okazję
  • zapis dat
    26.10.2014
    26.10.2014
    Szanowni Państwo,
    czy w starannej polszczyźnie, np. przy redakcji podania, powinniśmy napisać: 06.09.2014 r., czy pominięcie skrótu r. będzie równie dobre? Umieszczenie go przy pełnej dacie wydaje mi się pewną redundancją. Inaczej np. w zdaniu: „Zdarzenie miało miejsce w 2008 r.”. Przy okazji: wiem, że może być zarówno 06.09.2014, jak i 6.09.2014, ale czy w sytuacjach niezwiązanych z wprowadzaniem danych do systemu itp. druga wersja nie jest lepsza?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • zapomnieć

    20.03.2015
    20.03.2015

    Szanowni Państwo,

    bardzo szybko przyszło mi ponownie zwrócić się z zapytaniem, tym razem związanym z czasownikiem zapomnieć. Wiem, że w zależności od znaczenia, w jakim został użyty, łączy się z różnymi przypadkami. A co, jeśli występuje w połączeniu z innym czasownikiem? Napisałabym: „Zapomniałam kwiatów”, ale „Zapomniałam wziąć kwiaty”. Czy mam rację? A może powinnam napisać: „Zapomniałam wziąć kwiatów”?

    Przy okazji dziękuję za odpowiedź na poprzednie pytanie.

    Ewa

  • za zaliczeniem – raz jeszcze
    10.10.2003
    10.10.2003
    Przeczytałem w Poradni następujące pytanie: „Jestem ciekawa, jak to jest z zapożyczeniem z języka rosyjskiego za zaliczeniem – czy jest ono błędem leksykalnym, czy nie? Na ćwiczeniach z kultury języka poprawiamy je jako błąd, dlatego zdziwiłam się, gdy przy zamawianiu słownika spotkałam takie wyrażenie na Waszych stronach”.
    Zdziwiło mnie określenie wyrażenia za zaliczeniem jako potencjalnie niepoprawnego rusycyzmu. Wydaje mi się bowiem, że rosyjski odpowiednik brzmi nałożennym płatieżom. Pan Mirosław Bańko w swojej odpowiedzi nie odniósł się do pochodzenia wspomnianego wyrażenia – czy mogę prosić o dodatkowy komentarz w tej sprawie?
    Przy okazji chciałbym zapytać, czy i inne wyrażenia z przyimkiem za są uważane za rusycyzmy? Dotychczas wydawało mi się, że jest wręcz przeciwnie, a polskiemu za odpowiada najczęściej rosyjskie po. W języku ukraińskim analogiczne do polskich konstrukcje z za uważa się za całkowicie poprawne i rodzime, w przeciwieństwie do konstrukcji z po, traktowanych jak rusycyzmy – np. ros. po sogłasiju – ukr. za zhodoju (niepoprawnie: po zhodi) – pol. za zgodą; ros. po priedjawleniju – ukr. za predjawlenniam (niepoprawnie: po predjawlenni) – pol. za okazaniem.
    Pozdrawiam
    Łukasz Starzak
  • Zbieg znaków interpunkcyjnych

    23.06.2022
    23.06.2022

    Dzień dobry,

    Mam pytanie odnośnie użycia kropki i znaków wykrzyknika i znaku zapytania w tego typu zdaniach:


    Słyszeliśmy tylko krzyk: „Halt! Halt! Halt!”. Wszyscy stanęli.


    Jaki powinien być poprawny zapis jeśli chodzi o kropkę po cudzysłowie i czy powinna być i kropka i wykrzyknik, a może sam wykrzyknik za cudzysłowem?

  • Z broną w lesie

    18.11.2015
    18.11.2015

    W rozmowie z osobą z Białostocczyzny padł frazeologizm jak z broną w lesie. Zastanawiam się, co oznacza, skąd pochodzi i czy ma charakter regionalny, czy może po prostu nie miałem dotąd okazji go usłyszeć.

    Z wyrazami szacunku

    Czytelnik

  • zdejmij czy zdejm?
    13.09.2002
    13.09.2002
    Szanowny Panie Doktorze!

    Pozwoli Pan, że na wstępie zacytuję tekst, którego dotyczy mój problem. Jest to instrukcja użycia pewnego gadżetu reklamowego:
    „INSTRUKCJA NAKŁADANIA TATUAŻU
    1. Zdejm przezroczystą folię
    2. Przyłóż mocno tatuaż do suchej, czystej, odtłuszczonej skóry strona z klejem.
    3. Zwilż papier wodą, odczekaj pół minuty, usuń papier, tatuaż jest gotowy.
    ABY ZMYĆ TATUAŻ, UŻYJ OLIWKI

    Pytanie moje jest następujące: czy błędem jest użycie w przytoczonej instrukcji słowa zdejm, czy raczej powinno byc uzyte słowo zdejmij, oraz czy zamiana tych słów może być uważana za błąd ortograficzny? Muszę również dodać, że nie zmienia to charakteru, wartości użytkowych i atrakcyjności ww. gadżetu reklamowego, gdyż instrukcja jest niszczona w czasie aplikacji. Dodam też, że powierzchnia, na której znajduje się instrukcja, jest bardzo mała (4x4 cm)

    Z poważaniem
    Maciej Wysocki
  • zdrobnienia
    30.12.2009
    30.12.2009
    Czy zdrobnione imiona, np. Izka, Aśka, Kaśka, Anka są tak samo nacechowane jak zdrobnienia: Iza, Asia, Kasia, Ania? Czy zwracając się do koleżanki: „Izka/Aśka przynieś proszę te dokumenty” zamiast Iza/Asia, można powiedzieć, że używamy formy mniej sympatycznej dla odbiorczyni (przez niektórych traktowanej nawet jako mniej grzeczna)?
  • Zespół Guillaina i Barrégo a. zespół Guillaina-Barrégo
    22.03.2016
    22.03.2016
    Szanowni Państwo,
    czy istnieje reguła dotycząca sposobu zapisywania nazw zespołów chorobowych pochodzących od nazwisk kilku odkrywców? Innymi słowy, który z zapisów jest prawidłowy: zespół Guillaina-Barrégo czy zespół Guillaina i Barrégo? Obie formy spotykam w piśmiennictwie medycznym.

    Z góry bardzo dziękuję i pozdrawiam
    Wojciech Turaj
  • Zgoda rzeczownika i przydawki
    9.06.2017
    9.06.2017
    Spieram sie z dziewczyną o formę zdania: Mój syn posiada orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydanego z powodu autyzmu, w tym zespołu Aspergera (…). Moim zdaniem jest w nim ewidentny błąd i zamiast wydanego powinno być wydane. Czy mam racje?
    Z góry dziękuję za pomoc i pozdrawiam.
  • znajomi z Poniedziałka
    29.09.2003
    29.09.2003
    Zwracam się z zapewne nieco dziwnym pytaniem, ale frapuje mnie pewna sprawa. Gdyby istniała w Polsce miejscowość, która nazywałaby się Poniedziałek, to jak wyglądałaby odmiana tego wyrazu (np. jedziemy do Poniedziałka czy jedziemy do Poniedziałku?). Jak nazywaliby się jej mieszkańcy (Poniedziałkowicz, Poniedziałkowiczka)?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego