omijać
  • obchodzić

    26.01.2023
    26.01.2023

    Witam,

    jak to się stało, że słowo „obchodzić” jest używane przeciwnie do swego pierwotnego znaczenia? Przecież jeśli coś mnie obchodzi to mnie mija czyli mnie... nie obchodzi.

    Pozdrawiam

  • ani pole, ani dwór
    28.12.2013
    28.12.2013
    W jaki sposób, omijając kwestię preferencji regionalnych (dwór vs pole), można w miarę naturalnie wyrazić to, że ktoś wychodzi na zewnątrz? Wychodzenie z domu odpada, bo piszę o ludziach, którzy rezydują w pałacach.
    Łączę wyrazy szacunku
    D.
  • by-pass
    18.02.2002
    18.02.2002
    Proszę Państwa, w języku technicznym często używane jest słowo bypass (z języka angielskiego) i pisane jako bajpas. Czy poprawniej jest kanał obejściowy (obejście) – tak ja uważam, ale inżynierowie często stosują – nawet w oficjalnych tłumaczonych dokumentacjach – bajpas lub piszą bypass.
    Co ciekawe, w tej chwili mam tekst niemiecki o kotle odzyskowym i jest w nim użyte słowo angielskie bypass, w pisowni niemieckiej bez spójnika, by-pass. Niemcy dawniej stosowali Umleitung, co jest polskim odpowiednikiem obejścia (przewód obejściowy), a w dużych kotłach kanał obejściowy.
    Pytanie brzmi: czy wolno i jest elegancko używać słowa bypas i jak pisać? – Chyba przez jedno s?
    Zbigniew Rataj
    Politechnika Śląska – nauczyciel akademicki.
  • cracker i krakersy
    25.02.2004
    25.02.2004
    Dzień dobry,
    chciałem prosić o sugestie dotyczące pisowni dwóch terminów informatycznych, są to: cracker (o ile haker może „łamać” programy dla wyszukiwania błędów i ulepszania aplikacji, to craker omija zbezpieczenia tylko dla własnej korzyści) i cracking, crackować (?), zcrackowane (?) (to odpowiedniki hakingu, hakowania itp.).
    Dziekuję za ewentualną odpowiedź i pozdrawiam.
    Adam Bąk
  • Czy zaklęcia to apelatywy?

    30.07.2021
    30.07.2021

    Dzień dobry. Nurtuje mnie rozróżnienie między onimami, a apelatywami. O ile informacji co traktować jako onim/bionim/.../itd. jest wiele, o tyle co traktować jako apelatyw już mniej. Nurtują mnie nazwy czarów w książkach o Harrym Potterze. Czy nazwa czaru- "cruciatus" jest onimem, czy może apelatywem i czy klasyfikuje się tak samo jego inkantację "crucio"? Prace skupiające się na onimach w tej serii omijają czary. Dlatego że są apelatywami?

    Z wyrazami szacunku,

    B.

  • dwuletni, dwuipółletni
    11.03.2009
    11.03.2009
    Witam, wiem, że dopuszczalne są formy dwuletni i rzadziej dwuroczny. Natomiast, czy tak samo będzie, jeśli pojawi się cząstka półdwuipółletni chłopiec, dwuipółroczny chłopiec (mówi się przecież dwa i pół roku, nie lata)?
    Pozdrawiam
  • Górażdże Cement i Nysa Motor

    15.05.2002
    15.05.2002

    Szanowni Państwo,

    uprzejmie proszę o pomoc w niezmiernie kłopotliwej sprawie, z jaką zmagają się od dłuższego czasu zastępy redaktorów, adiustatorów i korektorów. Ponieważ chodzi o nazwy własne, wyjaśnienie trudno „detalicznie” znaleźć w słownikach.

    Pojawiają się w polszczyźnie (?) coraz liczniejsze obce naszej mowie zestawienia typu kartofel zupa zamiast zupa z kartofli lub po prostu kartoflanka. Jak je odmieniać? Konkretnie: Górażdże Cement, Nysa Motor itp.

    Przyzwyczailiśmy się już do odmiany nazw takich jak Kredyt Bank czy Deutsche Bank, ale mają one nieco inną budowę i w tym wypadku ten paradygmat nie da się zastosować. Proszę o radę, jak te dziwolągi odmieniać, błagając równocześnie, by nie sugerowali Państwo wyjść salomonowych w rodzaju omijania form zależnych lub poprzedzania owych nazw dodatkowymi określeniami (firma, przedsiębiorstwo itp.), nie zawsze jest to bowiem możliwe.

    Pozdrawiam, życząc mniej skomplikowanych pytań.

    Krzysztof Szymczyk, Opole

  • jeszcze raz o interpunkcji w adresie
    2.02.2013
    2.02.2013
    Czy zapis Agrestowa 10 lok. 5 – analogiczny do Agrestowa 10 m. 5 – ma poprawną interpunkcję?
  • Kawa czy herbata? – odmieniać czy nie?
    3.01.2013
    3.01.2013
    Czy tytuły mające formę pytania (np. Kawa czy herbata?, Jaka to melodia?) można odmieniać? Często słyszę, że ktoś nie obejrzał Jakiej to melodii? albo że właśnie włączył Kawę czy herbatę? Nawet na stronach internetowych TVP wyżej wymienione tytuły są często odmieniane: „Pierwszy odcinek Jakiej to melodii? TVP1 wyemitowała 4 września 1997 r.”; „W programach goszczą dawni prowadzący i twórcy oraz gwiazdy, które w Kawie czy herbacie? po raz pierwszy promowały swoje role (…)”.
  • kropka w adresach internetowych

    5.03.2004
    5.03.2004

    Szanowni Państwo!

    Coraz częściej w przypisach czy też w bibliografii spotykamy się z adresami internetowymi. W związku z tym mam pytanie, czy po adresie internetowym wymienionym w bibliografii stawiamy kropkę, czy też nie, bo – jak wiadomo – na końcu adresu internetowego kropka nie występuje. Na przykład:

    1. Baginski Z., Do góry kilem, Warszawa 1976.

    2. https://sjp.pwn.pl/.

    3. Rylke A., W służbie okrętu, Gdynia 1967.

    Pozdrawiam,

    Ewa W.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego