pierwotny
-
Sądek a sąd
24.01.2022Dzień dobry,
Interesuje mnie etymologia słów sąd (ocena, wyrok) i sądek (naczynie).
W jaki sposób z jednego korzenia powstały słowa o tak różnym znaczeniu (wydaje się, jakby nie było między nimi żadnego związku) ?
Pozdrawiam
-
skala zapożyczeń17.02.201017.02.2010Szanowni Państwo!
W związku z moją pracą lektorki języka polskiego jako obcego interesuje mnie skala zjawiska zapożyczeń we współczesnej polszczyźnie (głównie z języków zachodnich, czyli z angielskiego, niemieckiego, francuskiego oraz łacińskiego). Byłabym bardzo wdzięczna za podanie szacunkowych danych (np. w tysiącach słów albo w procentach) lub wskazanie tytułów aktualnych opracowań, w których znajdę powyższe informacje.
Z poważaniem
Agnieszka Zawadzka -
Skanska30.11.201130.11.2011Mam pytanie odnośnie odmiany nazwy firmy Skanska. Czy poprawne jest zdanie: „Jadę na budowę Skanskiej”?, czy nazwa powinna pozostać nieodmieniona: „Jadę na budowę Skanska”? Czy istnieją przypadki, gdy obie formy są poprawne? A także jak można to traktować w mowie potocznej?
-
Skąd się wzięły niedźwiedzie?5.04.20055.04.2005Witam. Jaka jest etymologia rzeczownika niedźwiedź? Podejrzewam, że z czeskiego medved, ale nie bardzo potrafię „rozłożyć” ten rzeczownik na czynniki pierwsze: med to po czesku 'miód', zaś ved to 'przecież'; również w rachubę wchodziłoby czeskie veda 'nauka, wiedza'.
Byłbym wdzięczny za sprostowanie moich domysłów. Pozdrawiam. -
słowo na k…11.09.200711.09.2007Czy mógłbym prosić o wytłumaczenie etymologii wulgarnego słowa kurwa? W Internecie można znaleźć wiele sprzecznych wersji pochodzenia tego słowa i trudno dotrzeć, która jest zgodna z prawdą.
-
spolegliwy4.03.20084.03.2008Witam,
mam wrażenie, słuchając wielu wypowiedzi, że określenie spolegliwy zmieniło swoje pierwotne znaczenie. Dzisiaj to nie człowiek, na którym można polegać, ale ugodowiec, nie wadzący nikomu czy też nie stwarzający problemów. Czyżby takie zmiany zachodziły w języku i są one dopuszczalne, czy też są to błędy, z którymi należy walczyć?
Pozdrawiam
Zbyszewski Kazimierz
-
Spójnik aż 11.06.201911.06.2019Szanowni Państwo,
jaką funkcję pełni słowo aż we fragmencie wiersza Adama Mickiewicza Pieśń żołnierza?
Wstaję, aż ja w pruskiej ziemi!
Jak tam lepiej leżeć w błocie.
W chłodzie. w głodzie i na słocie,
Ale w Polszcze między swemi!
Czy mamy tu do czynienia z przypadkiem użycia partykuły aż opisanym w SJPD jako „spójnik zestawiający zdania współrzędne z uwydatnieniem niezwykłości treści jednego z nich, nagłej zmiany sytuacji itp.”?
-
Sprawiedliwość a prawo28.02.201628.02.2016Szanowni Państwo,
bardzo interesuje mnie pochodzenie słowa sprawiedliwość, jego historyczny rozwój oraz powiązanie znaczeniowe ze słowem prawo.
Będę ogromnie wdzięczna, jeśli zechcą podzielić się Państwo wiedzą na ten temat.
Pozdrawiam
-
Stawki w Warszawie2.11.20142.11.2014Jak odmienić nazwę ulicy Stawki w Warszawie? Według Wikipedii nazwa pochodzi od pierwotnego jej położenia w okolicy glinianek i stawów. Wnioskuję więc, że jest to forma liczby mnogiej rzeczownika stawek i odmiana powinna być standardowa. Spotkałem się jednak (również Wikipedia) ze zwrotami „południowa strona Stawek”, „zmieniono przebieg Stawek”. Jeśli nazwa rzeczywiście pochodzi od stawku, czyli małego stawu, to nie powinno być południowa strona Stawków, zmieniono przebieg Stawków?
-
strasznie9.02.20059.02.2005Witam serdecznie,
moje pytanie dotyczy przysłówka strasznie, którego powszechnie używa się zamiast słowa bardzo, czyli w sformułowaniach strasznie ładna, strasznie zimno itp. Po pierwsze, skąd wzięło się takie określenie w języku polskim? Po drugie, czy mówienie w ten sposób jest niepoprawne, a może tylko mało eleganckie? Czy jest to już tak skostniała konstrukcja w języku, że nie warto podejmować z nią walki?
