Dzień dobry.
Chciałbym się dowiedzieć, jaka jest etymologia słowa ubogi.
Pozdrawiam serdecznie,
Paweł Barański

Szanowni Państwo,
który zapis jest poprawny: uchetany czy uhetany, uchetać czy uhetać? Słowniki jeszcze nie notują tych wyrazów, a uzus jest zróżnicowany. Dziękuję za rozwianie wątpliwości!
Z pozdrowieniami
a.

Czy analogicznie do form zdrów, gotów, żyw, rad, wesół itp. można tworzyć podobne od dowolnego przymiotnika? Jeśli tak, to jakie rządzą tym reguły, np. jak to będzie od zaradny, złoty, zdobyty, obejrzany, zrobiony? Czy w słowach „Umęczon pod Ponckim Piłatem, ukrzyżowan, umarł i pogrzebion” umarł jest skróconą formą od umarły? I czy w cytowanym fragmencie są to przydawki, czy orzeczniki?

Czy słowo uzgodnić samo w sobie oznacza: zająć stanowisko pozytywne w stosunku do czegoś? Np. jeżeli dana decyzja wymaga uprzedniego uzgodnienia, czy zapis w postanowienu uzgadniającym tę decyzję: „Postanawiam uzgodnić decyzję w przedmiocie…” oznacza sam przez się, że [dana osoba] zgadza sie z projektem tej decyzji, czy powinien [to] być zapis: „Postanawiam uzgodnić pozytywnie bądź negatywnie decyzję…”? Proszę o jak najszybszą odpowiedź.

Z góry bardzo dziękuję,
Magdalena Jabłonowska

Szanowni Państwo,
mam pytanie odnośnie słów wcale i w ogóle. Czy słowo wcale ma wydźwięk negacji? Spotkałem sie w literaturze z jego użyciem jako synonimu wyrażeń w całości lub całkiem, dopiero użycie (lub nie) z przeczeniem określało zabarwienie frazy (negacja lub nie) np. „Dziura była wcale duża”.
Podobnie z wyrażeniem w ogóle. Literalnie znaczenie raczej powinno być według mnie zbliżone do ogólnie.
Pozdrawiam serdecznie,
Michał Brandt

Dlaczego mówimy w czwartek, w wakacje, w wigilię (biernik), ale w sierpniu, w roku 2013, w trzecim kwartale (miejscownik)?

Dzień dobry, chciałbym zapytać o pochodzenie nazw „Wielkopolska” I „Małopolska”. Jak wiemy korzenie państwa Mieszka I znajdowały się na terenach wielkopolskich. Czy przodkowie księcia, zagarniając cudze ziemie na południu i wschodzie mogli je nazwać małopolskimi? Grecy nazywali swe kolonie „Wielka Grecja”, zaś carska Rosja zwała tereny ukraińskie „Małorosją” (sami byli dla siebie wielką Rosją). Występują tu analogie nazewnicze. Czy podobnie mogło i być na obecnych ziemiach polskich?

Proszę o wyjaśnienie etymologii nazwy wilkołak. Ostatnio w jednym z przekładów Roberta Stillera napotkałem na podobne słowo – bykołak. Zastanowiło mnie, czy jest to dowód kreatywności tłumacza, czy też wyraz ten ma również inne poświadczenia tekstowe. Jakie jest znaczenie morfemu łak?

Szanowni Eksperci!
Czy jatros i jatromantis to wyrazy-cytaty, czy częściowo spolszczone? Co mogą oznaczać, od jakich wyrazów podstawowych i z jakiego języka pochodzić, które znajdują się w manifeście Witkacego „Z Papierka Lakmusowego’’: neo-pseudkretynizm, neo-kabotynizm, solipsoderyzm, neo-humbugizm, mistyficyzm, fiktobydlęcyzm, i czy błaźnizm, papugizm, małpizm, filutyzm, gitaryzm, piurglabizm są hybrydami? Czy można je uznać za hybrydy złożone z obcej podstawy słowotwórczej i gr. sufiksu -izm, oznaczającego potocznie doktrynę, teorię, kierunek artystyczny np. papugizm: tur. papahan + sufiks -izm (gr. -isma, ismos)?
Monika Czarnota

Szanowni Państwo,

mam dwa pytania, ale oba dotyczą neologizmów:

1. czy wyraz „wspak” może być traktowany jako rzeczownik określający słowo lub liczbę zapisaną wspak, np. „zaryw jest wspakiem słowa wyraz”. Dodam, że wśród krzyżówkowiczów i skrablistów takie traktowanie wspaku jest przyjęte.

2. czy poprawne jest użycie słowa „niepowaga”, którego brak w słownikach, ale które pojawia się w tekstach, nawet nie byle kogo, bo np. pisarza Adolfa Rudnickiego https://nfjp.pl/lemma/niepowaga

Z poważaniem

mp