-
Szeregujemy alfabetycznie nazwisko dwuczłonowe
28.09.202328.09.2023Witam serdecznie.
Jestem nauczycielem i mam pewną wątpliwość podczas wpisywania do dziennika nazwisk w porządku alfabetycznym : nazwisko dwuczłonowe np. Wojnowicz - Antonowicz Wojciech należy wpisać wśród nazwisk na literę „W” czy wśród nazwisk na literę „A”?
Bardzo dziękuję za odpowiedź.
-
szeroko zakrojony3.03.20113.03.2011Szanowni Państwo,
co może być szeroko zakrojone? Książkę Shantaram G. D. Robertsa wydawca reklamuje jako „Szeroko zakrojoną powieść przygodowo-podróżniczą z akcją w Indiach”, ale mam wątpliwości, czy powieść może być szeroko zakrojona. W słowniku języka polskiego znalazłem wzmiankę o zakrojonych poszukiwaniach, trudach, programie edukacyjnym, w Waszej poradni jest też mowa o szeroko zakrojonych badaniach. -
sześć pytań o zdrobnienia1.12.20081.12.2008Imiona zdrabnia się rozmaicie, np. jedno imię może mieć kilka tak niepodobnych zdrobnień jak Dorek i Teoś (oba od Teodor). A co ze zdrobnieniami innych wyrazów? Czy jakieś zasady mówią, że np. zdrobnienie od jamnik to tylko i wyłącznie jamniczek, a nie żaden mniś, jamnio czy jamek? A może wyrazy mają po kilka, ale nie dowolnych, lecz „ściśle określonych” zdrobnień (od jamnik – jamniczek i jamniś, od poradnia – poradeńka i poradniusia) na tych kilku koniec?
Ostatnio poproszono mnie o rozstrzygnięcie, jak brzmi zdrobnienie od podłoga. Nie potrafiłem sobie wyobrazić innej wersji niż podłóżka, ale też nie wiedziałem, czy to jest w ogóle do rozstrzygania, bo może każdy ma prawo zdrabniać po swojemu, byle odbiorca zrozumiał?
Jest też problem, kiedy wybrać -ik, a kiedy -ek? Leksykonik czy leksykonek? – wydaje się, że oba są dobre, ale jednak mamy kotek (nie kocik) oraz akcik (nie aktek).
Zdarzają się też zdrobnienia od nazw geograficznych: Warszawka i Krakówek to formy ze słownika ortograficznego, ale czy swego czasu były jedynymi do wyboru? Jaką postać miałyby Polska, Hiszpania, Zakopane, gdyby ktoś z jakichś względów potrzebował je zdrobnić? Czy takie zdrobnienia pisane małą literą mają inne znaczenie niż pisane dużą?
Czy to wszystko są jeszcze „formy potencjalne”, czy już „neologizmy”?
-
szkalować kogoś o nieposzlakowanej opinii19.05.201019.05.2010Witam państwa!
Mam pytanie odnośnie wyrazów szkalować i nieposzlakowany. Można mieć nieposzlakowaną opinię (której nie można nic zarzucić), ale nie „poszlakowaną opinię’’ (której można coś zarzucić). Można kogoś szkalować, ale nie „poszkalować’’. Nie można mieć „nieposzkalowanej opinii’’ (której nie szkalowano). Myślę, że te dwa słowa mają na tyle podobne znaczenie, że jednego można używać jako negacji drugiego. Skąd ta zbieżność oraz brak powyższych form?
Pozdrawiam serdecznie
Aneta Rosłan -
szklaki19.06.200919.06.2009Szanowni Państwo!
Ostatnio w rozmowie ze znajomymi, pochodzącymi w większości z południa Polski, użyłam słowa szklaki na określenie landrynek. Pochodzę z Pomorza i tam takie określenie jest powszechnie używane. Dla moich znajomych z Krakowa i okolic to określenie było czymś zupełnie niezrozumiałym. Chciałabym zapytać, czy istnieją inne formy regionalne na określenie landrynek? Czy słowa szklaki używa się w jeszcze jakichś regionach Polski, poza Pomorzem? -
szkoda10.02.200310.02.2003Która wersja jest poprawna: „Szkoda marnować swoich zdolności” czy „Szkoda marnować swoje zdolności”?
-
szkod czy szkód
3.02.20063.02.2006Nowy słownik ortograficzny PWN podaje, że samochód marki Škoda to skoda albo škoda, a wariantywne formy dopełniacza liczby mnogiej to skod a. skód oraz škod a. škód. W pewnym słowniku podano, że samochód marki Škoda to szkoda (tak zalecono wymawiać wyraz škoda w poradni na stronie https://rjp.pan.pl), ale nie zaznaczono, jak powinien wyglądać dopełniacz liczby mnogiej. Czy można więc, analogicznie za NSO PWN, używać form szkod a. szkód? Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
-
Szkoła im. Flagi Polski7.05.20207.05.2020Czy poprawna jest forma tylko pierwsza: Szkoła im. Flagi Polski, czy Szkoła im. Flagi Polskiej również? Czy jeżeli szkoła ma nadaną nazwę Flagi Polski, można zastosować wymiennie nazwę drugą?
-
Szkoła nosi imię…21.12.201621.12.2016Bardzo proszę o informację, czy poprawne są poniższe zdania:
Szkoła nosi imię Karola Borchardta.
Szkoła jest imienia Karola Borchardta.
W moim odczuciu poprawne jest pierwsze zdanie, jednak nauczycielka polskiego uznała to zdanie w opisie szkoły sporządzonym przez moją córkę za niepoprawne stylistycznie i gramatycznie („tak się nie mówi”, „takie zdanie jest nielogiczne”) i wskazała jako poprawne drugie zdanie, które, moim zdaniem, w najlepszym przypadku ma charakter potoczny.
Dziękuję.
-
szlak + przyimek
16.05.202316.05.2023Dzień dobry,
mam pytanie dotyczące poprawności użycia „nad” lub „na” w „szlak nad Morskie Oko” czy „szlak na Morskie Oko”. W różnych tekstach, głównie artykułach w prasie pojawiają się obydwie wersje i przyznam się szczerze, że zwątpiłam w swoje rozeznanie. Interesuje mnie więc, a wręcz męczy, które z nich rzeczywiście jest poprawne. Być może obydwa? I przy okazji, jeśli można prosić, to przydałaby się jakaś ogólna wskazówka ich użycia ze słowem "szlak (rozumiany jako droga)" typu szlak nad rzekę/morze/jezioro/staw itp.
Serdecznie dziękuję!