełnych wartości sprawa jest prosta - "na 587 kilometrze", ale co, kiedy występują wartości po przecinku? Czy jakimś rozwiązaniem byłby zapis "na 43,909 km"? Będę bardzo wdzięczny za poradę.

  • odwrocie
    2.03.2022
    12.09.2014
    Rzeczownika rodzaju nijakiego odwrocie ('odwrotna strona') nie ma w słownikach i poradnikach językowych. Odwrót jako 'odwrotna strona' może występować tylko w wyrażeniu na odwrocie. Słownik wyraców obcych jako odwrotną stronę m.in. obrazu definiuje rewers, choć słownik sztuk pięknych jako obiekty, do których się on odnosi, wymienia tylko monety i medale. W publikacjach odwrocie jako 'odwrotna strona obrazu' występuje często, jest odmieniane przez przypadki, a redakcje przeciw temu nie protestują.
  • odznaczyć
    22.11.2010
    22.11.2010
    Witam,
    mam pytanie o poprawność używania słowa odznaczyć jako równoważnego z usunąć zaznaczenie. A także tłumaczenia angielskiego uncheck jako odznacz. W SJP definicja odznaczyć nie zawiera usunąć zaznaczenie i wygląda następująco:
    odznaczyć — odznaczać
    1. «znacząc, wyodrębnić coś z jakiejś całości»
    2. «wyróżnić kogoś, dając mu jakieś odznaczenie»

    Czy używanie odznaczyć zamiast usunąć zaznaczenie jest poprawne?
    Z góry dziękuję za odpowiedź
  • przez i bez
    22.04.2009
    22.04.2009
    Jaka jest etymologia przyimka przez? W pol. gwarach mamy formę bez, po ros. czerez, w słow. cez i chyba dodatkowo spokrewniony z nim wyraz cesta (droga, podróż). Czy pol. forma pochodzi od tego samego ps. pierwowzoru, czy jest jakimś naszym wynalazkiem?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego