Szanowni Państwo,

na pewnym blogu poprawnościowym autor explicite nazwał półpauzę i pauzę znakami interpunkcyjnymi (cytuję: „półpauza lub pauza (inaczej myślnik) to znak interpunkcyjny”). Czy to utożsamienie jest naukowo poprawne?

Źródłem moich wątpliwości są słowniki (w tym NSIJP J. Podrackiego i SJP PWN). Znakiem interpunkcyjnym nazywają one myślnik, natomiast pauza i półpauza są znakami typograficznymi (ściślej glifami), którymi można w druku (i tylko w druku) oddać np. myślnik.

Zetknąłem się kiedyś z opinią, że pauzy ( — ) używa się jako kresek dialogowych, a półpauzy (–) do pozostałych fragmentów, gdzie niezbędny jest myślnik. Stosuję tę zasadę konsekwentnie, gdyż w mojej opinii dialogi zyskują na czytelności (wypowiedzi bohatera nie mieszają się z wtrącenia narratora), ale nie wiem, na ile jest to przyjęta zasada w język polskim. W powieściach bardzo rzadko widzę ten zabieg. Poniżej daję przykład (wymyślony naprędce, aby zobrazować zasadę).

Judyta chwilę się zastanowiła.
— Czy naprawdę uważasz, że ktokolwiek zauważa różnicę między półpauzą a pełną pauzą w tekście? — zapytała Adama. — Moim zdaniem dajesz tylko dodatkową robotę DTP, a czytelnik po kontekście odróżni wypowiedzi narratora od wypowiedzi bohatera – jak my teraz”.

Czy w dialogu powieściowym dopuszczalne jest stosowanie znaku pauzy na końcu urwanej kwestii (jako jedynego znaku interpunkcyjnego)? Chodzi o sytuację, gdy jedna osoba przerywa drugiej. Utwór jest tłumaczony; w oryginale angielskim stosowany jest zarówno wielokropek (gdy postać zawiesza głos), jak i myślnik (gdy wypowiedź zostaje gwałtownie przerwana). Wydaje mi się, że zasada nr 393 SO PWN dopuszcza takie użycie („…wielokropek może być zastępowany przez […] myślnik”).

W internecie na stronach anglojęzycznych spotyka się często podwójny łącznik (–) mający zastąpić myślnik. Na polskich stronach też już się kilkakrotnie z takim zapisem spotkałem. Czy można go zaakceptować? Czy możemy powiedzieć, że w Polsce jest mniejsza świadomość rozróżnienia „łącznik-myślnik”?

Myślnik, pauza, półpauza, minus (znak odejmowania). Który jest który, oraz który gdzie, jak i dlaczego.

Chciałabym się zapytać jak podzielić prawidłowo wyraz zgodnie z zasadą przenoszenia wyrazów? Np. słowo pauza: czy ma być to pa-u-za, czy pau-za?

Dzień dobry,
czy należy zamknąć przecinkiem wtrącenie wprowadzone pauzą, na przykład: „Wśród zgromadzonych dzieci przeważały starsze dziewczynki – 16, i starsi chłopcy – 10”. Czy jednak to wyrażenie powinno obyć się bez przecinka ze względu na spójnik przecinka niewprowadzający? Osobiście wstawiam tu przecinek, konsekwentnie wyrzucany przez autorów w korekcie autorskiej lub przez korektorów, zatem chcę wiedzieć, jaki zapis jest właściwy.

Szanowni Państwo,
proszę o rozwianie moich wątpliwości. We wstępie do słownika interpunkcji PWN trafiłem na zdanie: „Z tych – i wielu innych powodów – warto opanować podstawowe zasady interpunkcji”… Czy słowo powodów nie powinno się znaleźć poza wtrąceniem wydzielonym pauzami?
Dziękuję za odpowiedź.

Składam właśnie album, w którym zamierzam zastosować myślniki jako myślniki, półpauzy do oddzielania np. stron str. 17-19, a dywizy jako dywizy. Może poprzednie zdanie brzmi trochę dziwnie, ale na pewno Pan zrozumie o co chodzi. Oczywiście jeszcze problemu nie ma. Problem widzi pani korektorka, która nie lubi myślników, a zaleca używanie półpauz, a w sformułowaniach str. 17-19 radzi korzystać z dywizów. Bardzo chciałbym używać „długich” myślników, przynajmniej przy tej pozycji.

Robert Chwałowski w swojej książce „Typografia typowej książki” pisze:

18.9.14. (…) Stosowanie półpauzy zamiast pauzy jest wskazane szczególnie dla krojów pisma, w których pauza jest bardzo długa, czy w tekstach, w których występują długie akapity (pauza może zakłócać jednolitą szarość kolumny).

Oczywiście zgadzam się z tym całkowicie, ale w moim przypadku uważam, że pauza (myślnik) doskonale się tu sprawdza. Co Pan o tym myśli? Przykład mojego składu umieściłem tutaj:

https://haudek.com/dtp/problem_a1.pdf [55KB]

Dzień dobry!
Proszę o wytłumaczenie pisowni cen w postaci 100,–: czy to przecinek i pauza czy półpauza? A może jakiś inny znak? Jak się ma do tego pisownia ze zł?