okolicznik
  • Słowisień i Słopiewnie

    18.06.2023
    18.06.2023

    Jak powinno się odmieniać tytuł wiersza Tuwima „Słowisień” i samo słowo? W Słowisieniu czy w Słowiśniu? Czy z zasady unikać odmiany tego neologizmu, pisząc np. w wierszu „Słowisień”, czy jednak odmieniać według jakiegoś wzorca, np. tak, jak sień? Czy traktować to jako słowo rodzaju męskiego, czy żeńskiego? Ten sam zestaw pytań dotyczyłby tytułu zbioru „Słopiewnie”.

  • stałość i zmienność związków frazeologicznych
    19.10.2009
    19.10.2009
    Sądziłam, iż związków frazeologicznych, np. włos jeży się na karku, nie zmieniamy strukturalnie, niezależnie od kontekstu, ale widziałam użycie typu: „Aż włosy zjeżyły im się na karkach”. Czy nie powinniśmy tutaj pozostać przy l. poj.? Jeśli nie, to czy w przypadku włosy stają dęba dla l. mn. powinniśmy mówić „Włosy stanęły im dęby”? Intryguje mnie również porównanie czarny jak węgiel: mówimy, że ktoś ma oczy czarne jak węgiel czy jak węgle? Jeśli to drugie – dlaczego?
  • szyk wyrazów w zdaniu
    29.06.2013
    29.06.2013
    Jaka jest prawidłowa kolejność określeń orzeczenia w zdaniu? Chodzi mi o szyk neutralny. Na przykład:
    Dyrektor wyjechał wczoraj do Krakowa z żoną.
    Dyrektor wyjechał wczoraj z żoną do Krakowa.
    Dyrektor wyjechał z żoną wczoraj do Krakowa.
    Dyrektor wyjechał z żoną do Krakowa wczoraj.

    Czy któreś z tych zdań ma szyk neutralny i dlaczego? Gdzie mogę znaleźć więcej informacji na ten temat?
  • Szyk zaimków

    20.09.2020
    20.09.2020

    Zastanawiam się, jaki jest szyk w zdaniu zaimka nas. Czy może występować przed czasownikiem? Ogólnie proszę mi powiedzieć, czy istnieje reguła dotycząca szyku zaimka w zdaniu. Wiem, że  zaimki rzeczowne mogą występować na początku zdania, np. On tu jest.

  • tak czy owak
    27.06.2012
    27.06.2012
    Chciałbym zapytać o interpunkcję bliskoznacznych zestawień typu: w każdym razie, bądź co bądź, tak czy inaczej, tak czy siak, tak czy owak. Przeszukanie poradnianego archiwum np. pod kątem słowa owak, najczęściej używanego przez prof. Mirosława Bańkę, wykazuje, że interpunkcja tej ostatniej konstrukcji jest dość niejednolita. Czy można tu mówić o jakichś tendencjach do wydzielania bądź niewydzielania przecinkami (przecinkiem), np. w zależności od pozycji w zdaniu?
  • trzy zdania
    15.04.2013
    15.04.2013
    Zainteresowała mnie kwestia przecinka w zdaniach typu „W przypadku pojawienia się pytań proszę o odpowiedź” – czy przed proszę powinno się wstawić przecinek?
    Taka sama kwestia: „Gdyby pojawiły się wątpliwości daj znać”.
    Inne podobne zdanie: „Jeśli nic w tej kwestii się nie zmieni, zadzwoń proszę” – czy można tu przecinka nie użyć?
    Pozdrawiam serdecznie,
    Marcin
  • tym bardziej że
    7.03.2005
    7.03.2005
    Witam!
    Wracając do niegdyś poruszanego wątku wyrażenia tym bardziej że, chciałbym się dowiedzieć, czy poprawna jest również taka formuła: …, tym bardziej, że… Zaznaczam, że spotkałem się z taką pisownią w literaturze – m.in. w Mistrzu i Małgorzacie M. Bułhakowa, gdzie raz pisano …, tym bardziej że…, a innym razem …, tym bardziej, że… Z góry dziękuję i pozdrawiam Redakcję.
  • tym bardziej że – tym bardziej, że
    29.06.2004
    29.06.2004
    Witam.
    Moje pytanie dotyczy zasady interpunkcyjnej w części frazy: tym bardziej że. Tzn. kiedy należy pisać: …, tym bardziej że…, a kiedy … tym bardziej, że…? Z obydwiema pisowniami spotkałem się w literaturze, lecz mimo to nie dopatrzyłem się logicznej reguły rządzącej tą interpunkcją.
    Z poważaniem,
    Grzegorz Mazur
  • ukończonych / nieukończonych 18 lat

    14.01.2023
    12.12.2022

    Dzień dobry,

    proszę o informację, która forma (ukończone/ukończonych) jest poprawna i jaka zasada tym rządzi:

    „ubezpieczony, który ma ukończone 18 lat, dziecko, które ma nieukończone 18 lat”;

    „ubezpieczony, który ma ukończonych 18 lat, lub dziecko, które ma nieukończonych 18 lat”.

    Ogromnie dziękuję i pozdrawiam

  • Wątpliwości interpunkcyjne
    29.01.2019
    29.01.2019
    Szanowni Państwo.
    Czy zdanie X naraził spółkę na szkodę, a w szczególności w innych postępowaniach bez ważnego powodu zrezygnował z wykonania zamówienia, bądź odmówił zawarcia umowy jest poprawne, czy też powinno wyglądać tak X naraził spółkę na szkodę, a w szczególności, w innych postępowaniach, bez ważnego powodu zrezygnował z wykonania zamówienia, bądź odmówił zawarcia umowy?
    Z wyrazami szacunku,
    Marcin Korektor
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego