Szanowni Państwo,
zapytałem około 25 nauczycieli polonistów i pań edukacji wczesnoszkolnej, ile głosek ma słowo rękawiczka. Wszystkie panie po przegłoskowaniu udzieliły odpowiedzi 9 głosek. Głoskując wyodrębniły głoski: r-ę-k-a-w-i-cz-k-a. (należy zaznaczyć, że wymowa głoski „ę” różniła się w tych wypowiedziach i brzmiała od tej klasycznej „ę” do takiej zbliżającej się do „en”). Jednakże zawsze głoska „ę” traktowana była jako jedna głoska.
Zapytanie wynikało z faktu, że na podjętych przeze mnie studiach podyplomowych pani profesor zakwestionowała podaną przez mnie w tym słowie (rękawiczka) ilość/liczbę głosek (9 głosek), twierdząc, że głosek w tym słowie w zależności od wymowy jest 10: r-e- η-k-a-v'-i-č-k-a lub r-e-ł-k-a-v'-i'-č-k-a.

Oto uzasadnienie:
W słowie rękawiczka głoska [ę] stoi przed zwartą głoską [k], co powoduje zmianę sposobu artykulacji samogłoski nosowej [ę]. W rezultacie tego zjawiska fonetycznego zwanego upodobnieniem (w tym przypadku wstecznym) głoska [ę] będzie wymówiona najczęściej jako odnosowione [e] oraz tzw. nga, czyli tylnojęzykowe [n], lub jako [e] i półotwarta spółgłoska [ł]. Dlatego głoski w słowie rękawiczka, w zależności od tego jak je kto wymówi mogą być następujące: r-e- η-k-a-v'-i-č-k-a (liczba głosek 10) lub r-e-ł-k-a-v'-i'-č-k-a (liczba głosek 10).
Ze względu na zachodzące w języku polskim zjawiska fonetyczne kolejne głoski w słowie rękawiczka nie są zatem takie, jaki Pan wymienił. Ponadto nigdy nie będzie ich 9, jak Pan podaje, tylko 10.
Potwierdzenie można znaleźć choćby w następujących źródłach: M. Wiśniewski, Zarys fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Toruń, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika 2001; T. Karpowicz Kultura języka polskiego. Wymowa, ortografia, interpunkcja, Warszawa, PWN 2009; E. Awramiuk, Lingwistyczne podstawy początkowej nauki czytania i pisania po polsku, Białystok, Trans Humana 2006.

Moje poszukiwania odpowiedzi spowodowały znalezienie w Internecie – co nie jest potwierdzonym źródłem wiedzy – że o ile głoskę „ę” wymawiamy na różne sposoby w zależności jej położenia w wyrazie, to jednak traktujemy ją jako jedną głoskę, a nie wiele głosek.
Stąd moje pytanie do Państwa: ile głosek ma słowo rękawiczka? Mojej pytanie wynika również z faktu, że powinienem (powinniśmy) uczyć poprawnego głoskowania uczniów.
Z poważaniem
Piotr Dylewski

Podają Państwo, że jedynym zdrobnieniem imienia Maryla jest Marylka. Ale przecież zdrobnienia to nie terminy naukowe i w każdym języku rodzinnym tworzymy ich wiele. Moja córka ma na imię Stanisława. Używam około 30 zdrobnień tego imienia. I nikt mi nie zabroni.
Pozdrawiam,
Grzegorz Filip

Nowy słownik poprawnej polszczyzny podaje, że przymiotnika ormiański używamy w odniesieniu do narodu, a armeński – w odniesieniu do państwa. Czy wobec tego język jest armeński czy ormiański? Czy język należy odnosić do narodu czy do państwa?

Szanowni Państwo,
pewien popularny polityk stwierdził niedawno, że o zaprzestaniu spolszczania imion obcokrajowców w polskojęzycznych tekstach zadecydowała około pół wieku temu masoneria. Czy tak było naprawdę? Jaki jest faktyczny wpływ masonerii na kształt języka polskiego?
Pozdrawiam
Andrzej

Szanowna Redakcjo,
czy słowo kircha (jako synonim protestanckiej świątyni) można/należy traktować jako określenie pejoratywne bądź obraźliwe?
Z szacunkiem i podziękowaniem za codzienną inspirację do rozmyślań o języku
Bartek, stały czytelnik

Szanowna Poradnio,
Dziękuję za pomoc. Rozumiem, że za rok to za około 12 miesięcy, jeśli mówię o innych okresach to jestem nieprecyzyjne, ok. Używa się natomiast określenia za rok, za dwa lata itd. liczbowo do określenia rocznika, prawda? Czy jest to poprawne? Bo nie myślę wtedy o znaczeniu 12-miesięcznym. I ostatecznie jeśli rozmówcy się rozumieją to kontekst z za rok, może zrobić znaczenie za rok liczbowo dla rocznika, albo po tym roku? Wiem, że rok to 12 miesięcy, dzień 24h.

Szanowni Państwo,
przygotowuję tekst o pudełkach na wynos, tzw. lunch boxach. Mam jednak całe mnóstwo wątpliwości związanych z pisownią tego słowa. Lunch box czy lunchbox? Lunch boksach czy lunch boxach, a może lunchboxach albo lunch boksach? I co z lunchboksowymi (lunchboxowymi)?
Proszę o pomoc.

Ja właściwie tylko do pana Grzeni à propos kwestii imienniczych. Po pierwsze, w Naszych imionach pisze Pan, że Michalina pojawiła się jako imię w XX wieku. Tymczasem w różnych dokumentach znalazłam co najmniej 5 Michalin urodzonych około 1830. Po drugie – czy Jowita to rzeczywiście imię męskie?

Szanowni Państwo!
Pochodzę z małej wsi pod Krakowem o pięknej nazwie Gaj. Choć nazwa ta wydaje się być prosta i naturalna, to od lat budzi spory. Problem pojawia się w dopełniaczu. Zwyczajowa forma, której używają mieszkańcy to Jadę do Gaja, co budzi konsternację u osób, które wcześniej się z taką odmianą nie spotkały. Równocześnie forma Jadę do Gaju zyskuje na popularności. Czy odmianę do Gaja da się uzasadnić? Czy należy traktować ją jako anachronizm? Wreszcie, która forma jest poprawna?

Witam.
Zastanawiam się, czy powszechnie stosowane w listach oficjalnych wyrównanie adresata i pożegnania wraz z podpisem do prawej jest kwestią uzusu, czy jest może gdzieś skodyfikowane? Jak się Państwo zapatrują na korespondencję oficjalną z jednostronnym wyrównaniem wszystkiego do lewej?
Pozdrawiam.